«Μορφή συγκάλυψης» χαρακτηρίζει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Γιώργος Κατρούγκαλος το σχέδιο της κυβέρνησης περί διάχυσης ευθυνών σχετικά με την εθνική τραγωδία των Τεμπών. Μεταξύ άλλων, αναφέρεται στις παρεμβάσεις που έγιναν στη λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου επί ΣΥΡΙΖΑ, ενώ στηλιτεύει το γεγονός ότι πολλές εξ αυτών δεν αξιοποιήθηκαν ποτέ από τη Ν.Δ. Αναφορικά με την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, υπογραμμίζει ότι η κυβερνητική πλειοψηφία επέλεξε «να εξετάσει μόνο την εξέλιξη της Σύμβασης 717/2014 και όχι την αναγκαία, γενικότερη διερεύνηση αιτίων και υπαιτίων». Παράλληλα, ασκεί δριμεία κριτική στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ισίδωρο Ντογιάκο, αναφέροντας μεταξύ άλλων πως «κάνει ό,τι μπορεί για να υπονομεύσει την προσωπική του αξιοπιστία και το κύρος της θέσης του». Ακόμη, ο τομεάρχης Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. μιλά για την εθνική στρατηγική που χρειάζεται να έχει η χώρα μας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και για «το παράθυρο ευκαιρίας» που άνοιξε από την αλληλεγγύη της χώρας μας και του λαού μας προς τον τουρκικό λαό. Τέλος, χαρακτηρίζει εφικτό και αναγκαίο τον στόχο της προοδευτικής κυβέρνησης από τις επερχόμενες κάλπες της απλής αναλογικής.
Ζητήσατε τη σύγκληση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας για να διερευνήσει τα αίτια της τραγωδίας των Τεμπών. Ο πρωθυπουργός μιλά για διαχρονικές παθογένειες, ενώ στηλιτεύει και τον ρόλο των συνδικαλιστών. Για τη σημερινή κατάσταση των σιδηροδρόμων υπάρχουν εντέλει ευθύνες στον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.;
Η διάχυση των ευθυνών αποτελεί μια μορφή συγκάλυψης: αν όλοι φταίνε, τελικά κανείς δεν είναι υπεύθυνος. Η θεωρία της «κακιάς ώρας», του ανθρώπινου λάθους είναι ουσιαστικά ταυτόσημη με αυτή της «κακιάς χώρας», του «αυτή είναι η Ελλάδα», που έλεγε ο Κ. Σημίτης. Η αλήθεια είναι ότι εμείς όχι μόνο παραδώσαμε το σιδηροδρομικό δίκτυο σε καλύτερη κατάσταση από ό,τι το παραλάβαμε (ολοκληρώσαμε, για παράδειγμα, τη διπλή γραμμή Αθήνας-Θεσσαλονίκης, που εκκρεμούσε για χρόνια), αλλά και τις αναγκαίες δικλίδες ασφαλείας (τηλεδιοίκηση στη Λάρισα, δευτεροβάθμιο κέντρο ελέγχου στον ΟΣΕ, το σύστημα GSM-R). Η αμέλεια της κυβέρνησης για την αξιοποίησή τους, παρά τις προειδοποιήσεις των συνδικάτων και τα διαδοχικά ατυχήματα που προηγήθηκαν, δεν συνιστά λάθος, αλλά απόφαση. Απόφαση να αφεθούν τα πράγματα στην τύχη τους, «πάμε κι όπου βγει», στο πλαίσιο της γενικότερης απέχθειας προς καθετί δημόσιο. Παράλληλα επιχειρούνταν να στήνεται μια πρόσοψη εικονικής πραγματικότητας, δήθεν εκσυγχρονισμού και success story, όπως τα προγραμματισμένα για την επομένη της τραγωδίας εγκαίνια της ανύπαρκτης τηλεδιοίκησης από τον κ. Μητσοτάκη.
Για τον λόγο αυτό η Νέα Δημοκρατία προσπαθεί με τεχνάσματα και ελιγμούς να αποφύγει κάθε ουσιαστικό έλεγχο. Στη Βουλή υπαναχώρησε από την κοινή απόφαση όλων των κομμάτων να μην μείνει τίποτα στο σκοτάδι και να κληθούν όλοι οι υπεύθυνοι: όχι μόνο οι υπουργοί αλλά και οι υφυπουργοί που είχαν στις αρμοδιότητές τους τον ΟΣΕ και την ΕΡΓΟΣΕ, ο κ. Χατζηδάκης, ο πρώτος που υπέγραψε σύμβαση για την τηλεδιοίκηση, τη 10005/2007, η προηγούμενη και νέα διοίκηση των εταιρειών ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και Hellenic Train και οι εκπρόσωποι των εργαζομένων. Αντί γι’ αυτή την πλήρη έρευνα, η κυβερνητική πλειοψηφία συγκαλεί την Επιτροπή Θεσμών για να εξετάσει μόνο την εξέλιξη της Σύμβασης 717/2014 και όχι την αναγκαία, γενικότερη διερεύνηση αιτίων και υπαιτίων.
