Τα μέλη του γκρουπ είναι όλοι επαγγελματίες μουσικοί, που έχουν κατά καιρούς συνεργαστεί με πολλούς επώνυμους καλλιτέχνες. Ο καθένας τους προέρχεται απο διαφορετικούς χώρους κι έχει στο κεφάλι, τα χέρια και την καρδιά του τη δική του μουσική ιστορία.
Ο Κώστας με τον Σωτήρη είναι φίλοι από παιδιά. Μαζί μάθαιναν κιθάρα, μαζί έφτιαχναν τα πρώτα τους ροκ συγκροτήματα, ώσπου κάποια στιγμή ο Κώστας «κόλλησε» με τον Django και παρέσυρε τον Σωτήρη αλλά και τον Νίκο. Το καλοκαίρι του 2009 ξεκίνησαν τις πρόβες τους και τις εμφανίσεις σαν τρίο, σε μπαράκια και σε μουσικές σκηνές σε όλη την Ελλάδα. Στη συνέχεια ήρθε ο Σέργιος, μετά ο Γιώργος και η Ηλιάνα κι αργότερα ο άλλος Γιώργος.
Οι Gadjo Dilo διαλέγουν μια μελωδία, την εναρμονίζουν διαφορετικά, της αλλάζουν τον ρυθμό και μετά αυτοσχεδιάζουν πάνω στο μουσικό της θέμα, με τον τρόπο των μουσικών της jazz. Μόνο που αντί για τα γνωστά αμερικάνικα jazz standards, διασκευάζουν γνωστές ελληνικές μελωδίες, ρεμπέτικα, λαϊκά αλλά και ελαφρολαϊκά τραγούδια, συχνά συνθέτοντας νέες, αποδίδοντάς τες με τον τρόπο τους.
Και gypsy και swing
Το swing, μετά τα blues, δημιουργήθηκε από τους Αφροαμερικανούς σκλάβους, εργάτες στη Νέα Γη. Τη γη των μεγάλων ευκαιριών και των αγεφύρωτων αντιθέσεων. Μέσα απ' αυτά αντιδρούσαν στον πόνο τους, στη βία, στην καταπίεση, στον ρατσισμό που βίωναν εκείνη την εποχή. Το «gypsy swing» δημιουργήθηκε από τους τσιγγάνους της Ευρώπης, που και αυτοί ήταν -και παραμένουν- διαχρονικά θύματα ρατσισμού και κοινωνικών διακρίσεων. Ο Django Reinhardt αποτέλεσε την πηγή της έμπνευσης και της λατρείας των Gadjo Dilo για την «jazz manouche».
Πρόκειται για έναν μοναδικό καλλιτέχνη με βελγική καταγωγή και με τσιγγάνικες ρίζες από τη φυλή των manouche, που στα δεκαεννιά του χρόνια, έπειτα από μια πυρκαγιά που έκαψε το τροχόσπιτο όπου ζούσε με την πρώτη σύζυγό του, έμεινε ανάπηρος, με αποτέλεσμα να παίζει κιθάρα μόνο με τα τρία δάχτυλα του αριστερού χεριού του. Μια τέτοια προσωπικότητα υπήρξε πηγή έμπνευσης όχι μόνο για τους Gadjo Dilo αλλά και για όλους όσοι απολαμβάνουν να ακούνε ή να παίζουν jazz.
Οι Gadjo Dilo πρωτοτύπησαν παρουσιάζοντας στο ελληνικό κοινό τη μουσική που παντρεύει το ρεμπέτικο με το gypsy swing. Συμμετέχοντας σε πολλά διεθνή φεστιβάλ στο εξωτερικό, «αφουγκράστηκαν» την ανάγκη του κόσμου για το ελληνικό τραγούδι.
Το ρεύμα του gypsy swing και της διασκευής των ρεμπέτικων, κυρίως, τραγουδιών σε αυτό το ύφος έχει γίνει ιδιαίτερα ορμητικό τα τελευταία χρόνια, αποκτώντας μεγάλο ένθερμο κοινό, και οι «Gadjo Dilo» είναι ένα από τα γνωστότερα και δεινότερα gypsy swing συγκροτήματα στη χώρα μας. Αυτοί, οι «τρελοί μπαλαμοί», ανακαλύπτουν μέσα στο πολύχρωμο σύμπαν της gypsy jazz τις μνήμες και τα αρώματα του τόπου μας.
