Δραματικές προβλέψεις για μείωση της απασχόλησης, με εκτόξευση των απολύσεων και επιστροφή της ανεργίας στα επίπεδα του 2015, περιλαμβάνονται στο μηνιαίο δελτίο του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ για τις οικονομικές εξελίξεις.
Χαρακτηριστικό των δυσοίωνων προβλέψεων των επιστημόνων του ΙΝΕ είναι η εκτίμηση ότι η βελτίωση της οικονομίας μετατίθεται για μετά το τρίτο τρίμηνο του 2021, ενώ προτείνεται η άμεση ενίσχυση της απασχόλησης με υλοποίηση προγράμματος κοινωφελούς απασχόλησης στο Δημόσιο και στους δήμους, το οποίο θα απορροφήσει έως 300.000 άτομα.
Έκρηξη απολύσεων, ευελιξίας, μείωσης εισοδημάτων
Το ΙΝΕ ανησυχεί για έκρηξη των απολύσεων πριν από το τέλος της κρίσης λόγω της διαρκούς μείωσης της ζήτησης και του επικείμενου τερματισμού της χαλαρής δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής. Οι κλάδοι που θεωρούνται ευάλωτοι σε ενδεχόμενα λουκέτα είναι η μεταποίηση, οι υπηρεσίες, ο κλάδος των τεχνών, οι δραστηριότητες που σχετίζονται με ταξίδια και οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.
Επίσης, σύμφωνα με τους αναλυτές της ΓΣΕΕ, το βάρος της προσαρμογής στην κρίση της πανδημίας έχει πέσει κυρίως στους εργαζόμενους με ευέλικτες μορφές απασχόλησης. Κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown, περισσότερα από 30.000 άτομα σε θέσεις εκ περιτροπής και μερικής απασχόλησης έχασαν τη θέση εργασίας τους, ενώ μεταξύ Μαρτίου και Σεπτεμβρίου οι αντίστοιχες απολύσεις ξεπέρασαν τις προσλήψεις, με αποτέλεσμα οι καθαρές ροές ευέλικτης απασχόλησης να είναι αρνητικές και να υπολογίζονται σε -7,5% κατά μέσον όρο.
Ακόμα το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους δραματικές είναι οι συνέπειες της κρίσης του κορωνοϊού στους μισθούς των εργαζομένων. Συγκεκριμένα ο μέσος μηνιαίος μισθός μειώθηκε κατά περίπου 10%, καθώς από 885 ευρώ το δεύτερο τρίμηνο του 2019 έπεσε σε 802 ευρώ το δεύτερο τρίμηνο του 2020. Παράλληλα, ενώ το δεύτερο τρίμηνο του 2019 το 1% των μισθωτών είχε καθαρές αποδοχές μικρότερες των 200 ευρώ, το αντίστοιχο διάστημα του χτυπημένου από την πανδημία 2020 το ποσοστό αυξήθηκε σε 12% του συνόλου των μισθωτών.
Το πρόγραμμα ενίσχυσης της απασχόλησης
Σύμφωνα με τους αναλυτές του ΙΝΕ, οι προοπτικές στην αγορά εργασίας θα μπορούσαν να βελτιωθούν μέσω της εφαρμογής ενός προγράμματος απασχόλησης που θα απορροφούσε τον αριθμό των ανέργων και των οικονομικά μη ενεργών προσφέροντας ποιοτικές θέσεις απασχόλησης.
Γι’ αυτόν τον λόγο το ΙΝΕ προτείνει την εφαρμογή ενός προγράμματος εγγυημένης κοινωφελούς απασχόλησης, στο οποίο ο δημόσιος τομέας, μέσω της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και σε συνεργασία με μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, θα προσφέρει εργασία με βάση τον κατώτατο μισθό σε όποιο άτομο δεν έχει εργασία και επιθυμεί να εργαστεί. Αρχικά θα αφορά 75.000 άτομα και ανά τρίμηνο θα αυξάνεται κατά 75.000.
Ως έναρξη του προγράμματος ορίζεται το δεύτερο τρίμηνο του 2021, ενώ το μηνιαίο κόστος του προγράμματος ανά συμμετέχοντα σε αυτό καθορίζεται στα 700 ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει το μισθολογικό κόστος και λοιπά ενδιάμεσα κόστη.
Το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ αναπτύσσει τρία σενάρια για το 2021 και την πορεία του ΑΕΠ:
Στο πρώτο, το βασικό, δεν υπολογίζει τους πόρους του ταμείου ανάκαμψης, καθώς δεν έχει υπάρξει ακόμα σχετική απόφαση, και κατά συνέπεια εκτιμά ότι η ανάκαμψη θα είναι της τάξεως του 3,4% το 2021 και 5,3% για το 2022.
Στο δεύτερο σενάριο, υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα αρχίσει να απορροφά κονδύλια από το ταμείο το τρίτο τρίμηνο του 2021, προβλέπεται ανάπτυξη της τάξεως του 6,1% για το 2021 και 8,6% για το 2022.
Τέλος, στο τρίτο σενάριο λαμβάνεται ως δεδομένο ότι θα εφαρμοστεί το πρόγραμμα εγγυημένης απασχόλησης, με την ανάπτυξη να εκτιμάται στο 6,8% για το 2021 και 9,9% για το 2022.