Μετά την τραγωδία, λαμβάνουν χώρα μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις με πρωτοπόρους τους νέους ανθρώπους, οι οποίοι ωστόσο φαίνεται πως εκφράζουν τη δυσπιστία τους απέναντι στο σύνολο του πολιτικού συστήματος. Μήπως θεωρούν πως και ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. είναι μακριά από τα προβλήματά τους;
Τα συνθήματα των νέων «Τα κέρδη τους οι νεκροί μας», «Ζωή με κουπόνια, θάνατος με εισιτήριο» εκφράζουν, με τον δικό τους τρόπο, τη δική μας κριτική καταδίκη του νεοφιλελευθερισμού και της ασυδοσίας των ισχυρών. Έχουν αντιληφθεί τα βαθύτερα αίτια της τραγωδίας: αφενός τον πελατειασμό και τη ρουσφετοκρατία της Νέας Δημοκρατίας, αφετέρου πού οδηγεί η εγκατάλειψη των δημόσιων υπηρεσιών και των κοινών προς όφελος της ανεξέλεγκτης αγοράς. Όσο και να υπάρχει, συνεπώς, μια διάχυτη καχυποψία απέναντι στο σύνολο του πολιτικού συστήματος, ενόψει και των οργανωτικών μας αδυναμιών να διαλεχθούμε συγκροτημένα με τη νεολαία, είμαστε στο ίδιο στρατόπεδο και θέλουμε τα ίδια πράγματα. Δεν θέλουν η γενιά τους να γίνει μια χαμένη γενιά, άρα το σύνθημά μας για «Δικαιοσύνη παντού» δεν μπορούσε να έχει πιο κατάλληλους αποδέκτες.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. ζήτησε την παραίτηση του Ισίδωρου Ντογιάκου. Δεν εμπιστεύεστε το έργο της Δικαιοσύνης; Οι πολιτικοί σας αντίπαλοι σας κατηγορούν συχνά πως υποσκάπτετε την ανεξαρτησία της.
Πρόκειται για μέγιστη υποκρισία, γιατί αυτοί που μας κατηγορούν είναι οι ίδιοι που διαχρονικά επιδιώκουν να ελέγξουν τη Δικαιοσύνη. Όσοι τάχα εκπλήσσονται από την κριτική μας ας διαβάσουν όσα κατήγγελλε, χρόνια τώρα, ο αείμνηστος Στέφανος Ματθίας, από τους πλέον σεβαστούς προέδρους του Αρείου Πάγου, για τη διείσδυση του κόμματος στη Δικαιοσύνη: «Επεμβάσεις σκοτεινών κομματικών παραγόντων, επικράτηση άδηλων παρασκηνιακών πιέσεων και συναλλαγών, παράλυση των εγγυήσεων της νομιμότητας, διάβρωση της εγγυητικής και της κυρωτικής λειτουργίας της Δικαιοσύνης, γενική διάβρωση των θεσμών και αξιών της ζωής». Ο δε κ. Ντογιάκος κάνει ό,τι μπορεί για να υπονομεύσει την προσωπική του αξιοπιστία και το κύρος της θέσης του. Πόσο δίκαιο και λογικό είναι να επιλέγει, σε ό,τι αφορά τις υποκλοπές, να διερευνήσει όχι ποιος τις κάνει και ποιες είναι οι ευθύνες της κυβέρνησης, αλλά ποιος δίνει τις σχετικές πληροφορίες στους δημοσιογράφους; Πόσο σέβεται τη διάκριση των λειτουργιών η παράνομη και αντισυνταγματική γνωμοδότηση που εξέδωσε για να φιμώσει την ΑΔΑΕ; Από πού αντλεί το δικαίωμα να αρνείται να συναντηθεί με την Επιτροπή PEGA του Ευρωκοινοβουλίου; Εμείς, ακριβώς επειδή θέλουμε να είναι ανεξάρτητη η Δικαιοσύνη, ασκούμε κριτική σε κάθε περίπτωση που θεωρούμε πως υπάρχει απόκλιση από την υποχρέωση αυτή.
