Άλλο ένα σύντομο μυθιστόρημα του Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ με πρωταγωνιστή τον μονόφθαλμο ιδιωτικό ντετέκτιβ Έκτορ Μπελασκοαράν Σάιν, φέρον τίτλο «Όνειρα συνόρων» (εκδ. Άγρα), σε εξαιρετική μετάφραση του Κρίτωνα Ηλιόπουλου. Μία από τις πολλές επανεκδόσεις των βιβλίων του Ισπανομεξικανού συγγραφέα που χαιρόμαστε τους τελευταίους μήνες. Τούτη τη φορά ο δημοκρατικός και ανεξάρτητος ντετέκτιβ -ήδη σαράντα χρόνων πλέον- διασχίζει κατά μήκος τα σύνορα του Μεξικού με τις Ήνωμένες Πολιτείες στην προσπάθειά του να βρει την ηθοποιό της πατρίδας του Νατάλια Σμιθ - Κορόνα. Τον επιφορτίζει επαγγελματικά η κόρη της, πάντοτε ανήσυχη για τους παλιμπαιδισμούς της μαμάς. Ούτως περνοδιαβαίνει, παράλληλα με τον Ρίο Γκράντε, διάφορες γνωστές πόλεις, όπως η Τιχουάνα και η Σιουδάδ Χουάρες, σε μια άτυπη ουδέτερη ζώνη, με καυτό ήλιο, σκόνη και εγγλέζικες πινακίδες: «Μια αλλόκοτη χώρα, ούτε Μεξικό ούτε Αμερική, μια γη όπου όλοι είναι ξένοι». Τόπος όπου οι λευκοί Αμερικανοί πηγαίνουν για ναρκωτικά, ποτά και γυναίκες, ενώ οι Μεξικανοί μετανάστες περνούν απέναντι για δουλειά και επιβίωση.
Με τη συγκεκριμένη ηθοποιό τον συνδέει έρωτας από τον καιρό που ήταν φοιτητές. Αυτό καθιστά αρκετά δύσκολη την αποστολή του, καθώς λόγω των δυνατών αναμνήσεων μοιάζει να ολιγωρεί και να βρίσκεται πάντοτε ένα βήμα πίσω από τη Νατάλια. Στις ελάχιστες φορές που έρχονται σε επαφή, αυτή ισχυρίζεται πως την κυνηγάει και τη φοβίζει ένας βίαιος αστυνομικός που είναι τρελά ερωτευμένος μαζί της. Στο περίεργο αυτό σκηνικό εμπλέκονται ένας παραγωγός -και συνάμα προαγωγός- τηλεοπτικών σίριαλ που την ψάχνει για γυρίσματα και μαζί ένας βαρόνος των ναρκωτικών. Ο Τάιμπο μπερδεύει κατά την προσφιλή του συνήθεια και άλλους διεφθαρμένους αστυνομικούς, ακόμη και ακροδεξιούς Αμερικανούς που δολοφονούν μετανάστες.
Όλο αυτό το ταϊμπικό σύμπαν διαποτίζεται από νοσταλγία και καυστικό χιούμορ. Όμως η ταξική μεροληψία, η αλληλεγγύη στους ταπεινούς και καταφρονεμένους διαπερνά σαν κόκκινη κλωστή τα Μαύρα Μυθιστορήματα του συγγραφέα: «Μόνο κατανοώντας το μυθιστόρημα, την ατμόσφαιρα, τους χαρακτήρες -αντιθέσεις, συγκρούσεις, ιστορίες-, τις καταστάσεις. Όταν μια εγκληματική πράξη σπάζει την εξωτερική εμφάνιση, τότε υπάρχει μια συγκεκριμένη αποκάλυψη αυτών που υπάρχουν μέσα. Το Μαύρο Μυθιστόρημα δουλεύει με τα στοιχεία της παράβασης, είναι φοβερά αποκαλυπτικό -η διαφορά με τις άλλες λογοτεχνίες είναι ότι λειτουργεί διαγώνια-, η επίσημη καθημερινότητα μπορεί να κινείται παράλληλα σε έναν μικρό τομέα της μεσαίας τάξης (από το παλάτι στην έπαυλη), ενώ το Μαύρο Μυθιστόρημα κόβει την κοινωνία διαγωνίως φθάνοντας ως τη μιζέρια, όχι μόνο με όρους κοινωνικούς, αλλά και γλωσσικούς».
Σ’ αυτό ας προσθέσουμε τον τρόπο που παρωδούνται θεσμοί και παράγοντες διαφόρων ελίτ και έχουμε ολοζώντανη μπροστά μας τη φιλοσοφική σκέψη του μυστακοφόρου λογοτέχνη. Σ’ αυτή την παραμεθόριο γη όπου «όλοι ήταν ξένοι», ο Έκτορ Μπελασκοαράν Σάιν περισσότερο τρέχει πίσω από τις παλιές και ένδοξες μνήμες του παρά από οποιαδήποτε χαμένη ηθοποιό.
INFO
Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ
«Όνειρα συνόρων»
Εκδόσεις Άγρα
Σελ.: 146
Τιμή: 8,50 ευρώ
