Κυβερνητικούς σχεδιασμούς για συρρίκνωση του χώρου των περιφερειακών μέσων ενημέρωσης υλοποιεί το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, με συντονισμένες κυκλωτικές κινήσεις που οδηγούν απευθείας σε λουκέτο. Στο στόχαστρο έχουν μπει σε πρώτη φάση οι ραδιοφωνικοί σταθμοί της περιφέρειας, που επιβαρύνονται με δυσανάλογα εξοντωτικά πρόστιμα, τα οποία επιβάλλονται τις τελευταίες ημέρες με ρυθμό πολυβόλου.
Την ίδια περίοδο, όλως τυχαίως, το ΕΣΡ αποφασίζει την εκκαθάριση του μητρώου ραδιοφωνικών σταθμών από τους μη λειτουργούντες σταθμούς. Για ποιο λόγο γίνεται η εκκαθάριση; Υπάρχει κάποιος σχεδιασμός; Εντάσσεται σε κάποιο πλάνο; Σε κάποια στρατηγική για τα ΜΜΕ; Για τα ραδιόφωνα; Δεν οφείλει να ενημερώσει το ΕΣΡ ύστερα από δύο χρόνια αφωνίας;
Εάν σε αυτά προσθέσουμε τις αλλαγές που προτίθεται να εντάξει η κυβέρνηση στον Ποινικό Κώδικα για τη «διασπορά ψευδών ειδήσεων» (τροποποίηση άρ. 191), με πλήθος αόριστων εννοιών, προκειμένου να διαστέλλονται όπως συμφέρει κάθε φορά, γίνεται φανερή πρόθεση ελέγχου της ελευθερίας της έκφρασης και της ενημέρωσης:
* Πώς ορίζονται οι «ψευδείς ειδήσεις» και ποιος μπορεί να αποφασίσει με βεβαιότητα όταν και για τα πιο ειδικά θέματα ακόμα και οι επιστήμονες διαφωνούν μεταξύ τους;
* Πώς ορίζεται ότι αυτές οι ψευδείς ειδήσεις «είναι ικανές να προκαλέσουν ανησυχία ή φόβο»;
Η ευθύνη, με τη νέα πρόταση, επεκτείνεται και στα ΜΜΕ και σε κάθε είδους μέσο από το οποίο διαδόθηκε η «ψευδής είδηση».
Σήκωσαν μανίκια και επιβάλλουν πρόστιμα
Πριν καλά - καλά ψηφιστούν οι νέες διατάξεις, το ΕΣΡ είχε πιάσει δουλειά. Το ανύπαρκτο και απόν τα τελευταία χρόνια ΕΣΡ σήκωσε τα μανίκια και στρώθηκε στη δουλειά με παραγωγικότητα που θα ζήλευε και ο πιο σκληρός εργοδότης, και αυτό όχι για να πιάσει κανέναν μεγαλοκαρχαρία της παραπληροφόρησης (και της αποσιώπησης), αλλά για να πιάσει τα περιφερειακά ραδιόφωνα! Τα οποία φαίνεται να επιχειρεί να εξοντώσει με κυρώσεις δυσανάλογες, οι οποίες υπερβαίνουν κατά πολύ την ικανότητά τους να ανταποκριθούν.
Πρόκειται για πρόστιμα ύψους 35.000 ευρώ και 20.000, τα υψηλότερα που έχουν επιβληθεί ποτέ σε ραδιοφωνικούς σταθμούς της περιφέρειας, που ισοδυναμούν με τον τζίρο ενός έτους ή για πολλούς από αυτούς ακόμα και δύο ετών. Τα ποσά είναι εξωφρενικά, όταν μέχρι τώρα κυμαίνονταν περί τα 3.000, 5.000 ή το υψηλότερο 10.000 ευρώ.
Πώς έγινε η επιμέτρηση της ποινής; Γιατί δεν υπακούει στην αρχή της αναλογικότητας; Τα πρόστιμα μπορεί να οδηγήσουν σε αναστολή λειτουργίας ορισμένων σταθμών. Δεν λαμβάνεται αυτό υπόψη; Ή μήπως αυτή ακριβώς είναι η πρόθεση; Υπάρχει πρόθεση εξόντωσής τους;
Ο νόμος (Βενιζέλου) αναφέρει ότι το ύψος των ποινών πρέπει να λαμβάνει υπόψη τον πληθυσμό στον οποίο απευθύνεται ο κάθε σταθμός (δυνάμει ακροατήριο), οικονομικά κριτήρια της περιοχής που εκπέμπει, την ευρωστία του μέσου (ύψος επένδυσης κ.ά.). Έχουν ληφθεί υπόψη αυτά όλα;
Πρόστιμα και σε ιστοσελίδες
Οι περισσότεροι ραδιοφωνικοί σταθμοί ελέγχονται για εκπομπές του Γιώργου Τράγκα. Όπως συνηθίζεται στην περιφέρεια, οι σταθμοί συνάπτουν συμφωνίες με παραγωγούς, συνήθως από την Αθήνα, δικτυώνονται και αναμεταδίδουν. Μια τέτοια συνεργασία είχαν και με την εκπομπή «Εν Αθήναις» του Γιώργου Τράγκα, την οποία αναμετέδιδαν μέσω του διαδικτυακού Crash Radio.
Η πρώτη εκπομπή για την οποία οι σταθμοί τιμωρήθηκαν με το εξουθενωτικό πρόστιμο των 35.000 ευρώ αφορούσε ακραίες αναφορές στον Κυρ. Μητσοτάκη και το περιβάλλον του, τους Ν. Γεωργιάδη, Δημ. Λιγνάδη, Ά. Σκέρτσο κ.ά., για τους οποίους επεφύλασσε χαρακτηρισμούς όπως «εφιαλτικός», «καταραμένος», «άρρωστος», «εθνικό όνειδος», «ανώμαλος», «αρρωστημένη προσωπικότητα», «αρρωστημένη ψυχή», «ψυχασθενής», «σάπιο υποκείμενο», «άνους», «σάπιος».
Το ΕΣΡ διαπίστωσε: α) ακραία υποβάθμιση της ποιότητας του μεταδιδόμενου ραδιοφωνικού προγράμματος και β) καταφανή και απρόκλητη προσβολή της ανθρώπινης αξίας και της προσωπικότητας αναφερόμενων προσώπων. Η ετυμηγορία του ήταν κύρωση 35.000 για τα ραδιόφωνα της περιφέρειας και 120.000 για τις ιστοσελίδες που μετέδωσαν την εκπομπή (22.2.2021).
Η δεύτερη δέσμη προστίμων από το ΕΣΡ αφορά επίσης εκπομπές του Γ. Τράγκα, αυτή τη φορά ύψους 20.000 ευρώ, για φαρμακευτική αγωγή απέναντι στον κορωνοϊό. Σύμφωνα με το σκεπτικό του ΕΣΡ, μεταδόθηκαν ανακριβείς και ατεκμηρίωτες εκτιμήσεις και θέσεις του παρουσιαστή της.
Ειδικότερα: α) έγινε αναφορά σε συγκεκριμένα φαρμακευτικά σκευάσματα τα οποία υποτίθεται ότι θεραπεύουν τον κορωνοϊό και β) προβλήθηκε ο ισχυρισμός ότι αποσιωπάται η ύπαρξη των αποτελεσματικών αυτών φαρμάκων χάριν της προώθησης των εμβολίων και των εχόντων οικονομικά συμφέροντα.
Συμπεραίνει το ΕΣΡ ότι ο ραδιοφωνικός σταθμός παραβίασε εκ προθέσεως την υποχρέωση ακριβούς και με το απαιτούμενο αίσθημα ευθύνης μετάδοσης των πληροφοριών και των ειδήσεων και επιβάλλει δεύτερο εξοντωτικό πρόστιμο 20.000 ευρώ.
Στα επιχειρήματα των σταθμών περί ελευθερίας της έκφρασης και πλουραλισμού των απόψεων το ΕΣΡ απαντά με νομολογία του ΣτΕ και με κανόνες που επιβάλλουν την προστασία της ανθρώπινης ζωής και της υγείας και την ποιοτική στάθμη των μεταδιδόμενων προγραμμάτων.
