Η κυβέρνηση εγκατέλειψε και την τελευταία της ελπίδα για ανάκαμψη τύπου «V» στην οικονομία, όπως προκύπτει από τον προϋπολογισμό του ελληνικού κράτους για το 2021 που κατέθεσε χθες στη Βουλή. Και τούτο καθώς προβλέπει ακόμη βαθύτερη ύφεση φέτος, κατά 10,5%, με ηπιότερη ανάπτυξη 4,8% για το 2021, η οποία δεν ισοφαρίζει ούτε το ήμισυ του ΑΕΠ που αναμένεται να χαθεί φέτος. Από 183,41 δισ. ευρώ πέρυσι θα υποχωρήσει φέτος στα 162,78 δισ. ευρώ, ενώ το επόμενο έτος δεν εκτιμάται να υπερβεί τα 171,93 δισ. ευρώ.
Παρά όμως της επί τα χείρω αναθεώρησης των προβλέψεων που περιλαμβανόταν στο προσχέδιο της 5ης Οκτωβρίου, η οποία έκανε λόγο για ύφεση 8,2% φέτος και ανάπτυξη 7,5% το 2021, και παρότι εγγράφει διψήφιο ποσοστό ύφεσης, κάτι που κατά κανόνα οι περισσότεροι φορείς απέφυγαν να πράξουν, η κυβέρνηση εξακολουθεί να διατυπώνει μαξιμαλιστικούς στόχους χωρίς οι αντικειμενικές συνθήκες στην οικονομία να δικαιολογούν τέτοια αισιοδοξία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι προβλέψεις για τα φορολογικά έσοδα. Στον προϋπολογισμό εγγράφονται έσοδα από φόρους ύψους 47,84 δισ. ευρώ, ήτοι αυξημένα κατά 8,1% σε σχέση με τα φετινά 44,27 δισ. ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι αναμένεται:
* Πρώτον, ρυθμός είσπραξης φορολογικών εσόδων 1,7 φορές ταχύτερος της μεγέθυνσης του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος.
* Δεύτερον, αύξηση φόρων που θα εισπραχθούν για τα εισοδήματα και κέρδη μιας χρονιάς κατά την οποία αυτά εξανεμίστηκαν ελέω πανδημίας και lockdown.
Ειδικά τα έσοδα από τον ΦΠΑ προβλέπονται αυξημένα κατά 16,4% ή 3,42 φορές ταχύτερη της μεγέθυνσης του ΑΕΠ και 5,47 φορές ταχύτερη της αύξησης της ιδιωτικής κατανάλωσης, που προβλέπεται στο +3,0% (17,47 δισ. ευρώ από 15,00 δισ. ευρώ φέτος) περιγράφοντας ουσιαστικά μια εικόνα έκρηξης της κατανάλωσης, ενώ τα μεν φυσικά πρόσωπα θα κληθούν να καταβάλουν φόρο εισοδήματος 10,19 δισ. ευρώ από 10,03 δισ. ευρώ φέτος, οι δε εταιρείες φόρο 3,42 δισ. ευρώ από 2,59 δισ. ευρώ, αυξημένο δηλαδή κατά το ένα τρίτο ή 32,10%.
Επισφαλείς ή και έωλες παραμένουν εξάλλου οι προβλέψεις βασικών μεγεθών του προϋπολογισμού και για λόγους στενά υγειονομικούς. Για παράδειγμα και η φετινή ύφεση θα μεγεθυνθεί και η ανάπτυξη του 2021 θα σμικρυνθεί εάν η διάρκεια του lockdown ξεπεράσει κατά πολύ τις λίγες ημέρες τυχόν παράτασης πέραν της 30ής Νοεμβρίου που έχει υπολογίσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Αλλά και η επίπτωση των μέτρων για το 2021 στις συνολικές κρατικές δαπάνες και ευρύτερα στο δημόσιο έλλειμμα δείχνει ότι ως υπόθεση εργασίας έχει ληφθεί η πρόβλεψη ότι αυτά θα λήξουν στο πρώτο τρίμηνο του 2021. Τούτο τεκμαίρεται εκ του ότι ο προϋπολογισμός ενσωματώνει προβλέψεις για συνολικό ύψος των μέτρων αντιμετώπισης των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας 31,4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 23,9 δισ. ευρώ αφορούν το 2020 και τα 7,5 δισ. ευρώ το έτος 2021.
Εξίσου υπεραισιόδοξη είναι η πρόβλεψη για αύξηση των επενδύσεων κατά 23,2% ύστερα από πτώση 14,3% φέτος και για ταυτόχρονη έκρηξη των εξαγωγών στο +22,%% φέτος από -30,3% φέτος.
Αναθεωρήσεων το ανάγνωσμα
Το 10,5% της εκτιμώμενης για φέτος ύφεσης είναι η τέταρτη κατά σειρά κυβερνητική πρόβλεψη, με όλες τις αναθεωρήσεις επί τα χείρω. Το αρχικό πρόγραμμα σταθερότητας τον Απρίλιο προέβλεπε ύφεση 4,7% (με ταχύτερη ανάκαμψη 5,1% το 2021), το εναλλακτικό σενάριο ύφεση 7,9% και το προσχέδιο του προϋπολογισμού ύφεση 8,2%.
