Είναι πλέον ξεκάθαρο πως η ιδιωτικοποίηση της Υγείας -αυτό που παλαιότερα λέγαμε ως «υπονόμευση του δημόσιου χαρακτήρα του Ε.Σ.Υ.»- αποτελεί μια βασική πολιτική επιλογή της κυβέρνησης, που έχει ως σαφή στόχο την απόλυτη παράδοση του κλάδου στους «φίλους» επιχειρηματίες! Και αυτό φαίνεται από κάθε ενέργεια, κάθε απόφαση, από όλες τις πρωτοβουλίες και πολύ περισσότερο από τις παραλείψεις του αρμόδιου υπουργείου.
Η χρηματοδότηση της Υγείας, αυτή τη στιγμή, δεν ξεπερνά το 5,7% του ΑΕΠ ενώ είναι ξεκάθαρο πως είναι απαραίτητο τουλάχιστον το 7,5 του ΑΕΠ -που αποτελεί πάγιο αίτημα- ώστε να επανέλθει το ΕΣΥ σε μια κανονικότητα. Αποτέλεσμα είναι να κλείνουν ή να μαραζώνουν οι δομές υγείας, να ερημώνουν από προσωπικό νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας, να υπολειτουργούν χειρουργεία και Μονάδες Εντατικής Θεραπείας.
Με αποκλειστική ευθύνη του υπουργού Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη, οι ασθενείς είναι αναγκασμένοι να πληρώνουν επιπλέον για να εξυπηρετηθούν στα δημόσια νοσοκομεία από τους «ιδιώτες γιατρούς», ενώ την ίδια ώρα δεν μπορούν να προμηθευθούν τα απαραίτητα φάρμακα που βγαίνουν από τις λίστες ή αναγκάζονται να πληρώνουν τριπλάσια συμμετοχή σε όσα μένουν εντός. Το Ε.Σ.Υ. καταρρέει και ο αρμόδιος υπουργός «τραμπουκίζει» όποιον τον αμφισβητεί. Αυτό ζούμε στην Ελλάδα σήμερα.
Ο Έβρος και οι ακρίτες του όχι μόνο δεν έχουμε διαφορετική μοίρα, αλλά -ακόμη χειρότερα- η κατάσταση στις ελάχιστες και παρηκμασμένες δομές υγείας δείχνουν πως βρισκόμαστε κάτω από τον μέσο όρο της χώρας! Γιατί, δυστυχώς, ο τομέας της Υγείας επιβεβαιώνει τον γενικότερο κανόνα πως ο ακριτικός, ευαίσθητος και κατεστραμμένος από τις θεομηνίες Έβρος είναι μια από τις πιο παραμελημένες περιοχές της χώρας. Αν και υπάρχουν πάρα πολύ σοβαροί λόγοι, για τους οποίους θα έπρεπε να δικαιούμαστε ευνοϊκότερες συνθήκες διαβίωσης, ώστε ο τόπος μας να σφύζει από ζωή και ανάπτυξη, εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να ζητούμε από την κυβέρνηση να θυμηθεί… ότι υπάρχουμε! Είναι χαρακτηριστικό ότι στα στοιχεία που δημοσίευσε το ίδιο το Υπουργείο Υγείας -και συμπεριλαμβάνονται στο περίφημο master plan για την ανασυγκρότηση του Έβρου- αναγνωρίζεται πως περισσότερο από το 10% του πληθυσμού της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης έχει ανεκπλήρωτες ανάγκες υγείας! Νούμερο τεράστιο για την εποχή μας, που αποδεικνύει ότι η Υγεία αποτελεί υπαρξιακό ζήτημα για την τοπική κοινωνία, ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες του νομού, το κακό οδικό δίκτυο, τις τεράστιες αποστάσεις και τη δυσκολία στις μετακινήσεις ασθενών και ασθενοφόρων.