με μαέστρο τον Συμεών Ιωαννίδη
12 χρόνια μαζί
Οι πέντε σήμερα Gadjo Dilo ωριμάζουν, μαθαίνουν, κατασταλάζουν, καταλαβαίνουν ο ένας τον άλλο καλύτερα, μουσικά και προσωπικά. Με τους τσακωμούς και τις χαρές τους, τις επιτυχίες και τις αποτυχίες τους, την γκρίνια και τη δημιουργικότητά τους. Μαθαίνουν απ' τα λάθη τους, όμως το μόνο που δεν αλλάζει είναι η αγάπη τους για τη μουσική και η «τρέλα» τους να παίζουν μαζί σε μια live σκηνή.
Αξέχαστες θα τους μείνουν οι καλοκαιρινές διακοπές παρέα στη Νάξο, στην Ελαφόνησο, στη Γαύδο, σε sleeping bags ή σε σκηνές, σε πλοία, στο αυτοκίνητο ή σε αεροδρόμια, σε πεντάστερα ξενοδοχεία ή σε μικρά ενοικιαζόμενα δωμάτια, παντού να παίζουν μουσική. Και ακόμα:
Η βραδιά στο Ηρώδειο με τηνμεγάλη Μαίρη Λίντα. Η ημέρα με τον Tonino Carotone ηχογραφώντας το «Πού 'σαι, Θανάση». Η ενέργεια του Βαγγέλη Γερμανού. Τα γυρίσματα για την ταινία του Παπακαλιάτη. Η μεγάλη γιορτή για τα δέκα τους χρόνια, στους κήπους του Μεγάρου Μουσικής. Η σύμπραξη με τη Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Θεσσαλονίκης στη Μονή Λαζαριστών. Οι συμμετοχές σε διεθνή φεστιβάλ. Οι Gadjo Dilo έχουν ζήσει συγκινητικές στιγμές, κάθε φορά που παίζουν έξω.
Στα live τους, οι ακροατές συμμετέχουν με τον δικό τους τρόπο. Άλλοτε σιγοτραγουδώντας, άλλοτε χορεύοντας και άλλοτε απολαμβάνοντας το δεξιοτεχνικό παίξιμο των οργάνων, διαπιστώνοντας ότι τελικά η μουσική αυτή δεν είναι πολύ μακριά από τα δικά τους ακούσματα. Μία από τις εμπειρίες που ξεχωρίζουν ήταν στη Γερμανία, στο Ντίσελντορφ. Έβρεχε καταρρακτωδώς αλλά ο κόσμος έμεινε μαζί τους και έστησε έναν τρελό χορό μέσα στη βροχή.
Η αγάπη τους για μουσικές που έρχονται από το παρελθόν, η νοσταλγία, είναι η πηγή της έμπνευσής τους. Γι' αυτούς το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον ενώνονται σε μια αδιάκοπη γραμμή. Η μουσική των Gadjo Dilo είναι γεμάτη από φλόγα και πάθος, χαρά και λύπη. Συνταιριάζει τον αυτοσχεδιασμό αλλά και την ελευθερία της jazz με την τσιγγάνικη «φλέβα» και το ελληνικό μέλος. Οι ρυθμοί είναι αισιόδοξοι, εθιστικοί, οι μελωδίες γλυκές, νοσταλγικές, παιγμένες με δεξιοτεχνία, βαθιά γνώση και ψυχή.
Gypsy jazz α λα ελληνικά
«Manouche de Grec» 1 & 2 σημαίνει «gypsy jazz α λα ελληνικά». Οι Gadjo Dilo δεν είναι ούτε οι πρώτοι ούτε και οι μόνοι που πάντρεψαν τις δυο αυτές μουσικές. Ο Μανώλης Χιώτης στη δεκαετία του '50, μεγάλος θαυμαστής του Django Reinhardt, έγραφε και έπαιζε φέρνοντας κοντά στο ελληνικό κοινό τους τρόπους, τους ρυθμούς και την αρμονία αυτής της μουσικής.
Με τίτλο «Manouche de grec» -ελληνική manouche δηλαδή- οι Gadjo Dilo κυκλοφόρησαν δύο δίσκους όπου συνθέτουν, ενορχηστρώνουν και επαναδιατυπώνουν, στο πλαίσιο της gypsy jazz, θέματα του ελληνικού ρεπερτορίου, ρεμπέτικα και λαϊκά, δικά τους ή παλιά, αυτοσχεδιάζοτας πάνω στις φόρμες, παίζοντας με τον ρυθμό και την αρμονία, λέγοντας διαφορετικά τη δική τους ιστορία. Με τον τρόπο τους αυτό φέρνουν στα αυτιά του ξένου κοινού μια γεύση της ελληνικής μουσικής, μέσα από ένα στυλ που του είναι οικείο.
