Έκλεισαν δύο χρόνια διακυβέρνησης της χώρας από τη Νέα Δημοκρατία αφήνοντας, δυστυχώς, το αρνητικό της στίγμα σε όλα τα πεδία της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, πολύ δε περισσότερο στον χώρο της Υγείας, καθώς κλήθηκε να διαχειριστεί την απειλή της πανδημίας.
Στο επίπεδο της νοσηλευτικής, ενδιαφέρον σημειολογικά έχουν δύο στοιχεία τα οποία και άφησε παρακαταθήκη ως τη μόνη προσφορά της στη νοσηλευτική μέχρι αυτή τη στιγμή. Το χειροκρότημα της Μαρέβας τον Μάρτιο του 2020 και το δάκρυ του Κικίλια τον Ιανουάριο του 2021. Αυτά όσον αφορά την επικοινωνία, η οποία, κατά τον πρωθυπουργό, είναι πάνω από την ουσία των πραγμάτων, σε μια κοινωνία με ανισότητες, συμβατή όμως με την ανθρώπινη φύση. Ανισότητες που μεγεθύνθηκαν και στη νοσηλευτική, που οι εργαζόμενοί της μαζί με όλους τους άλλους υγειονομικούς σήκωσαν το βάρος της πανδημίας, κράτησαν στην πλάτη τους την κοινωνία, πληρώνοντας μάλιστα και έναν βαρύ φόρο αίματος. Κι έτσι λοιπόν από το χειροκρότημα και το δάκρυ φτάσαμε πολύ γρήγορα στο: «Οι νοσηλευτές έχουν επιβραβευθεί συναισθηματικά και κοινωνικά», «δεν υπάρχουν άνεργοι νοσηλευτές» και στο «φταίνε οι νοσηλεύτριες για την κατάσταση στα νοσοκομεία». Κανένα θεσμικό ζήτημα στον χώρο της νοσηλευτικής δεν υλοποιήθηκε. Από τις μηδενικές μόνιμες προσλήψεις, την εργαλειοποίηση της νοσηλευτικής ειδικότητας, την οικονομική ενίσχυση, τη θεσμοθέτηση των ΒΑΕ, τον ενιαίο νοσηλευτικό κλάδο, την εξομοίωση των πτυχίων ΠΕ και ΤΕ, την αξιοκρατία και τη δημοκρατία (πάνω από 300 καρατομήσεις νοσηλευτικών στελεχών και διώξεις), τη θεσμική διαδικασία επικοινωνίας του κλάδου με το υπουργείο (ΕΣΑΝ) και τις δημοκρατικές διαδικασίες εκπροσώπησης στο Επιμελητήριό μας (ΕΝΕ). Όλα εξαργυρώθηκαν με ένα δάκρυ και ένα χειροκρότημα και το χρέος έσβησε.
Και επειδή τα κάστρα τις περισσότερες φορές πέφτουν από τα μέσα, έτσι, δυστυχώς, και στη νοσηλευτική χρησιμοποιήθηκαν και αξιοποιήθηκαν σε αυτή την κατεύθυνση όλα εκείνα τα «δικά της παιδιά», που, στη λογική ενός επιτελικού κράτους που το θεωρούν ιδιοκτησία τους, άρπαξαν τις καρέκλες και τις ευκαιρίες που τους δόθηκαν εξαργυρώνοντάς τες με δουλικότητα και σιωπή. Στην ίδια κατεύθυνση και η ηγεσία της ΕΝΕ, που στήριξε άκριτα το σύνολο των κυβερνητικών επιλογών για να εισπράξει και αυτή με την σειρά της την ασυλία από την κυβέρνηση παρά τις θεσμικές εκτροπές στις οποίες υπέπεσε (ακύρωση νόμιμων εκλογών, λειτουργία οργάνου παρά τη λήξη της θητείας του κ.λπ.).
Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ.