Είστε τομεάρχης Εξωτερικών. Πώς βλέπετε το ενδεχόμενο να προχωρήσει η λεγόμενη «διπλωματία των σεισμών»; Υπάρχουν περιθώρια ουσιαστικής βελτίωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων; Προς ποια κατεύθυνση πρέπει να κινηθεί η ελληνική κυβέρνηση;
Ανοιξε πράγματι ένα παράθυρο ευκαιρίας από την αλληλεγγύη της χώρας μας και του λαού μας προς τον τουρκικό λαό. Αυτό δεν σημαίνει ότι άλλαξε η πάγια αναθεωρητική τουρκική πολιτική. Για να περάσουμε πράγματι σε μια άλλη εποχή, χρειάζεται πρώτα απ’ όλα μια δική μας εθνική στρατηγική, που θα επαναπροσανατολίσει την Τουρκία στα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει από μια νέα ευρωτουρκική σχέση. Το 1999 παρήγαγε αποτελέσματα η «διπλωματία των σεισμών» γιατί υπηρέτησε ένα ευρύτερο σχέδιο ένταξης των διμερών σχέσεων στο ευρωπαϊκό πλαίσιο με τη συμφωνία του Ελσίνκι. Εμείς προτείνουμε μια προσαρμοσμένη στο σήμερα ανάλογη στρατηγική, με έμφαση στην τελωνειακή ένωση Τουρκίας-Ε.Ε., σε συνδυασμό με δικές μας πρωτοβουλίες στραμμένες στον διάλογο. Πρόσφατα ζητήσαμε η αναγκαία επέκταση των χωρικών υδάτων να ενταχθεί πλαίσιο μιας ευρύτερης, συνεκτικής στρατηγικής, που θα περιλαμβάνει ως επόμενο βήμα πρόσκληση στις όμορες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου προκειμένου να υπάρξει οριοθέτηση της ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στη Χάγη.
Βρισκόμαστε σε μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδο. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η κυβέρνηση καταγράφει απώλειες, χωρίς ωστόσο να τις εισπράττετε εσείς. Γιατί εκτιμάτε πως συμβαίνει αυτό;
Πρώτα-πρώτα, οι δημοσκοπήσεις έπειτα από μια παρόμοια τραγωδία, ακόμη κι αν αντιπαρέλθουμε τις ηθικές επιφυλάξεις που προσωπικά έχω για τον χρόνο διεξαγωγής τους, έχουν εξ αντικειμένου περιορισμένη αποτελεσματικότητα. Διάβαζα στο πρωτοσέλιδο της Καθημερινής της προηγούμενης Κυριακής ότι οι δημοσκόποι λένε πως τους κλείνουν το τηλέφωνο καταπρόσωπα πολλοί από τους ερωτώμενους. Πέραν τούτου, το δομικό πρόβλημα όλων των σφυγμομετρήσεων, που οδηγεί στην πάγια υποεκτίμηση του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. (θυμίζω ότι στις εκλογές του 2019, που πήραμε 32%, οι περισσότερες εταιρείες μας έδιναν 25%-27%), είναι η αδυναμία πλήρους καταγραφής της πολιτικής τοποθέτησης των νέων. Θεωρώ πως η τραγωδία σημάδεψε ανεξίτηλα την πολιτική ατμόσφαιρα ακριβώς γιατί τοποθέτησε στο κέντρο της συζήτησης τα ουσιώδη: την ανάγκη να προστατευτούν τα δημόσια αγαθά, τα κοινά, από την επίθεση της ανεξέλεγκτης αγοράς και του πελατειασμού.
Είναι εφικτός ο στόχος της προοδευτικής κυβέρνησης; Σε περίπτωση πρωτιάς του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., πώς θα διαχειριστείτε το ενδεχόμενο να θέσει το ΠΑΣΟΚ ως προϋπόθεση συμμετοχής στην κυβέρνηση το να μην είναι ο Αλέξης Τσίπρας πρωθυπουργός;
Δεν είναι απλώς εφικτός αυτός ο στόχος, αλλά αναγκαίος. Τον δε πρωθυπουργό τον επιλέγει ο λαός με την ψήφο του. Εφόσον ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. είναι πρώτο κόμμα, όπως είμαι βέβαιος ότι θα γίνει, ποιος θα αμφισβητήσει στον πρόεδρό του και στη βάση ποιου επιχειρήματος την υποχρέωση, όχι το δικαίωμα, να είναι αυτός πρωθυπουργός;
