Το όνομα «Kepler is Free» είναι εμπνευσμένο από τις πρόσφατες εξελίξεις στον χώρο της διαστημικής εξερεύνησης. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler -παίρνοντας το όνομά του από τον μεγάλο Γερμανό αστροφυσικό Johannes Kepler (1571-1630) των νόμων των ελλειπτικών τροχιών ή των ίσων εμβαδών- εκτοξεύθηκε στο διάστημα στις 7 Μαρτίου του 2009 με σκοπό να βρει πέρα από τον γαλαξία μας πλανήτες που, κάποια μέρα μακρινή, θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν ζωντανούς οργανισμούς. Η αποστολή αυτή τελικά στέφθηκε με επιτυχία, αφού το τηλεσκόπιο μάς γνώρισε μέχρι το πέρας της ελεγχόμενης αποστολής του πάνω από 2.600 νέους εξωπλανήτες.
Στις 30 Οκτωβρίου του 2018, η NASA ανακοίνωσε πως η αποστολή του τηλεσκοπίου έφτασε στο τέλος της. Από τότε, το Kepler, μην έχοντας άλλη καύσιμη ύλη, συνεχίζει το ταξίδι του στο διάστημα, κατευθυνόμενο μόνο από τις βαρυτικές τροχιές. Η είδηση αυτή συνέπεσε με τη γέννηση της μπάντας και δημιούργησε μια εξαιρετικά έντονη εικόνα που οδήγησε στο όνομα «Kepler is Free».
Διαγαλαξιακοί μετανάστες
Η ιδέα της μετανάστευσης του ανθρώπινου είδους σε κάποιο πλανήτη όμοιο με τη Γη ξεκίνησε πολλές δεκαετίες πριν κι ενισχύθηκε μέσα από λογοτεχνικά και κινηματογραφικά έργα επιστημονικής φαντασίας. Είναι όμορφο και ονειροπόλο σαν concept, αλλά μοιάζει λίγο ουτοπικό και ίσως ματαιόδοξο.
«Μας γοητεύει το διάστημα. Μέσα σ’ αυτόν τον αχανή, μακρινό και μυστήριο χώρο, βρίσκουμε τις αισθητικές μας απαντήσεις. Σκεφτόμαστε τα γοητευτικά του χρώματα, τα υπέρμετρα μεγέθη των πλανητών και των αποστάσεων, την άγνωστη και αφιλόξενη απεραντοσύνη που μας περιβάλλει. Βάζοντας τους εαυτούς μας σε διαστημικές αναζητήσεις, καταλήγουμε να γράφουμε, βασισμένοι σε αυτές τις εικόνες» έλεγαν οι Kepler is Free λίγες μόλις μέρες μετά την κυκλοφορία τού «Second light», του νέου τους άλμπουμ.
«Ψάχνουμε πλανήτες όμοιους με τη Γη για να μπορέσουμε να τους μελετήσουμε και να καταλάβουμε περισσότερα για τον δικό μας κόσμο. Για να προβλέψουμε το μέλλον του και να κάνουμε πιο αποτελεσματική και άμεση τη διατήρησή του» συμπληρώνουν.
Λάτρεις του απέραντου, του άγνωστου
Το γκρουπ ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 2018, όταν ο Σωκράτης Τσεντόγλου, φεύγοντας από την Κοπεγχάγη όπου κατοικούσε τα τελευταία χρόνια, ήρθε στην Αθήνα με όραμα τη δημιουργία μιας μπάντας που θα ακολουθούσε τον μουσικό δρόμο της βρετανικής και της αμερικανικής nu-jazz και R&B σκηνής.
Ο Νικηφόρος Nugent (πλήκτρα) και ο Σωκράτης συναντήθηκαν στην είσοδο του ωδείου όπου πήγαιναν και αφού ο ένας είπε στον άλλο τις μπάντες που του αρέσουν, συμφώνησαν να φτιάξουν το δικό τους γκρουπ. Έπαιζαν για μερικούς μήνες μαζί στο ωδείο, χωρίς να έχουν ανακαλύψει ότι, και οι δύο, δεν έχουν «κλασικές» jazz καταβολές. Μέχρι που έγινε η σύνδεση. Σύντομα, το σχήμα πλαισίωσαν οι Γιώργος Μιγδάνης (κιθάρα), Σπύρος Ζάρδας (τρομπέτα) και Βασίλης Αλεξόπουλος (μπάσο).
