Ανησυχία για το μέλλον των οικονομικών των δήμων εκφράζει πλέον και επισήμως η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας καθώς το καταγεγραμμένο έλλειμμα για το 2020 είναι στα 569 εκατ. ευρώ. Ταυτόχρονα, μεγάλη είναι η αγωνία για τη σύνταξη των προϋπολογισμών του 2022 αναφορικά με τις τακτικές επιχορηγήσεις που θα αποτυπωθούν στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το νέο έτος, που θα κατατεθεί από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης Μητσοτάκη στις αρχές Οκτωβρίου.
Οι δήμαρχοι μιλούν για οικονομική ασφυξία εκφράζοντας την απογοήτευσή τους για τις μέχρι στιγμής περιορισμένες ενισχύσεις για τις έκτακτες δαπάνες αντιμετώπισης του κορωνοϊού και για τα διαφυγόντα έσοδα από τέλη και φόρους που δεν εισέπραξαν οι δήμοι από την αρχή του 2021 έως τον Απρίλιο του ιδίου έτους, που βρισκόμασταν σε γενικό lockdown.
Την ίδια ώρα, έντονο προβληματισμό έχει προκαλέσει στους δημάρχους το νέο έγγραφο του υπουργείου Εσωτερικών κατ’ εντολήν του υπουργείου Οικονομικών για τη μεταφορά πλεοναζόντων ταμειακών διαθεσίμων στην Τράπεζα της Ελλάδας. Πρόκειται για έγγραφο που ακολούθησε την εντολή που έδωσαν το υπουργείο Οικονομικών και το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους την 28η Ιουλίου 2021 και είχε κοινοποιηθεί στο υπουργείο Εσωτερικών προκειμένου να ειδοποιηθούν οι ΟΤΑ να ανοίξουν λογαριασμό στην Τράπεζα της Ελλάδας, εάν δεν το έχουν ήδη πράξει, για μεταφορά των πλεοναζόντων ταμειακών διαθεσίμων.
Το υπουργείο Οικονομικών καλούσε, μάλιστα, το υπουργείο Εσωτερικών «να συμπληρώσει πίνακα στον οποίο να εμφανίζονται τα ταμειακά διαθέσιμα των εποπτευόμενων φορέων για την 30ή Ιουνίου 2021, οι οποίοι ή δεν έχουν ακόμη προβεί σε άνοιγμα λογαριασμού ταμειακής διαχείρισης ή εξακολουθούν να διατηρούν υψηλά ταμειακά διαθέσιμα στο εμπορικό τραπεζικό σύστημα χωρίς να έχουν προβεί στην μεταφορά των πλεοναζόντων ταμειακών διαθεσίμων τους στην ταμειακή τους διαχείριση στην Τράπεζα της Ελλάδας». Επίσης, το υπουργείο Οικονομικών καλούσε το υπουργείο Εσωτερικών να εξετάσει «επιβολή κυρώσεων», σύμφωνα «με τα ειδικώς οριζόμενα στις διατάξεις που διέπουν τους ΟΤΑ».
Στα 399 εκατ. ευρώ το καθαρό έλλειμμα
Το ζήτημα της πορείας των οικονομικών των δήμων τέθηκε χθες στη συνεδρίαση της Οικονομικής Επιτροπής της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) αναγνωρίζοντας ότι είναι «ανησυχητικά υπέρογκο» το οικονομικό έλλειμμα των δήμων, όπως ακριβώς αποτυπώνεται στα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ για το 2020.
Συγκεκριμένα, το κόστος της πανδημίας των δήμων για το 2020 ανήλθε στα 569 εκατ. ευρώ. Από αυτά, τα 206 εκατ. ευρώ αφορούσαν μειώσεις ιδίων εσόδων και τα 363 εκατ. ευρώ αύξηση των δαπανών των δήμων, παρότι η έκτακτη επιχορήγηση των δήμων από τον κρατικό προϋπολογισμό για το 2020 ήρθε με καθυστέρηση και ανήλθε σε 170 εκατ. ευρώ περιορίζοντας το έλλειμμα στα 399 εκατ. ευρώ.
Με δεδομένο ότι το 2020 το καθαρό έλλειμμα για τους ΟΤΑ διαμορφώθηκε στα 399 εκατ. ευρώ, αυτό εγείρει έντονο προβληματισμό για την πορεία των οικονομικών του 2021. Οι πρώτες εκτιμήσεις για το 2021 μιλούν για έλλειμμα το οποίο θα κυμανθεί σε υψηλά επίπεδα λόγω της συνεχιζόμενης υστέρησης εσόδων τουλάχιστον το πρώτο τετράμηνο του τρέχοντος έτους. Αυτό μένει να αποτυπωθεί στις αρχές του 2022 στην έκθεση του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας, που θα εκδοθεί εν είδει οικονομικού απολογισμού του 2021.
Προς το παρόν, πάντως, οι οικονομικές υπηρεσίες των δήμων καλούνται να συντάξουν προϋπολογισμούς για το νέο έτος και, όπως πληροφορούμαστε, πρόκειται για μια εξόχως δύσκολη εξίσωση ισοσκέλισης των περιορισμένων εσόδων έναντι των υπέρογκων αναλογικά εξόδων. Οι δήμαρχοι, μάλιστα, εκφράζουν έντονη δυσφορία και για τις μεγάλες καθυστερήσεις στις εκταμιεύσεις από τα ήδη ενταγμένα έργα στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης».
Το ζήτημα αναμένεται να τεθεί και στο δια ζώσης συνέδριο της ΚΕΔΕ στη Θεσσαλονίκη στις 14 -16 Οκτωβρίου. Ήδη από τη χθεσινή συνεδρίαση της Οικονομικής Επιτροπής της ΚΕΔΕ αποφασίστηκε να συζητηθεί ολοκληρωμένα το αίτημα για την νέα κατανομή της τακτικής επιχορήγησης των δήμων, όπως και των κριτηρίων της.
Παράλληλα, για την αναπλήρωση του ποσού των 569 εκατ. ευρώ, η Οικονομική Επιτροπή της ΚΕΔΕ ζητάει την άμεση αναπλήρωση του ελλείμματος για όλη τη διάρκεια της πανδημίας και για το 2022 ζητάει, πέραν των θεσμοθετημένων πόρων των δήμων, να προβλεφθεί επιπλέον απόδοση του ΕΝΦΙΑ από το 11% το 25% ή του ΦΠΑ ή οποιουδήποτε άλλου μετρήσιμου πόρου.