Τραγική εικόνα στις δομές Υγείας
Με γιατρούς, νοσηλευτές και προσωπικό να δουλεύουν στα όρια της αντοχής τους, με κακές αμοιβές και χωρίς την παραμικρή διάθεση της κυβέρνησης να τους στηρίξει με επιπλέον προσωπικό, η κατάσταση στην Υγεία δεν θα μπορούσε παρά να είναι κακή. Με τη διαφορά ότι στον Έβρο -και ειδικά στον Βόρειο Έβρο- είναι ακόμη χειρότερη. Τη ζοφερή εικόνα περιγράφει αναλυτικά και η πρόσφατη έρευνα της ΠΟΕΔΗΝ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Δημόσιων Νοσοκομείων), η οποία επιδιώκει να αποτυπώσει την πραγματική κατάσταση που βιώνουν καθημερινά εργαζόμενοι και ασθενείς. Αναφορικά με τον Έβρο…
Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης
Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο δημιουργήθηκε για να έχει κομβικό ρόλο στην ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη, ωστόσο έχει παραμεληθεί και υποβαθμιστεί σε τέτοιο βαθμό, που αδυνατεί πια να επιτελέσει το έργο του, με τραγικά προβλήματα στις κτιριακές υποδομές, με σταθερή υποχρηματοδότηση (πολύ κάτω από τις βασικές ανάγκες) και υποστελέχωση σε όλα τα επίπεδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις εννέα χειρουργικές αίθουσες λειτουργούν μόνο οι τέσσερις λόγω έλλειψης νοσηλευτικού προσωπικού. Επίσης, έχει δημιουργηθεί τεράστια λίστα αναμονής στα χειρουργεία, με την καθυστέρηση για ορθοπεδικά περιστατικά και ΩΡΛ να πλησιάζει τα δύο χρόνια! Παρά τις τεράστιες ανάγκες για προσωπικό, δεν έχει γίνει καμία πρόσληψη εδώ και καιρό ενώ για το μέλλον έχει προβλεφθεί να προσληφθούν μόνο επτά νέοι εργαζόμενοι. Στόχος του Υπουργείου είναι να καλυφθούν οι ανάγκες με την είσοδο των ιδιωτών ιατρών, γεγονός που προκαλεί την έντονη αντίδραση των εργαζομένων, που επιμένουν πως με αυτόν τον τρόπο καταστρέφεται ο δημόσιος χαρακτήρας του Ε.Σ.Υ.
Νοσοκομείο Διδυμότειχου
Υπάρχει σοβαρότατο πρόβλημα στη μονάδα Τεχνητού Νεφρού, στα χειρουργεία και στη ΜΕΘ, με τους υπάρχοντες -πολύ λιγότερους από ό,τι θα έπρεπε- γιατρούς και νοσηλευτές να εργάζονται «μέχρι θανάτου» για να σώζουν ασθενείς. Το νοσηλευτικό προσωπικό είναι στο σύνολο 110 άτομα ενώ θα έπρεπε να είναι 170 με βάση τις ανάγκες. Οι νοσηλευτές έχουν οφειλόμενα από άδειες και ρεπό, που ξεπερνούν τα 5.500 ευρώ, και επίσης δεν έχουν πάρει ακόμη άδειες από το 2023!
Οι νέες προσλήψεις που «διαφημίζονται» είναι στην ουσία ανακυκλώσιμοι επικουρικοί και ελάχιστοι καινούριοι καθώς προκηρύσσονται θέσεις για ιατρικό προσωπικό αλλά δεν ανταποκρίνεται κανένας γιατρός! Για παράδειγμα, έχει προκηρυχθεί θέση νεφρολόγου δώδεκα φορές και δεν έρχεται κανείς ενώ ανάλογη είναι η κατάσταση με τους παθολόγους και άλλες ειδικότητες. Επίσης δεν υπάρχει οφθαλμίατρος, δερματολόγος, οδοντίατρος, ψυχίατρος και νευρολόγος.
Οι χειρουργικές αίθουσες δουλεύουν μόλις με δύο γιατρούς γενικής χειρουργικής και μία ορθοπεδικό, κατά συνέπεια έχει δημιουργηθεί μεγάλη λίστα αναμονής στα χειρουργεία. Να σημειωθεί πως στο Νοσοκομείο δεν υπάρχει ΜΕΘ ενώ η Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας έχει μόνο τέσσερις κλίνες οι οποίες λειτουργούν ανάλογα με τα περιστατικά. Τα ιατρικά μηχανήματα λειτουργούν μόνο σε πρωινή βάση λόγω έλλειψης προσωπικού ενώ και η μεταφορά των ασθενοφόρων γίνεται με τη «βοήθεια» ιδιωτών καθώς το ΕΚΑΒ αδυνατεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες.