Κατά τη διάρκεια των πρώτων προβών τους ως ολοκληρωμένη μπάντα, οι Kepler is Free συνειδητοποίησαν ένα ακόμη στοιχείο που μοιραζόντουσαν: τον ενθουσιασμό τους για οτιδήποτε «διαστημικό». Η ιδέα μακρινών κατοικήσιμων πλανητών, η εξερεύνηση του διαστήματος μέσω της τέχνης και η προσπάθεια του ανθρώπου να κατανοήσει και να γνωρίσει το περιβάλλον του, είναι μερικά από τα πράγματα που συναρπάζουν τα μέλη του γκρουπ.
Χαρακτηριστικό ηχόχρωμα
Οι Kepler is Free, μια μπάντα που περιφέρεται με άνεση γύρω από υπέροχους πλανήτες, είναι οπαδοί ενός καλαίσθητου «μπλεξίματος». Η jazz μουσική, από τη δεκαετία του ’60 κιόλας, ενσωματώνει κι άλλα είδη μουσικής. Το τζαζ μείγμα τους κάνει μια μουσική διαδρομή στο παγκόσμιο groove με ξεκάθαρες δυτικές αναφορές, ενώ διασχίζει τη λεπτή γραμμή μεταξύ soul και jazz της δεκαετίας του ’70, πατώντας καλά στο παρόν.
Ο Νικηφόρος στα πλήκτρα και ο Σωκράτης στα τύμπανα, έφεραν -κυρίως λόγω της μουσικής παιδείας τους- έναν πιο έντονο τζαζ ήχο, ενώ μια πιο rock δυναμική στην αισθητική και τις συνθέσεις του γκρουπ έδωσε η κιθάρα του Γιώργου. Ο τρόπος του Βασίλη στο μπάσο προσδίδει μια χορευτική neo-soul διάσταση στα κομμάτια κι ο Σπύρος συνεισφέρει στις μελωδίες με το ηχόχρωμα της τρομπέτας του, δίνοντας ιδιαίτερο χαρακτήρα στον ήχο των Kepler is Free. Έπειτα από την ηχογράφηση και του δεύτερου δίσκου τους, το φθινόπωρο του 2022, ο Σωκράτης Τσεντόγλου αποχώρησε από το σχήμα και αντικαταστάθηκε από τον Πάνο Γεωργακόπουλο.
Απόψεις και προβληματισμοί
«Τόσο οι τζαζ συνθέσεις όσο και η ικανότητα των τζαζ μουσικών να αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους δίνουν τη δυνατότητα είτε στον σολίστα είτε σε ολόκληρο το μουσικό σύνολο να εκφράσει μιαν άποψη ή μια συναισθηματική κατάσταση. Το πώς θα παιχτεί ένα αμιγώς τζαζ κομμάτι, το αποφασίζουν οι ίδιοι οι μουσικοί. Η ίδια σύνθεση μπορεί να αποδοθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, σε αντίθεση με όλα τα άλλα είδη μουσικής, όπου το κάθε κομμάτι φέρει ένα συγκεκριμένο και αναλλοίωτο μέσα στον χρόνο αισθητικό πλαίσιο».
«Η τζαζ ήταν πάντα το είδος της μουσικής που είχε κάτι καινούργιο να προτείνει, μιαν άλλη αισθητική, έναν νέο ήχο. Τρανά παραδείγματα, ο Miles Davis, ο Coltrane και οι άλλοι, που άλλαζαν τον ήχο τους ακόμα κι από άλμπουμ σε άλμπουμ. Υπάρχουν όμως υλικά σε αυτή τη μουσική, που παραμένουν αναλλοίωτα σε όλο το φάσμα της, από τη γέννησή της μέχρι και σήμερα. Η αυτοσχεδιαστική διάθεση, η αρμονία, το ηχόχρωμα είναι μερικά από αυτά. Μοιραία, ό,τι παρεκκλίνει από τα βασικά “υλικά” ή εισάγει νέα στοιχεία, βρίσκει ανθρώπους που αμφισβητούν την αξία του».
Kepler is Free - Second light
Αυτή τη φορά, η live ηχογράφηση ήταν μια απόλυτα συνειδητή επιλογή, αφού οι Kepler is Free ήθελαν να αποτυπώσουν το vibe που έχουν όταν παίζουν στην άνεση του studio τους
Από το ντεμπούτο άλμπουμ τους, το «Teegarden», πριν τρία χρόνια, μέχρι και σήμερα, οι Kepler is Free κυκλοφορούν τους δίσκους τους στη Veego Records. Πρόκειται για το όραμα του ιδρυτή τής εταιρείας Ανδρέα Μητρέλη και την προσπάθειά του να βρει και να κυκλοφορήσει πρότζεκτ που θα θεωρηθούν ορόσημα στην ελληνική μουσική σκηνή. Το δικό του αισθητήριο και το τι θα ήθελε να περιέχει η δισκοθήκη του, στην ουσία, είναι τα βασικά κριτήρια για τη φιλοσοφία της ηχογράφησης και της κυκλοφορίας συγκεκριμένων δίσκων.