Στον αντίποδα της κοροϊδίας που εισέπραξε το νοσηλευτικό σώμα με τις υποσχέσεις, τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα και την ανυπαρξία συγκεκριμένων θέσεων για τη νοσηλευτική, η αξιωματική αντιπολίτευση, εκτιμώντας κριτικά αλλά και αυστηρά την κυβερνητική της θητεία, αναγνωρίζοντας τον ουσιαστικό ρόλο της νοσηλευτικής, αλλά κυρίως επενδύοντας στις ανάγκες που έχει η κοινωνία, κατέληξε σε συγκεκριμένες προτάσεις, μέσα από ένα δημόσιο ανοιχτό διάλογο που θα αποτελέσει και την κυβερνητική της πρόταση για τη νοσηλευτική. Οι άξονες αυτού του προγράμματος αφορούν έξι σημεία:
* Τη στελέχωση
* Τη μισθολογική αναβάθμιση
* Τον ενιαίο νοσηλευτικό κλάδο
* Νέο θεσμικό πλαίσιο για την ΕΝΕ
* Κρίσεις Νοσηλευτικής Υπηρεσίας
* Θεσμικά, επαγγελματικά και εκπαιδευτικά ζητήματα
Στελέχωση
Μόνιμες προσλήψεις στη Νοσηλευτική Υπηρεσία, με άμεση προκήρυξη και στελέχωση 4.000 θέσεων νοσηλευτικού προσωπικού, κάλυψη των ετήσιων αποχωρήσεων και των νέων αναγκών που προκύπτουν ώστε σε βάθος τετραετίας να καλυφθεί το ΕΣΥ με 10.000 επιπλέον (2.500/ έτος) νοσηλευτές. Οι πάσης φύσεως συμβασιούχοι (επικουρικοί - ΟΑΕΔ κ.ά.) που υπηρετούν ήδη στις δημόσιες δομές Υγείας τυγχάνουν ουσιαστικής αυξημένης μοριοδότησης και προσλαμβάνονται με διακομματική πολιτική συνεννόηση.
Οι μετατάξεις νοσηλευτικού προσωπικού γίνονται σε ετήσια βάση και με συγκεκριμένο χρονικό όριο παραμονής, μέσω πανελλαδικής λίστας με συγκεκριμένη μοριοδότηση και κοινωνικά κριτήρια.
Νέα αποτύπωση σε κοινό πλαίσιο οργανισμών για τις ανάγκες στελέχωσης της Ν.Υ. με συντελεστή 1,40 - 1,50 επί τον αριθμό των οργανικών κλινών που απαιτούνται, σύμφωνα με τις ανάγκες που θα αποτυπωθούν στους νέους Οργανισμούς.
Μισθολογικά
* Άμεση αύξηση μισθού στο πλαίσιο του ενιαίου μισθολογίου. Σταδιακός διπλασιασμός του ανθυγιεινού επιδόματος και του ωρομισθίου για τα νυχτερινά και εξαιρέσιμα.
* Ένταξη όλου του νοσηλευτικού προσωπικού (ΠΕ-ΤΕ-ΔΕ-ΥΕ) στο καθεστώς των ΒΑΕ, με άμεση επέκταση του Κανονισμού ΒΑΕ και στο Δημόσιο.
* Κίνητρα για αντιστροφή του brain - drain των νοσηλευτών (ειδική προκήρυξη με αυξημένη μοριοδότηση για τον τόπο επιστροφής).
* Επαναφορά άμεσα των 37,5 ωρών εργασίας που κατάργησε το Μνημόνιο και η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ το 2012. Εντός διετίας, με νομοθετική ρύθμιση ή συλλογική συμφωνία 35ωρο / 7ωρο / πενθήμερο, για τους υγειονομικούς.
* Στους κατόχους νοσηλευτικών ειδικοτήτων χορηγείται ένα έτος επιπλέον μισθολογικής εξέλιξης ή ένα μισθολογικό κλιμάκιο.
* Ανοιχτό παραμένει το αίτημα για επαναφορά 13ου και 14ου μισθού.
Ενιαίος νοσηλευτικός κλάδος
Δημιουργία ενιαίου νοσηλευτικού κλάδου, που θα συμπεριλαμβάνει τις σημερινές διακριτές κατηγορίες νοσηλευτών των ΠΕ-ΤΕ και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Β. Νοσηλευτών (ΔΕ), με βάση την εκπαιδευτική βαθμίδα, τον τίτλο σπουδών και τα επαγγελματικά δικαιώματα των μερών.
Νέο θεσμικό πλαίσιο για την ΕΝΕ
Νομοθετική ρύθμιση που θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τον εκδημοκρατισμό στην Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδος με εκλογές με απλή αναλογική, τη συμμετοχή του συνόλου των νοσηλευτών σε αυτές, την περιφερειακή συγκρότηση, τα όργανα διοίκησης και την υπαγωγή της στην εποπτεία και τον έλεγχο του υπουργείου Υγείας.
Κρίσεις Νοσηλευτικής Υπηρεσίας
Άμεσα και μέσα στο πρώτο εξάμηνο συστήνονται και λειτουργούν τα αρμόδια θεσμικά όργανα για τις κρίσεις νοσηλευτικού προσωπικού στο ΕΣΥ. Μπαίνει τέρμα στο φαινόμενο της καρατόμησης των νοσηλευτικών στελεχών και την αναβίωση του κομματικού κράτους στα νοσοκομεία, που δηλητηριάζουν τον νοσηλευτικό κόσμο και δυσχεραίνουν το έργο του. Όπου διαπιστώνεται, σύμφωνα με της κείμενες διατάξεις, μη νόμιμη τοποθέτηση ή αναπλήρωση σε θέσεις ευθύνης, γίνεται άμεση διόρθωση της νομιμότητας.
Θεσμικά, επαγγελματικά και εκπαιδευτικά ζητήματα
* Επαναλειτουργία του ΕΣΑΝ με επικαιροποιημένο και διευρυμένο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας.
* Νέο θεσμικό πλαίσιο των Νοσηλευτικών Επιτροπών (ΝΟΕ), ώστε σε κάθε νοσηλευτικό ίδρυμα ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ να συσταθεί και να λειτουργήσει Νοσηλευτική Επιτροπή (ΝΟΕ), η οποία θα είναι συμβουλευτικό - επιτελικό όργανο της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας σε επιστημονικά και επαγγελματικά θέματα που αφορούν τον σχεδιασμό και την πολιτική παροχής της νοσηλευτικής φροντίδας.
* Κατοχύρωση θεσμικού πλαισίου ώστε οι τοποθετήσεις και μετακινήσεις του νοσηλευτικού προσωπικού στα νοσηλευτικά τμήματα να γίνονται στη βάση εσωτερικού κανονισμού μετακινήσεων που οφείλουν να έχουν τα νοσοκομεία και ύστερα από εισήγηση της Νοσηλευτικής Διεύθυνσης. Η εφαρμογή του κανονισμού αποτελεί κριτήριο αξιολόγησης των διευθυντών Ν.Υ. και των διοικήσεων.
* Καθορισμός συντελεστών στελέχωσης σε νοσηλευτικό προσωπικό ανά τμήμα με βάση τη βαρύτητα κάθε νοσηλευτικού τμήματος (μικρής, μεσαίας και μεγάλης βαρύτητας).
* Σε νοσοκομεία με μαιευτήρια ή με αριθμό οργανικών θέσεων μαιών >30, στη Νοσηλευτική Υπηρεσία δημιουργείται Υποδιεύθυνση (Τομέας) Μαιευτικής / Περιγεννητικής Φροντίδας,
* Το επίπεδο εκπαίδευσης στην νοσηλευτική παραμένει στο πανεπιστήμιο, ενώ με συγκεκριμένη διαδικασία θα παρέχεται η δυνατότητα αναβάθμισης - ισοτίμησης πτυχίου για της κατηγορίες Δ.Ε. και Τ.Ε. Νοσηλευτικής στην Π.Ε. κατηγορία.
* Νοσηλευτική συνεχιζόμενη εκπαίδευση: Συστήνονται θέσεις ειδικευομένων νοσηλευτών ανά ΥΠΕ. Αναμόρφωση των νοσηλευτικών ειδικοτήτων στη βάση της πρότασης του ΕΣΑΝ, με νοσηλευτικές ειδικότητες συνδυαστικά με εξειδικεύσεις, και δημιουργία πιστοποιημένων εκπαιδευτικών μονάδων ανά ΥΠΕ, με επιλογή συντονιστών εκπαίδευσης με επιστημονικά κριτήρια και καθιέρωση επιδόματος ειδικότητας.
Στη σημερινή συγκυρία με τις προκλήσεις και τις ραγδαίες εξελίξεις, ο ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. είναι το μόνο κόμμα που έχει καταθέσει προγραμματικό λόγο και θέσεις στα νοσηλευτικά θέματα, απαντώντας στις σύγχρονες ανάγκες των νοσηλευτών, του συστήματος Υγείας και των πολιτών.
* Ο Δημήτρης Τζιάλλας είναι νοσηλευτής, μέλος ΣΕΠ-ΕΑΠ, ΜΠΣ: Διοίκηση Μονάδων Υγείας, Πρ. πρόεδρος ΕΣΑΝ (2016-2019), μέλος του Τμήματος Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ.
