Από την πρωθυπουργική εξαγγελία τον Σεπτέμβριο του 2019 στη ΔΕΘ για απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων του σταθμού Βενιζέλου στο μετρό Θεσσαλονίκης μέχρι την αυριανή εξέταση της υπόθεσης στο ΣτΕ, παρακολουθούμε με κομμένη την ανάσα μια δραματική διαδρομή που με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί στον αφανισμό της ιστορικής μνήμης.
Η τύχη των αρχαιοτήτων της Βενιζέλου αναδεικνύει σε όλο της το μεγαλείο την πολιτική που εφαρμόζεται τους τελευταίους μήνες, με δυσοίωνες προοπτικές για τη διαχείριση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Και δυστυχώς είναι ένα μόνο από τα επεισόδια ενός σίριαλ που ξεδιπλώνεται αριστοτεχνικά, με αποκορύφωμα την επίσκεψη της υπουργού Πολιτισμού στο γραφείο της προέδρου του ΣτΕ, μία εβδομάδα πριν το ανώτατο δικαστήριο της χώρας εξετάσει την προσφυγή των φορέων που ζητούν την ακύρωση της Υπουργικής Απόφασης για την απόσπαση και επανατοποθέτηση του μοναδικού μνημειακού συνόλου.
"Πρόκληση" χαρακτήρισε την κίνηση της υπουργού ο Αλέξης Τσίπρας, πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία, χθες από τη Θεσσαλονίκη. Η φωνή των πολιτών της ηχεί καθαρά στα αφτιά όλης της ελληνικής κοινωνίας. "Μην μετακινείτε τα αρχαία". Και έρχεται να προστεθεί στις ηχηρές εκκλήσεις της διεθνούς και ελληνικής επιστημονικής κοινότητας.
Διαπρεπείς επιστήμονες εξαρχής έκαναν σαφές ότι η μεταφορά μιας ολόκληρης βυζαντινής γειτονιάς, που εκτείνεται σε 1.600 τ.μ., σημαίνει ολική αλλοίωση της φυσιογνωμίας του μνημειακού συνόλου. Όπως αφήνουν να φανεί καθαρά η έκπληξη και η απορία τους για την εμμονή στην απόφαση να ξεριζωθεί το μνημείο από τη θέση του, τη στιγμή που υπήρχε τεχνική λύση και υλοποιούνταν για την κατά χώραν παραμονή του και τη λειτουργία του μετρό της Θεσσαλονίκης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μαρία Βλαζάκη στην «Α» / Η παραμονή του μνημείου αποτελεί υπέρτατο δημόσιο συμφέρον
Στη σταυροφορία για τη σωτηρία των αρχαιοτήτων της Βενιζέλου το δικό της «παρών» δίνει και η πνευματική και καλλιτεχνική κοινότητα του τόπου. Οι λογοτέχνες και οι καλλιτέχνες γνωρίζουν καλά ότι αυτό το παράλογο σίριαλ, που ξεδιπλώνεται αριστοτεχνικά από την ώρα που ανέλαβε τα καθήκοντά της η κυβέρνηση, εμπεριέχει όλο το σώμα του ελληνικού πολιτισμού, τους ανθρώπους και τα μνημεία του.
Δυστυχώς η κυβέρνηση επιμένει εμμονικά. Δεν ακούει τους επιστήμονες, την αρχαιολογική κοινότητα, την κοινωνία, τους καλλιτέχνες. Αδιαφορεί για το μνημείο, όπως αδιαφορεί για τους ανθρώπους, που, αν και βρίσκονται στη δίνη της πανδημίας και αντιμέτωποι με τον φόβο του θανάτου που προκαλεί η εξάπλωση του κορωνοϊού, επιμένουν και αντιδρούν και φωνάζουν ότι "τα αρχαία δεν μετακινούνται".
Δεν ακούει ξένους επιστήμονες για τη διεθνή διαπόμπευση της χώρας ούτε τις επισημάνσεις ότι η διεθνής αρχαιολογική κοινότητα στα σόσιαλ μίντια συγκρίνει την ελληνική κυβέρνηση με την τουρκική για τον τρόπο που διαχειρίστηκε την Αγία Σοφία. Δεν ακούει καν τον σεβάσμιο πρ. πρόεδρο της Ακαδημίας Αθηνών Παναγιώτη Βοκοτόπουλο, που δημόσια διαμήνυσε ότι οι πρακτικές που ακολουθεί η ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού στην υπόθεση των αρχαιοτήτων της Βενιζέλου "μας πηγαίνουν σε άλλες εποχές, σε εποχές όπως η επταετία".
Σ' αυτό το σίριαλ με κεντρικό επεισόδιο τις αρχαιότητες του μετρό Θεσσαλονίκης είδαμε να "ξηλώνονται" όσοι διαφωνούν, παρακολουθούμε να λαμβάνονται αποφάσεις και για άλλες αποσπάσεις, όπως αυτή των δεσμωτών του Φαλήρου, να επιχειρείται να μετατραπεί σε ναυπηγείο η Κυνόσουρα.
Με ενορχηστρωτή την υπουργό Πολιτισμού, η πολιτιστική κληρονομιά, ο σύγχρονος πολιτισμός αντιμετωπίζονται ως "παιχνίδι" προορισμένο μόνο για τα χέρια των ομοφωνούντων, των αρίστων, των εκλεκτών. Όμως τα μνημεία δεν είναι lego, φωνάζουν οι Έλληνες αρχαιολόγοι. Και οι άνθρωποι του τόπου πάντα βρίσκουν τον τρόπο και στέκονται στο ύψος των περιστάσεων. Και επιμένουν: "Μην μετακινείτε τα μνημεία".
