Το 36,5% των γυναικών έχει υποστεί σωματική ή σεξουαλική βία και το 90,1% των γυναικών θεωρεί ότι η άσκηση βίας κατά των γυναικών από στενό/ή σύντροφο στην Ελλάδα είναι πολύ ή αρκετά συχνή. Αυτό αποκάλυψε η έρευνα του ΕΚΚΕ που δόθηκε στη δημοσιότητα λίγες μέρες πριν την 25η Νοέμβρη, Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, όπου καταγράφηκε η έκταση του φαινομένου της έμφυλης βίας στη χώρα μας.
Η έμφυλη βία θερίζει τις γυναίκες και κάθε προσπάθεια αντιμετώπισής της ως τώρα φαίνεται να πέφτει στο κενό, καθώς τα δεδομένα είναι τουλάχιστον απογοητευτικά. Οι φεμινιστικές και γυναικείες οργανώσεις απαντούν δυναμικά με συγκεντρώσεις και καλούν σε συμμετοχή στις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας με αφορμή την 25η Νοέμβρη.
Το 90,1% αναγνωρίζει τη βία κατά των γυναικών ως συχνό φαινόμενο
Ενδεικτικό είναι ότι, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας με τίτλο «Έμφυλη βία κατά των γυναικών και άλλες μορφές διαπροσωπικής βίας στην Ελλάδα» (EU-GBV), που χρηματοδοτήθηκε από τη Eurostat και υλοποιήθηκε από το ΕΚΚΕ, το 90,1% των γυναικών 18-74 ετών στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως αν δηλώνει ότι έχει υποστεί κάποιας μορφής βία ή μη, αναγνωρίζει ότι η έμφυλη βία κατά των γυναικών είναι πολύ συχνό ή αρκετά συχνό φαινόμενο.
Σύμφωνα με αυτή, το 29,6% των γυναικών δηλώνει ότι έχει υποστεί σωματική βία. Το 18,1% ότι έχει υποστεί σεξουαλική βία και το 36,5% σωματική ή σεξουαλική βία από οποιονδήποτε δράστη/ δράστιδα. Ψυχολογική βία έχει υποστεί το 40,4% των γυναικών.
Επίσης, το 23,49% των γυναικών ηλικίας 18-29 ετών και περίπου 2 στις 10 γυναίκες 30-44 ετών έχουν υποστεί σεξουαλική βία που αφορά την ανεπιθύμητη σεξουαλική συμπεριφορά που επιβάλλεται, συμπεριλαμβανομένων του βιασμού και της απόπειρας βιασμού.
Αποκαρδιωτικά είναι και τα στοιχεία για τη σεξουαλική παρενόχληση στους χώρους εργασίας. Σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία έχει υποστεί το 54,6% των γυναικών 18-29 ετών, το 49,5% γυναικών ηλικίας 30-44 ετών, ενώ οι γυναίκες ηλικίας 65-74 ετών έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση σε ποσοστό 27,8%.
Η έρευνα EU-GBV πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας από τον Ιανουάριο του 2021 έως τον Απρίλιο του 2023 σε δείγμα σχεδόν 12.000 γυναικών ηλικίας 18-74 ετών και είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς είναι η πρώτη φορά που έχουμε καταγραφή του φαινομένου από ένα τόσο ευρύ δείγμα γυναικών.
«Μιλούν» οι νεότερες με καλύτερη εκπαίδευση
Σκιαγραφείται έτσι μια ιδιαίτερα δύσκολη πραγματικότητα που βιώνουν οι γυναίκες της χώρας, για την οποία μάλιστα δυσκολεύονται να μιλήσουν. Η «σιωπή» που περιβάλλει αυτά τα περιστατικά είναι και μία από τις βασικές αιτίες διαιώνισής τους, ωστόσο, όπως αποτυπώθηκε και σε αυτή την έρευνα, η υλοποίησή της συνάντησε δυσκολίες λόγω της ευαισθησίας του θέματος. Με βάση την εικόνα όπως καταγράφηκε στην έρευνα, «οι γυναίκες που αναφέρουν συχνότερα τις κακοποιητικές συμπεριφορές ή/και την έμφυλη βία που έχουν βιώσει διαθέτουν σχετικά καλύτερη (ή πολύ καλή) εκπαίδευση, είναι σχετικά νεότερες σε ηλικία, είτε είναι διαζευγμένες είτε δεν έχουν παντρευτεί, είναι ενταγμένες στην αγορά εργασίας και κατοικούν σε μεγάλα αστικά κέντρα ή/και σε νησιωτικές περιοχές/περιφέρειες της χώρας». Ένα πέπλο αφάνειας του φαινομένου καλύπτει όλες τις άλλες περιπτώσεις που οι γυναίκες αρνούνται να μιλήσουν.
Αξιοσημείωτο επίσης είναι ότι για πρώτη φορά στη χώρα μας συλλέχθηκαν αξιόπιστα ποσοτικά δεδομένα σχετικά με τις διαφορετικές πτυχές της έμφυλης βίας κατά των γυναικών στην Ελλάδα, ψυχολογική, μη εμφανής παρακολούθηση (stalking), σωματική βία, σεξουαλική βία (συμπεριλαμβανομένου του βιασμού), σεξουαλική παρενόχληση (στην εργασία). Τα στοιχεία αυτά, αφού μελετηθούν, θα αποτελέσουν τη βάση για να δημιουργηθεί ένας αξιόπιστος οδηγός καταγραφής της έμφυλης βίας, ώστε να χαραχθούν πολιτικές και μέτρα αντιμετώπισης.
Στην έρευνα καταγράφηκε επίσης και ο βαθμός ενημέρωσης των γυναικών αναφορικά με τα Συμβουλευτικά Κέντρα και τη Γραμμή SOS 15900. Ειδικότερα, επισημάνθηκε ότι υπάρχει «σημαντική έλλειψη πληροφόρησης, που αφορά έναν εκτιμώμενο πληθυσμό 1.300.000 γυναικών που δεν έχουν ακούσει για τη Γραμμή SOS 15900 και αντίστοιχα ενός εκτιμώμενου πληθυσμού 1.175.000 γυναικών που δηλώνουν άγνοια σχετικά με την ύπαρξη και λειτουργία Συμβουλευτικών Κέντρων για τη βία κατά των γυναικών».
Τα ευρήματα της έρευνας
Η έρευνα του ΕΚΚΕ αποκάλυψε: Πρώτον, ότι η σωματική και η σεξουαλική βία αναφέρθηκαν συχνά στις σχέσεις των γυναικών με τον τωρινό ή κάποιο πρώην σύντροφο. Δεύτερον, πλείστες των περιπτώσεων αφορούν και άνδρες που δεν είναι σύντροφοι των θυμάτων. Τρίτον, η σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο της εργασίας αποτελεί επίσης ένα σημαντικό πεδίο όπου οι άνδρες, τις περισσότερες φορές που βρίσκονται σε υψηλότερη ιεραρχική θέση από τις γυναίκες, κάνουν κατάχρηση της θέσης τους και ασκούν βία κατά των εργαζόμενων γυναικών. Ενδεικτικό είναι ότι περισσότερες από τις μισές γυναίκες του δείγματος νεότερων ηλικιών που εργάζονται ή έχουν εργαστεί στο παρελθόν αναφέρουν ότι έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο της εργασίας τους. Τέταρτον, παρατηρείται αξιόλογο ποσοστό μη εμφανούς παρακολούθησης/ παρενόχλησης (stalking) των νεότερων σε ηλικία γυναικών (1 στις 3 νέες γυναίκες υφίσταται τέτοιες συμπεριφορές).
Ημέρα αγώνα για το γυναικείο και φεμινιστικό κίνημα
«Η βία λόγω φύλου δεν χωράει δικαιολογία» τονίζει σε ανακοίνωσή του το Τμήμα Φεμινιστικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και καλεί σε συμμετοχή στις αγωνιστικές διαδηλώσεις των γυναικείων και φεμινιστικών οργανώσεων σήμερα στην πλατεία Κλαυθμώνος, στις 12.30, επί της Σταδίου. Το Τμήμα Φεμινιστικής Πολιτικής αναδεικνύει τις πολύπλευρες διαστάσεις της βίας κατά των γυναικών, που συχνά ξεκινούν από τη λεκτική κακοποίηση για να καταλήξουν στη σωματική και στη γυναικοκτονία.
«Δεν είναι ημέρα γιορτής, αλλά ημέρα αγώνα, με σκοπό την ενδυνάμωση των γυναικών και την αντίστασή μας στη βία σε όλες τις μορφές της, στον ιδιωτικό και στον δημόσιο χώρο, καθώς και για την ευαισθητοποίηση όλης της κοινωνίας για το φαινόμενο αυτό που δηλητηριάζει τις ζωές μας» τονίζει σε ανακοίνωσή της η Πρωτοβουλία κατά των Γυναικοκτονιών που περιλαμβάνει 28 γυναικείες οργανώσεις και συλλογικότητες και καλεί στην πλατεία Κλαυθμώνος στις 12.30.
