Στον ουρανό για άλλη μια φορά έστρεψαν το βλέμμα τους οι κάτοικοι της δυτικής και της ανατολικής Αττικής αυτή την εβδομάδα αναζητώντας εναέρια μέσα πυρόσβεσης καθώς ο πύρινος εφιάλτης επέστρεψε τη Δευτέρα στα Βίλια και στη Λαυρεωτική. Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, η φωτιά στα Βίλια έκαιγε ήδη για τέταρτη ημέρα, με αναζωπυρώσεις σε μέτωπα σε περίμετρο δεκάδων χιλιομέτρων.
Την Τετάρτη το απόγευμα, λίγες ώρες πριν ενισχυθούν οι άνεμοι σύμφωνα με τις μετεωρολογικές προβλέψεις, οι κάτοικοι και ο δήμαρχος Μάνδρας - Ειδυλλίας και ο πρόεδρος των Βιλίων έκαναν έκκληση να ενισχυθούν οι εναέριες δυνάμεις, καθώς νωρίτερα η αλλαγή των ανέμων είχε φέρει τη φωτιά έξω από τα Βίλια.
Παράλληλα, υπήρξαν καταγγελίες κατοίκων σε διαφορετικούς ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς είτε ότι τα εναέρια μέσα τα βλέπουν όταν βλέπουν και τηλεοπτικά συνεργεία (ΣΚΑΪ) -γεγονός που είχε καταγγελθεί και στις φωτιές της βόρειας Εύβοιας- είτε ότι μόλις αποχωρήσουν τα εναέρια μέσα από ένα σημείο όταν η φωτιά δείχνει να ελέγχεται και πάνε για να επιχειρήσουν σε άλλο σημείο, η φωτιά αναζωπυρώνεται στο πρώτο σημείο.
Αν θυμηθεί κανείς τη συνέντευξη Τύπου σχετικά με τις προετοιμασίες για την αντιπυρική περίοδο στις 15 Ιουνίου, ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας Νίκος Χαρδαλιάς δήλωνε ότι έχουν εξασφαλίσει συνολικά 69 ελικόπτερα και αεροσκάφη τα οποία κατανέμονται σε 25 βάσεις σε όλη τη χώρα.
Σ’ αυτή τη συνέντευξη είχε ανακοινωθεί επίσης ότι μέσα στον διαθέσιμο στόλο θα είναι φέτος και το “αμφίβιο” ρώσικο Beriev αλλά και τρία ζεύγη (σύνολο) αεροσκαφών ελαφρού τύπου air tractors, τα οποία θα στάθμευαν σε Τατόι, Αγχίαλο και Ανδραβίδα, τα οποία χαρακτηρίζονται ως “ό,τι πιο σύγχρονο” και ως “ευέλικτα”.
Ήδη δε από τον Μάρτιο του 2021 στη Διαύγεια αναρτήθηκαν αποφάσεις που είχαν να κάνουν με τις προκαταβολές για τα μισθωμένα εναέρια μέσα αλλά και την επέκταση των συμβάσεων που είχαν γίνει με την προηγούμενη κυβέρνηση αξιοποιώντας τις επιλογές που δίνονταν στις συμβάσεις εκείνες. Χαρακτηριστικά, στην απόφαση της 26ης Μαρτίου 2021 βλέπουμε να εγκρίνεται προκαταβολή για τη “μίσθωση 8 ελικοπτέρων δασοπυρόσβεσης βαρέος τύπου και 12 ελικοπτέρων δασοπυρόσβεσης μεσαίου τύπου, με τα πληρώματα πτητικής και τεχνικής υποστήριξης αυτών, μέσω της Υπηρεσίας NSPA του Διεθνούς Οργανισμού NSPΟ, προς κάλυψη αναγκών πυροπροστασίας κατά την αντιπυρική περίοδο έτους 2021”.
