Της Νίκης Θεσσαλού
Τώρα που η Ουγγαρία έκλεισε τα σύνορά της και με την Κροατία, λίγες εβδομάδες μετά τα συρματοπλέγματα που ύψωσε στη συνοριογραμμή με τη Σερβία, οι χιλιάδες των προσφύγων που κατάφεραν να διασχίσουν σώοι το Αιγαίο και να περάσουν από την Ειδομένη ή να μπουν στη Βουλγαρία από τα περάσματα γύρω από την Αδριανούπολη, κι έφτασαν με τα χίλια ζόρια στην Κροατία υποχρεωτικά στρέφονται προς τη Σλοβενία. Κι αφού διασχίσουν φουσκωμένα ποτάμια, με το νερό τους σπάνια να ξεπερνά τους 7 βαθμούς Κελσίου -πιάνει τους 22 πριν αρχίσουν τα μπάνια των κοινών θνητών στη θάλασσα- φτάνουν στους καταυλισμούς που έχουν στήσει οι Σλοβένοι για την ταυτοποίησή τους, ώστε να συνεχίσουν μια ώρα αρχύτερα για την Αυστρία και την Ιταλία.
Οι Σλοβένοι είπαν ότι θα βγάλουν τον στρατό στα σύνορα, αλλά για την ώρα απέφυγαν τις χοντράδες τύπου Ουγγαρίας. Δεν διώχνουν τους ανθρώπους, έχουν τοποθετήσει μόνο μερικά τζιπ έξω από τον κεντρικό καταυλισμό του Μπρέτσιζε, για να τους τρομάζουν. Αλλά όποιος έφυγε από τις βόμβες στο Χαλέπι, όποιος διέσχισε με τα πόδια μεγάλες αποστάσεις στα φθινοπωρινά Βαλκάνια, τρέμει περισσότερο από το κρύο, την κούραση και την πείνα, παρά στο αντίκρυσμα ενός στρατιωτικού τζιπ.
Μόνο μέσα σε μια μέρα έφτασαν στο Μπρέτσιζε 12.600 άνθρωποι. Σ' ένα πρόχειρα στημένο στρατόπεδο, με σκηνές που χωρούσαν το ένα δέκατο. Ανάλογες εικόνες είδαμε σε όλα τα περάσματα μέχρι τώρα, από τη Λέσβο και την Ειδομένη μέχρι τη Σερβία και την Κροατία. Πουθενά δεν ήταν εύκολα τα πράγματα, παντού κοιμούνταν οικογένειες στους δρόμους. Μόνο που στο Μπρέτσιζε τα ζόρια πήραν νέα διάσταση. Όχι επειδή έσφιξε το κρύο ή περίσσεψε η λάσπη. Το ίδιο ισχύει και μερικά χιλιόμετρα ανατολικότερα και νοτιότερα, στην κροατική και τη σερβική πλευρά. Αλλά λόγω μιας... πρωτόγνωρης απουσίας. Των εθελοντών.
Κανένα από τα κράτη - τράνζιτ στη βαλκανική διαδρομή δεν είχε τη δυνατότητα να διαχειριστεί τη ροή των προσφύγων. Πώς να περιμένει κανείς μόνο από τους αστυνομικούς και τους λίγους υπαλλήλους των δήμων να μοιράσουν ρούχα και φαγητό, να στήσουν σκηνές, να φροντίσουν αρρώστους; Την πολλή δουλειά την έκαναν παντού ντόπιοι και ξένοι εθελοντές, έμπειροι και άπειροι, τοπικές και διεθνείς ομάδες αλληλέγγυων, ενίοτε με τη βοήθεια πιο "γανωμένων" στα δύσκολα οργανώσεων, από τον Ερυθρό Σταυρό μέχρι τους Γιατρούς του Κόσμου. Στο Μπρέτσιζε, ειδικά τις πρώτες μέρες, δεν υπήρχε κανένας να βοηθήσει, εκτός από τους ανθρώπους του σλοβενικού Ερυθρού Σταυρού. Μόλις προς το τέλος της εβδομάδας ήρθαν να σώσουν την παρτίδα εθελοντές από την Αυστρία, τη Γαλλία, ακόμη κι από τη Βρετανία. Ντόπιους εθελοντές λένε ότι δεν εντόπισαν οι ξένοι ανταποκριτές που βρέθηκαν εκεί.
Αντίθετα, κατέγραψαν εικόνες μωρών με πυρετό και πατεράδων με σπασμένα νεύρα, εξαντλημένων ανθρώπων που μάλωναν για μια φέτα ψωμί, που έβαζαν φωτιές στις σκηνές για να διαμαρτυρηθούν για το μάντρωμα και μετά προσπαθούσαν να κοιμηθούν στην παγωμένη λάσπη.