Κέντρο Υγείας Ορεστιάδας
Στο Κέντρο Υγείας υπάρχει έλλειψη από μικροβιολόγο, παιδίατρο, τεχνικό ακτινολόγο και διοικητικό προσωπικό ενώ απασχολείται κυρίως επικουρικό προσωπικό που δεν έχει μονιμοποιηθεί. Τον τελευταίο καιρό έγιναν πολλές μετακινήσεις Ιατρών στο Κ.Υ. Δικαίων και στο Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης, μεγιστοποιώντας το πρόβλημα
Κέντρα Υγείας Σουφλίου & Δικαίων
Σοβαρό πρόβλημα η έλλειψη προσωπικού για τα ασθενοφόρα καθώς αναγκάζονται οι εργαζόμενες νοσηλεύτριες να συνοδεύουν και να μεταφέρουν ασθενείς, γεγονός που, εκτός από πολύ δύσκολο, είναι και παράνομο.
Κέντρο Υγείας Σαμοθράκης
Είναι υποστελεχωμένο σε όλα τα επίπεδα, δεν έχει παιδίατρους και νοσηλεύτριες ενώ στεγάζεται σε ένα κτίριο 40 τ.μ. ώσπου να αποπερατωθεί το νέο κτίριο που πρόκειται να εγκατασταθεί.
Αυτά που… μας έταξαν!
Μπορεί το σύστημα υγείας στον Έβρο να προσομοιάζει σήμερα σε κάποιο αντίστοιχο τριτοκοσμικής χώρας, ωστόσο δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που ο κ. Μητσοτάκης και τα κυβερνητικά στελέχη έταζαν με μεγάλη ευκολία στους Εβρίτες νέες υποδομές, προσλήψεις προσωπικού και αναβάθμιση του επιπέδου υγειονομικής πρόνοιας.
Μια από τις πιο πρόσφατες και χαρακτηριστικές περιπτώσεις ήταν η προεκλογική εκδήλωση παρουσίασης του κυβερνητικού σχεδίου «Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης 2030», που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο χρόνο στην Κομοτηνή. Παρότι το «σχέδιο» αφορούσε σε ολόκληρη την Περιφέρεια, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ρίξει ιδιαίτερο βάρος στην Αλεξανδρούπολη υποστηρίζοντας πως «είναι ένας γίγαντας εν υπνώσει κι η ανάπτυξή της μπορεί να συμπαρασύρει ολόκληρη την ΑΜΘ». Αναφερόμενος δε στον τομέα της υγείας υποστήριξε πως «εάν εμπιστευτούν οι πολίτες ξανά τη ΝΔ ως κυβέρνηση, θα είναι προτεραιότητα στην επόμενη τετραετία η αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας», ενώ δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος για την κατασκευή του νέου Νοσοκομείου Κομοτηνής, δεσμευόμενος ότι η πολιτεία θα το στελεχώσει και θα το οργανώσει κατάλληλα.
Στην ίδια εκδήλωση, η τότε αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Μίνα Γκάγκα, υποστήριξε πως «η κυβέρνηση έχει υλοποιήσει ή δρομολογεί ανακαινίσεις συνολικού ύψους 10 εκ. ευρώ σε όλα τα Κέντρα Υγείας της ΑΜΘ, σε συνέχεια της ενίσχυσής τους με εξοπλισμό». Επίσης εξήγγειλε εργασίες στα Νοσοκομεία της ΑΜΘ αλλά και προσπάθεια ενίσχυσής τους με προσωπικό. Επίσης, ένα χρόνο πριν, Σεπτέμβριο του 2023, επισκέφθηκε το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης ο τότε υπουργός Υγείας, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και δεν δυσκολεύθηκε να τα βρει όλα… τέλεια. Υποστήριξε πως «το υπουργείο ήδη έχει διαθέσει 14 εκατ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών και τις αλλαγές που απαιτούνται» ενώ δεσμεύτηκε ότι άμεσα θα προχωρήσουν οι προσλήψεις για την ενίσχυση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, όπως και θα καλυφθούν οι θέσεις των πανεπιστημιακών ιατρών.
Θα είχε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να μας απαντήσουν κάποια στιγμή οι κυρίες και κύριοι της κυβέρνησης τι έγινε τελικά με όλα αυτά τα παχιά λόγια. Γιατί δεν έγιναν οι απαραίτητες προσλήψεις προσωπικού; Γιατί δεν ήρθαν οι πανεπιστημιακοί γιατροί που θα στελέχωναν τα νοσοκομεία; Δόθηκαν τα σωστά κίνητρα για να καλυφθούν οι θέσεις ή αρκέστηκαν απλά στην επαναπροκήρυξη; Και αλήθεια πού χάθηκε ο νέος εξοπλισμός που θα ερχόταν; Φυσικά, ρητορικά είναι τα ερωτήματα. Οι Εβρίτες ξέρουμε καλά την απάντηση…
Η υγεία είναι δικαίωμα και όχι εμπόρευμα
Το βασικό αγαθό που οφείλει μια οργανωμένη Πολιτεία να προσφέρει στους πολίτες της είναι η υγεία και μπροστά σ’ αυτό δεν μπορεί να σταθεί καμία δικαιολογία για καμία δημοσιονομική δυσκολία. Πολύ περισσότερο, όταν δεν πρόκειται για «δικαιολογία» αλλά για πολιτική επιλογή υποβάθμισης των κοινωνικών παροχών προκειμένου να γίνουν αντικείμενο εκμετάλλευσης από ιδιώτες επιχειρηματίες.
Η ανασύσταση του Ε.Σ.Υ., με τη δημιουργία των αναγκαίων δομών και τη στελέχωση τους, έτσι ώστε να προσφέρει το πολύτιμο αγαθό της υγείας στους πολίτες, είναι θέμα πολιτικής επιλογής. Οι προτάσεις που έχει καταθέσει στο πρόγραμμα του ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα μπορούσαν να υλοποιηθούν μέσα σε εύλογα σύντομο χρονικό διάστημα και να αλλάξουν πλήρως τις προσφερόμενες υπηρεσίες στους ασθενείς.
Πρώτη και βασική προϋπόθεση η αύξηση της χρηματοδότησης με ταυτόχρονη ενίσχυση των προϋπολογισμών του ΕΣΥ και του ΕΟΠΥΥ, με τελικό στόχο τη σύγκλιση με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο στις δημόσιες δαπάνες υγείας, που φτάνουν στο 7,5% του ΑΕΠ. Με την απαραίτητη πολιτική βούληση για δημόσια- κοινωνική υγεία και τα απαραίτητα χρήματα διαθέσιμα, θα μπορούσαμε να προχωρήσουμε σε…
- Αναβάθμιση των νοσοκομείων σε υποδομές και εξοπλισμό
- Προσλήψεις ανθρωπίνου δυναμικού για κάλυψη των απαραίτητων οργανικών θέσεων, αυτόματη αναπλήρωση των συνταξιοδοτήσεων και μονιμοποίηση των συμβασιούχων
- Δημιουργία νέων δομών (νοσοκομεία, μετανοσοκομειακά ιδρύματα)
- Πλήρη πρωινή λειτουργία όλων των χειρουργικών αιθουσών
- Αναβάθμιση του ΕΚΑΒ με αύξηση του αριθμού των ασθενοφόρων και του αεροπορικού και πλωτού στόλου
- Ελεύθερη πρόσβαση στο Ε.Σ.Υ. σε ανασφάλιστους και ελεύθερους επαγγελματίες με οφειλές στον ΕΦΚΑ
- Δημιουργία κέντρων υγείας 24ωρης και 16ωρης λειτουργίας με αναβάθμιση δομών και υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας
- Διπλασιασμό μισθών των γιατρών, νοσηλευτών και λοιπού προσωπικού και ένταξη των υγειονομικών στα Βαρέα και Ανθυγιεινά (ΒΑΕ)
- Καθιέρωση ειδικών κινήτρων για τη στελέχωση νησιωτικών και απομακρυσμένων δομών υγείας
- Επανεκκίνηση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης σε συνδυασμό με στελέχωση και ίδρυση νέων δομών
Ο τρόπος είναι γνωστός. Οι λύσεις υπάρχουν κι όταν θα υλοποιηθούν από μια δημοκρατική προοδευτική κυβέρνηση τότε θα δημιουργηθεί ένα πραγματικά αποτελεσματικό και λειτουργικό Σύστημα Υγείας με απόλυτα δημόσιο χαρακτήρα και κοινωνικό πρόσημο. Τότε θα μπορούμε και οι Εβρίτες να νιώσουμε πως έχουμε πλησιάσει την υπόλοιπη Ελλάδα και πως δεν μας θεωρούν πολίτες β’ κατηγορίας. Αν εμείς το αποφασίσουμε, είναι απλά θέμα χρόνου να το πετύχουμε.
(*) Η Κατερίνα Μπέρδου είναι πολιτεύτρια του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία στο Νομό Έβρου, δικηγόρος.