Αναπόφευκτα όμως προκύπτει το ερώτημα: αφού υπάρχουν αυτά τα εναέρια μέσα, τι έχει συμβεί και σε ημέρες άπνοιας αδυνατούν οι φωτιές να σβήσουν ή οι κάτοικοι διαμαρτύρονται για έλλειψη ή απουσία εναερίων μέσων δασοπυρόσβεσης;
Την Τρίτη ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης αναγκάστηκε να παραδεχτεί στις βραδινές ανακοινώσεις του, μετά από σειρά ερωτήσεων από την αξιωματική αντιπολίτευση, ότι το Beriev δεν επιχείρησε κατά την πρώτη ημέρα -τη Δευτέρα- των πυρκαγιών στα Βίλια και στη Λαυρεωτική. Ο Μ. Χρυσοχοΐδης είπε ότι από τις 13 Αυγούστου βρισκόταν σε προγραμματισμένη συντήρηση, καθώς είχε συμπληρώσει τις ώρες πτήσης, προσθέτοντας ότι η συντήρηση ήταν πιο ενδελεχής λόγω του πρόσφατου ατυχήματος ίδιου αεροσκάφους στην Τουρκία.
Στην κριτική που δέχτηκε από τον τομεάρχη Προστασίας του Πολίτη του ΣΥΡΙΖΑ Χρ. Σπίρτζη ότι θα έπρεπε να υπάρχει πρόβλεψη για αντικατάσταση στη σύμβαση, ο υπουργός απάντησε ότι δεν μπορεί η ασφάλεια να είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης, θύμισε το ατύχημα στην Τουρκία και συμπλήρωσε ότι “αναπληρώθηκε από πολύ περισσότερα”. Για την Ιστορία, το Beriev ξεκίνησε να επιχειρεί την Τρίτη πάλι.
Άγνωστο παραμένει τι έχουν γίνει τα ζεύγη των υπερσύγχρονων air tractors και κατά πόσο έχουν αξιοποιηθεί. Συγκεκριμένα, την πρώτη φορά που η Πυροσβεστική ανακοίνωσε τη χρήση τους σε πυρόσβεση ήταν την 1η Ιουλίου σε φωτιά στη Σαλαμίνα, ενώ η τελευταία ήταν στη φωτιά στον Περίβλεπτο Μαγνησίας στις 17 Ιουλίου. Στο διάστημα 1-17 Ιουλίου, σύμφωνα πάντα με τις ενημερώσεις της Πυροσβεστικής, τα air tractors χρησιμοποιήθηκαν σε φωτιές σε Μεγαλόπολη, Κεφαλλονιά, Άνδρο και Βαρνάβα.
Τέλος, αναπάντητο παραμένει από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη τι συνέβη και με τα δύο ρωσικά Ιλιούσιν μετά την αποκάλυψη του Μega την περασμένη Τρίτη ότι παραλίγο να έχουμε αεροπορικό ατύχημα όταν διασταυρώθηκε στον αέρα το ρωσικό αεροσκάφος Ιλιούσιν με το συντονιστικό ελικόπτερο της Πυροσβεστικής.
Μάλιστα, το κανάλι έπαιξε και ηχητικό ντοκουμέντο όπου ακούγεται αξιωματικός της Πυροσβεστικής να λέει ότι θα κάνει “αναφορά επικίνδυνης κατάστασης. Το Ιλιούσιν, χωρίς να ενημερώσει κανέναν, διασταύρωσε περίπου στα 200 πόδια από εμάς. Παρακαλώ πολύ ενημερώστε να μην ξαναέρθει κανένα Ιλιούσιν στην περιοχή».
Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, κανείς από την κυβέρνηση, ούτε ο Μ. Χρυσοχοΐδης κατά τις βραδινές του ανακοινώσεις, δεν είχε σχολιάσει ή απαντήσει τίποτα σχετικό με το θέμα αυτό. Ωστόσο, η Τρίτη ήταν η τελευταία ημέρα που τα Ιλιούσιν συμπεριλαμβάνονταν στα εναέρια μέσα που επιχειρούσαν σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της Πυροσβεστικής.
Δήλωση Χρήστου Σπίρτζη στην ΑΥΓΗ της Κυριακής
Μεγάλες οι ευθύνες για την ανυπαρξία σχεδιασμού και συντονισμού
“Υπάρχουν πολύ μεγάλες ευθύνες για την ανυπαρξία σχεδίου και συντονισμού τόσο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και των εναέριων μέσων, αλλά και των υπηρεσιών που εμπλέκονται. Δυστυχώς, τα αντανακλαστικά που όφειλε να δείξει η Πυροσβεστική Υπηρεσία στην έναρξη των πυρκαγιών, είτε με επίγεια είτε με εναέρια μέσα, δεν υπήρξαν. Μεγάλο ρόλο, τουλάχιστον στις πυρκαγιές της Αττικής, έπαιξε ότι δεν υπήρχαν εναέρια αεροσκάφη για την επιτήρηση ώστε να υπάρξει άμεση αντίδραση, δεδομένου ότι και τα αεροσκάφη αυτά φέρουν και νερό.
Όπως έχει καταγγελθεί από πολίτες, εθελοντές και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, η μεγάλη καθυστέρηση συνδρομής και σε εναέρια, και σε επίγεια μέσα άφησε τις δυνάμεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των εθελοντών μόνες τους και ασυντόνιστες να επιχειρούν μέσα κυρίως στους οικισμούς και χωρίς να έχουν τη στοιχειώδη συνδρομή από την Πολιτεία” δηλώνει στην ΑΥΓΗ της Κυριακής ο τομεάρχης Προστασίας του Πολίτη του ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. Χρήστος Σπίρτζης και μεταφέρει καταγγελίες πυροσβεστών και αστυνομικών που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή τής φωτιάς χωρίς καν ένα μπουκαλάκι νερό για να πιουν.
Σαν πρώτες διαπιστώσεις για το τι πήγε στραβά, ο τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ απαριθμεί: “Η αποδιοργάνωση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, η διάσπαση των αρμοδιοτήτων με το νέο θεσμικό πλαίσιο, ο ανύπαρκτος σχεδιασμός, ειδικά για συνθήκες καύσωνα και ξηρασίας, η μεταφορά αρμοδιοτήτων από την Πυροσβεστική Υπηρεσία στην Πολιτική Προστασία, η πλημμελής και σε πολλές περιπτώσεις ανύπαρκτη συνεργασία με τις δασικές υπηρεσίες, οι μηδενικές προσλήψεις τόσο στην Πυροσβεστική όσο και στις δασικές υπηρεσίες και το συγκεντρωτικό μοντέλο του επιτελικού κράτους Μητσοτάκη”.
“Η προστασία των περιοχών, και κυρίως των περιοχών που έχει καταστραφεί η συντριπτική πλειονότητα του περιβάλλοντος, της πανίδας και των οικονομικών δραστηριοτήτων, όπως η βόρεια Εύβοια, η Ηλεία και η Αρκαδία, πρέπει να αντιμετωπιστεί με μια άλλη λογική από αυτή που έχουμε μάθει να αντιμετωπίζουμε τις φυσικές καταστροφές, μέσα από τοπικά και ολοκληρωμένα σχέδια και μέσα από τη στήριξη των πολιτών προκειμένου να μην εγκαταλείψουν τις περιοχές αυτές. Μεγάλο βάρος πρέπει να δοθεί στη δημόσια υγεία, κυρίως στους κατοίκους της Αττικής. Προφανώς πρέπει ήδη να είχαν ξεκινήσει τα όρια υλοτόμησης των καμένων δασών και τα αντιδιαβρωτικά έργα, οι καθαρισμοί των ρεμάτων, για να μην ζήσουμε μεγάλες καταστροφές από πλημμύρες το ερχόμενο φθινόπωρο” επισημαίνει.
Και ο Χρ. Σπίρτζης καταλήγει: “Είναι δεδομένη η προσπάθειά μας για την ύπαρξη μεγάλων πολιτικών συγκλίσεων και σχεδίου για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, χωρίς όμως αυτό να αποτελεί άλλοθι για την κυβέρνηση Μητσοτάκη προκειμένου να συνεχίσει την πανδημία των απευθείας αναθέσεων, της μεταφοράς χρήσιμων δημόσιων υπηρεσιών, όπως μέρος της επιχειρησιακής δυνατότητας της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, σε ιδιώτες.
Πρέπει να αξιοποιηθεί το πόρισμα της ανεξάρτητης ρπιτροπής υπό τον καθηγητή Γκόλνταμερ που παρέδωσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ σε όλους τους πολιτικούς αρχηγούς και να θεσμοθετηθεί η ίδρυση της Ενιαίας Αρχής Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών, που επίσης έχει παραδώσει ο ΣΥΡΙΖΑ και έχει καταπέσει στη Βουλή”.
