Το τελευταίο διάστημα όλο και πιο συχνά γίνεται αναφορά στο γεγονός πως η ευρωπαϊκή βιομηχανία αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα εξαιτίας του αυξημένου ενεργειακού κόστους. Το πρόβλημα επιδεινώνεται από το γεγονός πως η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης πιέζει για μείωση της εκπομπής των CO2. Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Ένωση άναψε πρόσφατα το «πράσινο» φως για την πράξη που αφορά τη βιομηχανία των μηδενικών καθαρών εκπομπών (Net-Zero Industry Act), η οποία καθορίζει έναν δείκτη αναφοράς για την παραγωγική ικανότητα στρατηγικών τεχνολογιών μηδενικών καθαρών εκπομπών, ώστε να καλυφθεί τουλάχιστον το 40% των ετήσιων αναγκών ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης έως το 2030. Ωστόσο, ο στόχος φαίνεται ότι εντός Ευρώπης δεν τους βρίσκει όλους σύμφωνους, με αναλυτές και ανθρώπους της αγοράς να μιλούν για τον κίνδυνο «εξόδου» επιχειρήσεων από την Ευρώπη, εάν δεν αποφασιστούν μέτρα στήριξής τους. Το ζήτημα δε της ενεργειακής μετάβασης βρίσκεται στην ατζέντα της εκστρατείας των κομμάτων ενόψει των ευρωεκλογών. Σε αυτό το θέμα εκφράζονται διαφορετικές απόψεις…
Οι καθυστερήσεις στην εκκαθάριση του ΕΕΤΜΕΑΡ
Τα τελευταία χρόνια η ελληνική βιομηχανία είδε το ενεργειακό κόστος να αυξάνεται, ζητώντας από πολύ νωρίς τη δημιουργία επιπλέον ηλεκτρικού χώρου με σκοπό να προχωρήσουν τα έργα ΑΠΕ που παρέχουν ενέργεια μέσω συμβάσεων προμήθειας ενέργειας (PPAs). Ένα άλλο ζήτημα που έθεσαν εξαρχής, είναι η προώθηση του ενεργειακού συμψηφισμού. Μέχρι σήμερα έχουν υπογραφεί ελάχιστες συμβάσεις PPAs μεταξύ παραγωγών ενέργειας και βιομηχανιών αλλά και η ενεργειακή εξοικονόμηση δεν έχει προχωρήσει όσο έπρεπε. Μιλώντας πρόσφατα ο πρόεδρος της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας Αντώνης Κοντολέων σε ημερίδα με θέμα «Ενεργειακή Αποδοτικότητα στη Βιομηχανία» τόνισε πως πολλοί μιλούν για αποβιομηχάνιση της Ευρώπης. Σημείωνε, μάλιστα, πως εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης πολλές βιομηχανίες έντασης ενέργειας σταμάτησαν ή συρρικνώθηκαν (χαλυβουργίες, λιπάσματα), χωρίς μέχρι σήμερα να διαφαίνεται η επανεκκίνηση...
Να σημειωθεί πως πολύ σημαντικό πρόβλημα τα τελευταία χρόνια είναι οι καθυστερήσεις από την εκκαθάριση του Ειδικού Τέλους Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΕΤΜΕΑΡ). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις που έχουν επιλεγεί να έχουν μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ να επιβαρύνονται με 8,78 ευρώ/MWh αντί 2,55 ευρώ/MWH, παρά το γεγονός πως εδώ και τέσσερα χρόνια έχει τεθεί σε ισχύ μηχανισμός κρατικής ενίσχυσης. Η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) σε πρόσφατη επιστολή της προς την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας επικαλούνταν τις πληροφορίες περί αύξησης του ΕΤΜΕΑΡ, από 17 ευρώ/MWh στα 24 ευρώ/ΜWh, γεγονός που θα επιβαρύνει, σύμφωνα με την Ένωση, έτι περαιτέρω τις βιομηχανίες μεσαίας τάσης, εάν επιτέλους δεν δοθεί τέλος στη στρεβλή κατάσταση που ισχύει σήμερα. Υπογράμμιζε ακόμα πως «συνεχίζεται αδικαιολόγητα η ίδια χρέωση του ΕΤΜΕΑΡ για όλους τους καταναλωτές στη ΜΤ. Το ίδιο ισχύει και για τους καταναλωτές στην ΥΤ (Υψηλή Τάση), ανεξάρτητα εάν είναι επιλέξιμοι για μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ ή όχι, ήτοι ισχύει ενιαία χρέωση 2.47 ευρώ/MWh».
Καθυστερήσεις υπάρχουν και για το θέμα του μηχανισμού κρατικής ενίσχυσης Temporary Crisis and Transitional Framework (TCTF). Ο συγκεκριμένος μηχανισμός εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή λόγω της ενεργειακής μετάβασης και του πολέμου στην Ουκρανία. Σε επιστολή της η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας προς το υπουργείο Ενέργειας τόνιζε τις καθυστερήσεις στην έκδοση της υπουργικής απόφασης. Σύμφωνα με πληροφορίες, η συγκεκριμένη υπουργική απόφαση αναμένεται μέσα στον μήνα. Το ποσό της επιδότησης, όπως αναφερόταν στην επιστολή, «υπολογίζεται βάσει μαθηματικού τύπου που λαμβάνει υπόψη τη διαφορά του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας κατά την επιλέξιμη περίοδο από 1.4.2023- 30.6.2024 με το κόστος ενέργειας κατά την περίοδο αναφοράς, ήτοι το 2021, προσαυξημένη κατά 50%, εφόσον επιπλέον πληρούνται συγκεκριμένα αυστηρά κριτήρια». Να σημειωθεί πως το συγκεκριμένο μέτρο όχι μόνο έχει ήδη εφαρμοστεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά έχουν εκταμιευθεί τα αντίστοιχα ποσά. Στην επιστολή αναφερόταν, τέλος, πως η καταχώρηση των στοιχείων για τις βιομηχανίες που θα επιλεγούν πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τις 31.7.2024 και η πληρωμή της αποζημίωσης πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τις 30.9.2024.
Με φόντο αυτά τα προβλήματα τις προηγούμενες ημέρες, πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποκάλυψαν πως ετοιμάζεται ένα πλαίσιο κινήσεων με στόχο τη μείωση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας, που θα αφορά και τις μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις. Στόχος είναι η μεταφορά της ζήτησης στις μεσημεριανές ώρες, όπου δεν είναι υψηλές οι τιμές ρεύματος. Εκείνες τις ώρες υπάρχει υπερπροσφορά ενέργειας λόγω της μεγάλης παραγωγής από τις Ανανεώσιμες Πηγές. Εξαιτίας, όμως, της μειωμένης ζήτησης γίνονται περικοπές στην παραγωγή. Για να επιτευχθεί η μεταφορά της ζήτησης τις ώρες της υπερπροσφοράς ενέργειας, θα πρέπει να αποκτήσουν οι επιχειρήσεις -πολλές εκ των οποίων διαθέτουν ήδη- «έξυπνους» μετρητές. Με αυτό τον τρόπο θα επεκταθούν σταδιακά τα πολυζωνικά τιμολόγια.