Ετσι, η Veego Records είναι μια δισκογραφική με αισθητικό εύρος από την ηλεκτρονική μουσική μέχρι το hip hop και την jazz. Στο «Teegarden», οι Kepler is Free αναπολούν την τζαζ που είναι η μήτρα - αναφορά τους, μα μπολιάζουν τον ήχο τους μ’ έναν τρόπο δικό τους. Και το αποτέλεσμα είναι συναρπαστικό. Στο εξώφυλλο του δίσκου, το Kepler διακρίνεται λες και είναι ένας μακρινός γαλαξίας μετά βίας ορατός από τη Γη. Αλλά τόσο κοντά μας.
Δεύτερο φως
«Δεύτερο φως» και μια δεύτερη διαστημική τροχιά: Από τον αστεροειδή Βennu σε αυτόν της Ήρας, έπειτα στον αστερισμό του Κύκνου κι από εκεί στον πλανήτη της Έριδος. Η ηχογράφηση του «Second light» έγινε μέσα σε τρεις ημέρες, τον Μάιο του 2021, στο Antart στούντιο, με τη βοήθεια του Βασίλη Νισσόπουλου και του Νίκου Κόλλια. Αυτή τη φορά, η live ηχογράφηση ήταν μια απόλυτα συνειδητή επιλογή, αφού οι Kepler is Free ήθελαν να αποτυπώσουν το vibe που έχουν όταν παίζουν στην άνεση του studio τους, παρ' όλο που πολλά από τα μέρη του δίσκου γράφτηκαν με το όραμα μιας συναυλίας.
Λόγω του κορωνοϊού, μπορούσαν μόνο να ηχογραφήσουν και τόλμησαν το «μαζί». Έλειπε όμως κάτι βασικό. Το κοινό. Έτσι έμαθαν ότι ο καθένας πρέπει να έχει τη δυνατότητα να φορτίζεται ενεργειακά, όπως ακριβώς γίνεται σε μια εμφάνιση, ώστε να βγει η επιθυμητή ενέργεια.
Στο μπάσο ο Βασίλης Αλεξόπουλος, στην κιθάρα ο Γιώργος Μιγδάνης, Fender Rhodes, πιάνο και synths παίζει ο Νικηφόρος Nugent, τρομπέτα ο Σπύρος Ζάρδας και στα τύμπανα είναι ο Σωκράτης Τσεντόγλου. Στο «Blueshift», η Μαρία Βαρβέρη τραγουδάει τους στίχους που έγραψε ο μπασίστας Βασίλης Αλεξόπουλος.
Η μίξη του ήχου έγινε στο The Cave Studio από τον Κώστα Ekelon και το mastering από τον Norman Nitszche (Gogo Penguin, Mammal Hands) στο Calyx του Βερολίνου. Το «Second light» κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2023 σε περιορισμένο αριθμό δίσκων βινυλίου, από την πατρινή Veego Records. Η αισθητική του δίσκου παραπέμπει στο εξώφυλλο του «Time out» (1959) του Dave Brubeck Quartet, που περιείχε το «Take Five» - το πιο γνωστό τζαζ κομμάτι όλων των εποχών.
Urban τζαζ ελεύθερη, αφαιρετική, κομψή
Oι Αθηναίοι Kepler is Free καταθέτουν κάτι πιο χαμηλόφωνο, που έχει τη δύναμη να μιλήσει σε αρκετό κόσμο. Τρία χρόνια μετά το παρθενικό τους «Teegarden», πλέον ακούγονται πιο σίγουροι γι’ αυτό που θέλουν να κάνουν και, γι’ αυτό, πιο χαλαροί. Τα χαμηλά ηχογραφημένα τύμπανα λειτουργούν ως ατού του δίσκου. Στρώνουν το έδαφος για κομμάτια ήπιων τόνων, που δεν ξοδεύονται στα σόλο κάποιου βιρτουόζου μουσικού, αλλά αναδεικνύουν την αισθητική ενός δεμένου συνόλου.
Στο «Sunsets on Cygnus» η εισαγωγή στο πιάνο θέτει τη βάση. Λίγο μετά, τα ντραμς, το μπάσο και η τρομπέτα ακολουθούν, ενώ μια ηλεκτρική κιθάρα υιοθετεί το αρχικό μελωδικό θέμα. Η διάθεση των Kepler is Free να ξεφύγουν από τα τζαζ στεγανά καθρεφτίζεται τόσο στο όνομά τους όσο και στην πρόσφατη συνεργασία τους με τον Λεξ, του οποίου επένδυσαν με τζαζ ενορχήστρωση το «Spike Lee».
Επιμέλεια κειμένου: Μαρώ Καβαλιέρου
