Φοβάμαι ότι χθες ζήσαμε την τελευταία πράξη της κυπριακής τραγωδίας. Οι Τουρκοκύπριοι, αφού τα τελευταία είκοσι χρόνια τέσσερις φορές κράτησαν όρθια την προοπτική δίκαιης και βιώσιμης λύσης στη βάση της διζωνικής και δικοινοτικής ομοσπονδίας, χθες λύγισαν. Υπερψήφισαν το σχέδιο Ανάν, εξέλεξαν Πρόεδρο τον αριστερό Ταλάτ, το 2016 εκλέξανε τον Ακιντζί και το 2017, στο Κραν Μοντανά, συμφώνησαν σε λύση στο πλαίσιο που πρότεινε ο γ.γ. του ΟΗΕ.
Χθες εισπράξαμε τα αποτελέσματα των πράξεων και παραλείψεων της ελληνοκυπριακής πλευράς και της αντίληψης που θέλει την Ελλάδα να συνδράμει την κυπριακή ηγεσία ακόμα και αν προδήλως σφάλλει. Πληρώνουμε το εθνικό αφήγημα λαϊκής κατανάλωσης, σύμφωνα με το οποίο το Κυπριακό αρχίζει με την τουρκική εισβολή και κατοχή, η ελληνοκυπριακή πλευρά είναι αμέτοχη ευθυνών και οι Τουρκοκύπριοι είναι άβουλα πιόνια της Τουρκίας.
Η ελληνοκυπριακή πλευρά, όμως, είναι αυτή που καταψήφισε το σχέδιο Ανάν, το έβαλε στα πόδια λίγο πριν από την υπογραφή προωθητικής συμφωνίας στο Κραν Μοντανά και επί τρία χρόνια ο Πρόεδρος Αναστασιάδης οδήγησε το Κυπριακό σε αποτελμάτωση. Υποκατέστησε την προτεραιότητα επίλυσης του Κυπριακού με τη στρατηγική αμφίβολων εξορύξεων που τροφοδότησαν την ένταση.
Αυτή η πολιτική απομάκρυνσης της λύσης -ουσιαστικά, αποδοχής της στρατηγικής των απορριπτικών και της θεωρίας της μη λύσης- αποδυνάμωσε τον πιο σοβαρό συνομιλητή που μπορούσε να έχει η ελληνοκυπριακή πλευρά, τον Μουσταφά Ακιντζί, και με τη συνδρομή των ωμών παρεμβάσεων του Ερντογάν ο Τατάρ εξασφάλισε τις 3.000 ψήφους που του έδωσαν την νίκη. Τώρα που ο Ακιντζί έφυγε από τη μέση και ο Τατάρ σκληραίνει τη στάση του και μιλάει για «λύση στη βάση της πραγματικότητας», η ελληνοκυπριακή πλευρά θυμήθηκε τις καλές υπηρεσίες του γ.γ. του ΟΗΕ. Αυτός ο φαύλος κύκλος υποκρισίας, όμως, έχει κουράσει τους πάντες. Η de jure διχοτόμηση, η λύση των δύο κρατών είναι πιο κοντά από ποτέ και -πέραν υποκριτικών δηλώσεων- πιο κοντά στην πραγματική βούληση των ηγεσιών και των δύο (πλέον) κοινοτήτων.
Αυτό που δεν αντιλαμβάνονται οι οπαδοί της μη λύσης είναι ότι το Κυπριακό βρίσκεται στον πυρήνα της ελληνοτουρκικής διένεξης. Λύση του Κυπριακού αφαιρεί αυτομάτως μεγάλο φορτίο έντασης ανάμεσα στις δύο χώρες. Η δε διεθνής κοινότητα ξέρει τι έγινε με το σχέδιο Ανάν και στο Κραν Μοντανά. Δεν είναι καθόλου αυτονόητη λοιπόν η υποστήριξη των ελληνοκυπριακών θέσεων. Πέραν αυτού, η λύση των δύο κρατών θα σημάνει ότι η πράσινη γραμμή θα γίνει στην πράξη σύνορο με την Τουρκία. Άρα, σε αντίθεση με ό,τι πιστεύουν οι απορριπτικοί, η λύση των δύο κρατών επικυρώνει την παρουσία των στρατευμάτων κατοχής και διαιωνίζει τους κινδύνους.
* Ο Νίκος Μπίστης είναι μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία
