Ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες θα πληρώσουν άμεσα το πληθωριστικό σπιράλ που έχει πλήξει την ελληνική οικονομία τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Έτσι, 1,3 εκατ. ασφαλισμένοι καλούνται να καταβάλουν πρόσθετες εισφορές, καθώς από 1.1.2023 το υπουργείο Εργασίας θέτει σε εφαρμογή τη σχετική διάταξη που προβλέπει ότι οι εισφορές τους για κύρια ασφάλιση, Υγεία και ανεργία προσαυξάνονται στο ύψος του πληθωρισμού του προηγούμενου έτους (9,9%).
Αποτέλεσμα, η κατώτερη ασφαλιστική κλάση, στην οποία εντάσσεται η μεγάλη πλειονότητα των επαγγελματιών -σχεδόν το 80%- να επιβαρύνεται με αύξηση κατά 10% από τον νέο χρόνο και με ένα επιπλέον ποσό 20 ευρώ τον μήνα. Αυτό σημαίνει ότι οι εισφορές τους, από τα 220 ευρώ που είναι σήμερα, ανεβαίνουν στα 240 ευρώ με τον νέο χρόνο.
Η αύξηση των εισφορών έχει ήδη αποφασιστεί, παρά τις διαμαρτυρίες των ελεύθερων επαγγελματιών, οι οποίοι, επικαλούμενοι την ενεργειακή κρίση αλλά και το κύμα ακρίβειας, σημειώνουν ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ασφαλισμένων ήδη αδυνατεί να πληρώσει τις τρέχουσες υποχρεώσεις του προς τα ασφαλιστικά ταμεία, πόσο μάλλον να ανταποκριθεί στη νέα αύξηση.
Δύο αυξήσεις σε μία τριετία
Το υπουργείο Εργασίας δεχόταν μεγάλες πιέσεις το τελευταίο διάστημα είτε να παγώσει την αύξηση των εισφορών για το 2023 είτε να υπάρξει κάποια έκπτωση, κυρίως όσον αφορά το μέρος των εισφορών υπέρ ΟΑΕΔ, δηλαδή μια έκπτωση στις αυξήσεις της τάξης των 10 ευρώ τον μήνα. Αυτό, ωστόσο, απορρίφθηκε από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης με τον ισχυρισμό πως θα άφηνε «τρύπα» στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων η οποία δεν θα μπορούσε να καλυφθεί.
Η αύξηση στις εισφορές που θα επιβληθεί με τον νέο χρόνο είναι η δεύτερη μέσα σε μια τριετία, καθώς το 2020, οπότε άλλαξε το ασφαλιστικό καθεστώς των ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών, οι εισφορές ανέβηκαν, από τα 185 ευρώ, στα 220 ευρώ. Επομένως, οι ελεύθεροι επαγγελματίες μέσα σε τρία χρόνια έχουν αύξηση των εισφορών τους κατά 25%, καθώς η μηνιαία καταβολή, από τα 185 ευρώ, θα φτάσει πλέον τα 240 ευρώ.
Τι άλλαξε το 2020
Η ανατροπή στις εισφορές ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών και οι διαδοχικές αυξήσεις που σήμερα τους επιβαρύνουν σημαντικά ξεκίνησαν με την αλλαγή του ασφαλιστικού μοντέλου για τους επαγγελματίες που επέβαλε ο νόμος Βρούτση το 2020. Με πρόσχημα την «ελεύθερη επιλογή ασφαλιστικής κλάσης», αλλά και «φθηνότερες εισφορές» σε σχέση με το... φορολογικό χαράτσι που υποτίθεται επιβλήθηκε το 2016 από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ωστόσο, ο νόμος Κατρούγκαλου προέβλεπε τον υποχρεωτικό υπολογισμό των εισφορών με βάση το φορολογητέο εισόδημα της προηγούμενης χρονιάς. Το 2017 οι φορολογικές δηλώσεις των επαγγελματιών ήταν στο ύψος του αφορολόγητου και το 85% πλήρωνε σταθερά μέχρι το 2020 τη χαμηλότερη κλίμακα, δηλαδή 185 ευρώ.
Με τον νόμο Βρούτση (4670/2020) καταργήθηκε ο υπολογισμός των εισφορών με βάση το φορολογητέο εισόδημα και επιβλήθηκαν έξι ασφαλιστικές κλάσεις, με την κατώτερη να προβλέπει εισφορές 220 ευρώ τον μήνα και την υψηλότερη 566 ευρώ τον μήνα.
Από τον Βρούτση στον Χατζηδάκη
Ο νόμος Βρούτση προέβλεπε από τότε ότι από 1.1.2023 έως 31.12.2024 όλες οι ασφαλιστικές κατηγορίες που είναι πλέον σταθερού ποσού και όχι ποσοστού για κύρια και επικουρική ασφάλιση «προσαυξάνονται κατ’ έτος με διαπιστωτική πράξη του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους».
Επομένως, η αύξηση των εισφορών από το νέο έτος θα φέρει την υπογραφή του υπουργού Εργασίας Κ. Χατζηδάκη, αν και προβλέφθηκε από τον προκάτοχό του Γ. Βρούτση. Η αύξηση αφορά, όπως ήδη αναφέραμε, τις εισφορές τόσο κύριας όσο και επικουρικής ασφάλισης για ασφαλισμένους στα πρώην ταμεία ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και ΟΓΑ. Αφορά, δηλαδή, γιατρούς, μηχανικούς και άλλους ελεύθερους επαγγελματίες, ενώ η ίδια διάταξη αφορά και τις εισφορές υπέρ Υγείας των ελεύθερων επαγγελματιών αλλά και των αγροτών.
