Υπό τη σκιά του πολέμου που μαίνεται στην Παλαιστίνη προσπαθεί η ελληνική κυβέρνηση να κρατήσει τις ισορροπίες της, στηρίζοντας «απερίφραστα» το Ισραήλ, «που έχει δικαίωμα στην αυτοάμυνα», όπως επαναλαμβάνουν ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών, αλλά και εκφράζοντας την «οδύνη» της για τους αμάχους που πέφτουν θύματα «κάποιων πληγμάτων» σε νοσοκομεία, σχολεία και εσχάτως στο ελληνορθόδοξο μοναστήρι του Αγίου Πορφυρίου στην πόλη της Γάζας.
Στις επίσημες ανακοινώσεις της η κυβέρνηση αποφεύγει συστηματικά να ονοματίσει τους θύτες, όπως να καταγγείλει οποιοδήποτε στρατιωτικό πλήγμα εκ μέρους του Ισραήλ. Ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών προσπαθεί να κερδίσει τους Άραβες ομολόγους του με ένα σχέδιο πέντε σημείων για την αποκλιμάκωση, που παρουσίασε προ εβδομάδος στο Ομάν, και ο πρωθυπουργός διαβεβαιώνει ότι «η Ελλάδα δεν έχει απομακρυνθεί από τη λύση των δύο κρατών». Με το σχέδιο του Γιώργου Γεραπετρίτη είναι δύσκολο να διαφωνήσει όποιος διαθέτει τον κοινό νου. Ποιος διαφωνεί, π.χ., με την καταδίκη της τρομοκρατίας, την προστασία των αμάχων και τη διάνοιξη ανθρωπιστικών οδών; Ωστόσο, είναι ένα σχέδιο που θυμίζει έκθεση ιδεών και πέραν τούτου ουδέν.
Για κατάπαυση του πυρός
Ούτε στο σχέδιο Γεραπετρίτη ούτε σε όσα είπε τις προάλλες ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξη που παραχώρησε στην τηλεόραση (ΑΝΤ1) περιλαμβάνεται η πρόταση για άμεση κατάπαυση του πυρός, την οποία ζητάει ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Προφανώς, γι’ αυτή την παράλειψη έχει παίξει ρόλο η άρνηση των ΗΠΑ στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να δεχτεί ένα ανάλογο ψήφισμα. Αντιθέτως, η αξιωματική αντιπολίτευση θεωρεί «επιτακτική» την ανάγκη διεθνών διπλωματικών πρωτοβουλιών για την άμεση κατάπαυση του πυρός, την απελευθέρωση των απαχθέντων και την επαναφορά στη διπλωματική οδό, με στόχο τη λύση δύο βιώσιμων κρατών που συνυπάρχουν ειρηνικά, στη βάση των συνόρων του 1967 με πρωτεύουσα του Παλαιστινιακού Κράτους την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Κι έχει ασκήσει ευθεία κριτική στην απόφαση των ΗΠΑ να θέσουν βέτο σε σχετική απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, καθώς και στην «αμήχανη και άβουλη» στάση της Ε.Ε.
Πλήρης ευθυγράμμιση
Η ελληνική κυβέρνηση και σ’ αυτή τη μείζονα κρίση στη γειτονιά μας έχει ευθυγραμμιστεί πλήρως με τον ισχυρό σύμμαχο, αλλά προσπαθεί να μην χαλάσει την καρδιά και των Αράβων. Ο Μητσοτάκης, αν και αναφέρεται συνεχώς στον «στενό σύμμαχο» Ισραήλ, χωρίς να πει μια κουβέντα για τις παραδοσιακές σχέσεις της Ελλάδας με τους Παλαιστινίους, διαβεβαιώνει ότι δεν μεροληπτεί υπέρ του Ισραήλ. «Κανείς στον αραβικό κόσμο δεν μας καταλογίζει μονομέρεια» είπε στη συνέντευξή του στον ΑΝΤ1. Η αλήθεια είναι ότι ο πρωθυπουργός υπογραμμίζει ότι «άλλο η Χαμάς και άλλο οι Παλαιστίνιοι» -κάτι που φαίνεται ότι δυσκολεύονται να αντιληφθούν διάφορα στελέχη της Ν.Δ.- και τονίζει ότι το Ισραήλ «έχει υποχρέωση» να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο και τους κανόνες του πολέμου.
Οι (μη) επιπτώσεις στα ελληνοτουρκικά
Αν και διάφοροι αναλυτές στα κανάλια φροντίζουν να υπογραμμίζουν ότι η Τουρκία απέφυγε να καταδικάσει τη Χαμάς για το τρομοκρατικό χτύπημα που οδήγησε στη νέα ανάφλεξη στην Παλαιστίνη, ενώ και ο υπουργός Άμυνας έριξε τις μπηχτές του για το γεγονός ότι η Άγκυρα δεν συντάχθηκε με τη δυτική συμμαχία στο πλευρό του Ισραήλ, ο πρωθυπουργός είναι πιο προσεκτικός στις διατυπώσεις του. «Μη ισορροπημένη» χαρακτήρισε ο Μητσοτάκης τη στάση της Τουρκίας, εξέφρασε όμως την εκτίμηση ότι η στάση αυτή δεν θα δημιουργήσει προβλήματα στον ελληνοτουρκικό διάλογο, ο οποίος έχει ξεκινήσει «σε καλό κλίμα», αλλά δεν έχει μπει στα δύσκολα.
Την εβδομάδα που πέρασε έγιναν δύο ελληνοτουρκικές συναντήσεις, η μία με αντικείμενο την περιβόητη «θετική ατζέντα» μεταξύ των υφυπουργών Εξωτερικών Κώστα Φραγκογιάννη και Μπουράκ Ακσαπάρ, και η δεύτερη, πιο πολιτική, μεταξύ της Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και του Ακσαπάρ, η οποία εκ των πραγμάτων επικεντρώθηκε στις δραματικές εξελίξεις στην κοινή γειτονιά μας. Μετά τις συναντήσεις βγήκε και μια κοινή ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία ο διάλογος θα συνεχιστεί «με σκοπό την επίτευξη συναντίληψης». Το αν οι συναντήσεις αυτές ήταν πράγματι εποικοδομητικές, όπως θέλουν να λένε και οι δύο πλευρές, θα φανεί το αργότερο στις 7 Δεκεμβρίου, όταν θα συγκληθεί στη Θεσσαλονίκη το 5ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας. Πέραν των δύο συναντήσεων, οι οποίες ήταν προγραμματισμένες από καιρό, υπήρξε και μία εκτός προγράμματος τηλεφωνική επικοινωνία του Κ. Μητσοτάκη με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σύμφωνα με το πρωθυπουργικό περιβάλλον, συζήτησαν για τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή μετά τις επιθέσεις της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ και την κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας, με τον Μητσοτάκη να υπογραμμίζει την ανάγκη να αποφευχθεί μια ανθρωπιστική κρίση και να μην απειληθεί η περιφερειακή σταθερότητα. Κρίνοντας εκ του -άμεσου- αποτελέσματος, Μητσοτάκης και Ερντογάν συμφώνησαν ότι η διαφορά αντιμετώπισης του Μεσανατολικού από την Ελλάδα και την Τουρκία δεν πρέπει να παίξει αρνητικό ρόλο στην ελληνοτουρκική προσέγγιση.
