Η ερμηνεία είναι σχεδόν συγκινητική στην απλοϊκότητά της: «το ΠΑΣΟΚ», ο «Συνασπισμός», τα «κινήματα», η «ΔΗΜ.ΑΡ.», ακόμα και μια εκδοχή του δημοκρατικού «Κέντρου», αν κολλήσουν μεταξύ τους, θα δημιουργήσουν τον νέο ΣΥΡΙΖΑ. Κάποιοι αντιδρούν θεωρώντας ότι έτσι συντίθενται τα ελαττώματα των πάλαι ποτέ υπαρκτών χώρων (άρα ποιος ο λόγος να συμβεί η ώσμωση) και κάποιοι άλλοι θεωρούν ότι συντίθενται οι δυνατότητες (άρα πρέπει οπωσδήποτε να προχωρήσει το πείραμα).
Και οι δυο προσεγγίσεις (τις απλοποιώ για λόγους αφήγησης) πατάνε στο ίδιο λάθος. Θεωρούν ότι τα σχήματα της πρόσφατης πολιτικής ιστορίας αφενός αντιστοιχούν σε υπαρκτές, σημερινές διαιρέσεις και κατηγορίες των πολιτών, αφετέρου αποτελούν προ-διαμορφωμένες φόρμες, μέσα από τις οποίες είναι αναγκασμένος να κινηθεί ο νέος ΣΥΡΙΖΑ, ουσιαστικά ρυθμίζοντας ποσότητες, αναλογίες και ποσοστά. Η σωστή δόση αρκεί για να γίνει η άθροιση των υλικών, να παραχθεί το μείγμα και να δημιουργηθεί το γλύκισμα της νέας μεγάλης «δημοκρατικής παράταξης».
Είναι σίγουρο ότι υπάρχουν πολιτικοί συνειρμοί που σχετίζονται με τους πολιτικούς χώρους που αναφέρω (και άλλους που ξέχασα ή θα συμπλήρωνε κάποιος με διαφορετική μνήμη από τη δική μου), με τη διαφορά ότι δεν πρόκειται για καλούπια ή αμετακίνητα πολιτικά κληροδοτήματα, πολύ περισσότερο που οι χώροι τους οποίους αναφέρω είχαν πολυποίκιλα και αντιθετικά χαρακτηριστικά. Το κυριότερο: αντιστοιχούσαν σε άλλο χρόνο.
Οι χώροι που αναφέρω άφησαν στην ιστορική τους διαδρομή θετικά και αρνητικά αποτυπώματα. Η απλή παραλαβή τους, σαν να μην υπάρχει ιστορική και πολιτική αναμόρφωσή τους, από ένα σύγχρονο πολιτικό υποκείμενο, εκτός από λογικώς αδύνατη, θα ήταν μια άτοπη κίνηση εκ μέρους του νέου ΣΥΡΙΖΑ, αφού θα ενσωμάτωνε και στοιχεία κρίσης και εν τέλει δεν θα αφομοίωνε τα ανθεκτικά χαρακτηριστικά τους.
Δεν μετακινούνται, ιστορικώς αναλλοίωτα, ούτε τα κόμματα ούτε οι μορφές ούτε τα πρόσωπα. Αναμορφώνονται μέσα σε ένα τελείως νέο πολιτικό πεδίο αφού η πραγματικότητα δεν συγχωρεί αναπαλαιώσεις και μιμητισμούς. Και το τοπίο αυτό (που θα υποδεχθεί το εγχείρημα) δεν το σχεδιάζει η πολιτική σου πρόθεση ή τα κολλήματα ή οι ερασιτεχνικές εμπνεύσεις της στιγμής (από τις πολλές που μας ταλαιπωρούν) ή οι προσωπικές στρατηγικές και οι απέχθειες. Το τοπίο το ορίζουν η ζωή, η οικονομική κατάπτωση, η πολιτιστική κατάρρευση, η μιντιακή φτώχεια.
Μπορεί βέβαια κάποιος να κάνει μια «ανατρεπτική» διαχείριση: Ο ΣΥΡΙΖΑ «προώρισται να ζήση και θα ζήση» θα το κωδικοποιούσα παραφράζοντας τον Τρικούπη. Όχι (μόνο) για λόγους συναισθηματικούς, αλλά κυρίως επειδή τον παραγγέλνει η πολιτική αρχιτεκτονική της σύγχρονης Ελλάδας. Εάν ισχύουν αυτά, χρειάζεται τούτο μόνο: Τίμια και χαμηλόφωνη διαφωνία, δουλειά μυρμηγκιού στο πεδίο (κάθε νομοθετική παράγραφος, κάθε ρυθμιστικό κανονιστικό μέτρο, κάθε σκάνδαλο, κάθε θεσμικό ατόπημα σε έλεγχο και ανάδειξη), αδιαμεσολάβητη επικοινωνία με τον κόσμο (όχι κολακεία κάθε καρούμπαλου ή ιδιοτέλειας ή ναρκισσισμού).
Δουλειά επίσης μεταξύ των σ. «Ξέρουμε τα προβλήματα». Προσωπικές αντιζηλίες, επιπολαιότητες, φιλαρέσκειες, πίκρες και τραύματα (π.χ. «έτρεχα όλα τα χρόνια και ο μηχανισμός πριμοδοτεί αυτόν» κ.λπ.). Για να «το πάρεις», δεν σημαίνει ότι αρκεί να στο δώσει ο άλλος ή η συγκυρία. Πρέπει να είσαι ικανός να το λάβεις.
Υστερόγραφος υπαινιγμός: Να συγχωρείς. Δεν θα βελτιωθεί ο άλλος, εσύ δεν του δίνεις τη δυνατότητα να πνίγεται στην μικρότητά του. Εσύ δεν του γίνεσαι έμμονη ιδέα, δομικός εχθρός. Δεν του επιτρέπεις να συνωμοτεί, να κουφώνει, να διαβάλλει. Εσύ δεν παίζεις με τους όρους του. Να έχεις το βλέμμα πάνω από τους μικρούς του ώμους. Και επίσης. Γνωρίζουμε εκ πείρας: Ένας που ψιθυρίζει στο αυτί, που διαβάλλει, που σκάβει τον λάκκο είναι ο πρώτος που θα πουλήσει την υπόθεση. «Καταλαβαινόμαστε τώρα. Δεν χρειάζονται περισσότερα».