Η τσιγγάνικη τζαζ παράδοση με την οποία ασχολούνται οι «Gadjo» είναι μια μουσική γεμάτη φλόγα και πάθος, χαρά και λύπη, που συνδυάζει τον αυτοσχεδιασμό και την ελευθερία της jazz με την τσιγγάνικη φλέβα. Ο ρυθμός του swing είναι αισιόδοξος και εθιστικός και οι μελωδίες είναι συνήθως «τραγουδιστές», όχι τόσο δύσκολες και εγκεφαλικές. Aπαιτείται εξαιρετική δεξιοτεχνία, βαθιά γνώση και ψυχή, για να πηγάσουν αβίαστα αυτοί οι αυτοσχεδιασμοί, οι μελωδίες και οι ρυθμοί.
Το πιο έγκυρο φόρουμ της Manouche μουσικής “Django Station” στη Γαλλία έγραψε: «...στη μουσική τους μπορείς να μυρίσεις τον ήλιο και τη θάλασσα». H ηλεκτρονική πλατφόρμα cd baby τους συμπεριέλαβε στη λίστα με τα καλύτερα άλμπουμ από όλον τον κόσμο για το 2013.
Με τα δικά τους λόγια
«Συμφωνίες και ασυμφωνίες είναι η καθημερινότητά μας. Με τα χρόνια, το έχουμε συνηθίσει. Αγαπάμε αυτό που κάνουμε, από εκεί αντλούμε τη δύναμη για να προχωράμε σαν ομάδα. Γνωρίζουμε προσωπικά τα περισσότερα συγκροτήματα της εγχώριας gypsy swing, επικοινωνούμε και χαιρόμαστε που υπάρχει ελληνική σκηνή της οποίας είμαστε μέρος κι εμείς. Τα πολύ επιτυχημένα Django festivals στην Αθήνα για πολλά συνεχόμενα χρόνια το επιβεβαιώνουν».
«Δεν είμαστε άνθρωποι κολλημένοι με το παρελθόν. Η ιδέα μας είναι να παίρνουμε όμορφα πράγματα από το χθες για να κάνουμε ένα όμορφο σήμερα, το παλαιό και το καινούργιο να βρίσκονται σε μια συνέχεια. Το πολύχρωμο σύμπαν της gypsy jazz βάζει χρωματιστές πινελιές στο γκρίζο φόντο της καθημερινότητας μας. Είναι το καταφύγιό μας από τον βομβαρδισμό των αλλαγών στη ζωή μας, λόγω της οικονομικής κρίσης που βιώνουμε, όπως όλος ο κόσμος, τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας».
«Ο άνθρωπος παραμένει άνθρωπος και η μουσική έχει τη δύναμη να τον αγγίξει, να τον αλλάξει, είτε ακούει ρεμπέτικα σε κάποιο καπηλειό του '40 είτε σύγχρονη ροκ μουσική μέσ' από τα ακουστικά του κινητού του. Ίσως η αμεσότητα του live να ασκεί μια παραπάνω δύναμη, γιατί έχει κανείς τη δυνατότητα να δει τη μουσική να γεννιέται απ' τους μουσικούς μπροστά του».
«Είναι πολύ μεγάλη η χαρά μας που τόσο το ελληνικό όσο και το ξένο ακροατήριο αγκάλιασαν εξίσου τα μουσικά μας συνταιριάσματα. Οι Έλληνες αναγνωρίζουν σιγοτραγουδώντας τα κομμάτια και δέχονται με ευχαρίστηση τον τρόπο με τον οποίο εμείς τούς τα 'επανασυστήνουμε'. Αλλά οι ξένοι είναι πιο εξοικειωμένοι με το μουσικό αυτό στυλ και τον ρυθμό, χορεύουν πιο εύκολα και τους εντυπωσιάζουν οι ελληνικές μελωδίες και ο στίχος».
Και ακόμα, εν χορώ: «Οι Gadjo Dilo είναι συγκρότημα αλέγκρο. Στόχος μας είναι να ξεπεράσουμε τον εαυτό μας, να πάει παρακάτω η βαλίτσα. Μας αρέσει και η δουλειά, μας αρέσει και η τεμπελιά. Και βουνό και θάλασσα!»
Αυτό τον καιρό το συγκρότημα βρίσκεται σε αναστολή εργασίας αλλά όχι και... προετοιμασίας. Ολοκληρώνουν το τρίτο τους άλμπουμ με πρωτότυπα κομμάτια και νέες διασκευές και ελπίζουν, όταν με το καλό επιστρέψουν στην ενεργό δράση, να κάνουν την καλύτερη συναυλία που έχουν κάνει ποτέ!
Gadjo Dilo είναι οι Κωσταντίνος Μητρόπουλος, Σωτήρης Πομόνης, Σέργιος Χρυσοβιτσιάνος, Ηλιάνα Τσαπατσάρη και Γιώργος Ρούλος. Θα τους βρείτε στο Facebook @GadjoAthens και στο site gadjodilo.gr
