Ακόμη μια κυβερνητική κοροϊδία φαίνεται ότι αποτελεί το πρόγραμμα «Σπίτι μου», καθότι δεν υπάρχουν ακίνητα -πέραν όλων των άλλων- για να καλύψουν τις ανάγκες. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αιτήσεις έχουν φτάσει τις 20.000 από νέους ηλικίας από 25 έως 39 ετών για αγορά πρώτης κατοικίας, όμως σύμφωνα με τον Σύλλογο Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Αθηνών-Αττικής δεν υπάρχουν ακίνητα που να πληρούν τις προϋποθέσεις. Μόνο το 5%-6% των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί έχει εγκριθεί, καθώς η πλειονότητα των νέων δεν έχει ακόμη βρει το ακίνητο.
Σύμφωνα με τον Σύλλογο Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Αθηνών-Αττικής, το σοβαρό θέμα που προκύπτει είναι ότι από τα 45.000 διαθέσιμα ακίνητα μόνο το 32% πληροί τις προϋποθέσεις του προγράμματος. Αν και το υπουργείο Εργασίας αναφέρει ότι τα διαθέσιμα προς πώληση σπίτια εμβαδού 75-150 τ.μ. και αξίας έως 200.000 ευρώ αποτελούν το 60% του συνόλου στο κέντρο, το 74% στα δυτικά προάστια, το 59% στον Πειραιά, το 19% στα νότια, το 5% στα βόρεια και το 38% στα ανατολικά προάστια, ο σύλλογος αναφέρει σε ανακοίνωσή του ότι για το κέντρο το ποσοστό φτάνει μέχρι το 53%, για τα βόρεια προάστια το 16,7%, για τα νότια προάστια το 23,4%, για τα δυτικά προάστια το 39,5%, για τα ανατολικά προάστια το 20,4% και για τον Πειραιά το 41,09%.
Δεν υπάρχουν αρκετά σπίτια
Ο σύλλογος σημειώνει ότι δεν υπάρχουν αρκετά σπίτια για όλους τους υποψήφιους αγοραστές, ούτε καν για την αρχική φάση του εγχειρήματος, πολλώ δε μάλλον για τη συνέχεια, όπου η σκέψη του υπουργείου είναι το πρόγραμμα να διευρυνθεί. Σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομικό σύμβουλο του πρωθυπουργού Αλέξη Πατέλη, υπάρχουν 800.000 κλειστά ακίνητα. Ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία του συλλόγου, στο λεκανοπέδιο μόνο το 32,61% των κατοικιών, ήτοι 14.899 επί συνόλου 45.685 κατοικιών, πληροί τις προϋποθέσεις του προγράμματος. Είναι, δηλαδή, αξίας έως 150.000 ευρώ και παλαιότητας άνω των 15 ετών. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με το πρόγραμμα, η εμπορική αξία της κατοικίας πρέπει να είναι μέχρι 200.000 ευρώ, ωστόσο το ύψος του δανείου δεν μπορεί να ξεπερνά τα 150.000 ευρώ. Ουσιαστικά, ακόμα κι αν κάποιος λάβει το ανώτατο ποσό δανείου, θα πρέπει να βάλει από την τσέπη του ένα ποσό της τάξης των 50.000 ευρώ.
Οπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς ακινήτων, η εύρεση του κατάλληλου ακινήτου δεν είναι απλή υπόθεση, καθώς υπεισέρχονται πολλοί παράγοντες, όπως η περιοχή και το σημείο όπου βρίσκεται, ο όροφος, η ποιότητα κατασκευής και η κατάστασή του, η εσωτερική διαμόρφωση και άλλες παροχές, όπως, π.χ., θέση στάθμευσης ή αποθήκη. Επίσης, σε σχέση με πριν την πανδημία το απόθεμα των κατοικιών που βρίσκονται σε καλή κατάσταση και ταυτόχρονα είναι σε θέση να ενταχθούν στο πρόγραμμα «Σπίτι μου» είναι σαφώς μικρότερο. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να εντοπιστούν ακίνητα που ναι μεν χρήζουν ανακαίνισης, αλλά ταυτόχρονα προσφέρονται και με το ανάλογο χαμηλό τίμημα.
Οι ανατιμήσεις
Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών η πλειονότητα των προσιτών διαμερισμάτων που πωλούνταν έχει ήδη απορροφηθεί, χωρίς να έχει αντικατασταθεί επαρκώς ή όπου αυτό έχει συμβεί τα ακίνητα διατίθενται σε σαφώς υψηλότερες τιμές, με αποτέλεσμα αρκετά από αυτά να μην μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα λόγω ζητούμενης τιμής ή λόγω της οικονομικής αδυναμίας των ενδιαφερομένων να ανταποκριθούν σε τέτοιο ύψος τιμής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, φαίνεται πως κάποιοι ιδιοκτήτες επιχειρούν να επωφεληθούν του προγράμματος, προχωρώντας σε ανατιμήσεις.
Το κόστος στέγασης
Σε κάθε περίπτωση, το κόστος στέγασης αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα στην Ελλάδα. Το ζήτημα είναι ακόμα πιο έντονο για τα πιο φτωχά νοικοκυριά. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το φτωχότερο 20% των ελληνικών νοικοκυριών πληρώνει 43% (διάμεση τιμή) του εισοδήματός του στο ενοίκιο. Παράλληλα, βασικό παράγοντα για την εξέλιξη των τιμών αποτελεί η αύξηση των στεγαστικών επιτοκίων, καθώς, σύμφωνα με τους αναλυτές, το μέσο στεγαστικό επιτόκιο θα αγγίξει το 6% εντός του 2023, σε μια εποχή κατά την οποία το κόστος διαβίωσης συνεχώς αυξάνεται, όπως και το κόστος ενέργειας. Την ίδια στιγμή, στην Ευρώπη οι κοινωνικές κατοικίες συνεχίζουν να αναπτύσσονται, ενώ στην Ελλάδα η κυβέρνηση της Ν.Δ. θέσπισε ένα πρόγραμμα στεγαστικών δανείων με χαμηλότερα επιτόκια, που αφορά μόλις 3.500 ανθρώπους 25-39 ετών, όταν οι πραγματικές ανάγκες αφορούν εκατοντάδες χιλιάδες. Επί παραδείγματι, στην Αυστρία 1 στις 5 κατοικίες είναι ενοικιαζόμενη κοινωνική κατοικία. Μάλιστα, το 80% των νοικοκυριών της Αυστρίας δικαιούται πρόσβαση σε ενοικιαζόμενες κοινωνικές κατοικίες. Την ίδια στιγμή, το 14% του συνόλου των κατοικιών στη Γαλλία είναι ενοικιαζόμενες κοινωνικές κατοικίες, οι οποίες φτάνουν τα 5 εκατομμύρια. Ακόμη, στην Ισπανία 20.000 ενεργειακά αποδοτικές κοινωνικές κατοικίες θα ανακαινιστούν και θα διατεθούν, χρηματοδοτημένες από το Ταμείο Ανάκαμψης.
