Τους βασικούς πυλώνες του νομοσχεδίου για την αξιολόγηση παρουσίασε χθες η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας. Το νομοσχέδιο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση και έχει ήδη προκαλέσει κύμα αντιδράσεων στους κόλπους των εκπαιδευτικών, που κάνουν λόγο για «αντιεκπαιδευτικό νομοσχέδιο που έρχεται να ανατρέψει εργασιακές σχέσεις, να κατηγοριοποιήσει σχολεία και εκπαιδευτικούς, να φτιάξει ένα περιβάλλον όπου θα κυριαρχεί ο ανταγωνισμός».
Αξιολόγηση με όρους ανταγωνισμού
Αναφερόμενη στο «φλέγον» ζήτημα της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και των στελεχών εκπαίδευσης, η Ν. Κεραμέως υπογράμμισε πως είναι «υποχρεωτική η συμμετοχή στη διαδικασία αξιολόγησης», υποστηρίζοντας πως θα έχει «βελτιωτικό και όχι τιμωρητικό χαρακτήρα».
Όπως είπε, θα υπάρχει διαμορφωτική και συνολική αξιολόγηση, που θα αφορά εκπαιδευτικούς και στελέχη εκπαίδευσης αντίστοιχα. Για τους εκπαιδευτικούς, η θετική αξιολόγηση θα είναι «μοριοδοτούμενο κριτήριο για την επιλογή τους σε θέση ευθύνης», ενώ η αρνητική αξιολόγηση θα επιφέρει «υποχρεωτική επιμόρφωση». Οι εκπαιδευτικοί θα αξιολογούνται σε τετράβαθμη κλίμακα -εξαιρετικός, πολύ καλός, ικανοποιητικός, μη ικανοποιητικός- και όσοι κριθούν ως "μη ικανοποιητικοί" αποκλείονται από την επιλογή στελεχών ευθύνης.
Σημειώνεται ότι η γενική και ειδική διδακτική των εκπαιδευτικών θα αποτιμάται από τον σύμβουλο εκπαίδευσης ανά τέσσερα έτη, το παιδαγωγικό κλίμα της τάξης θα αποτιμάται από τον διευθυντή επίσης ανά τετραετία, ενώ η υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια θα αποτιμάται και από τον διευθυντή και από τον σύμβουλο ανά διετία.
Υπενθυμίζεται πως η αξιολόγηση βρίσκει αντίθετους τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι τονίζουν ότι όπου εφαρμόστηκε στον κόσμο έφερε πολύ αρνητικά αποτελέσματα για το εκπαιδευτικό σύστημα. Μάλιστα επισημαίνουν ότι η αξιολόγηση δεν μπορεί να γίνει αντικειμενικά, καθώς δεν πρόκειται για μέγεθος μετρήσιμο, ενώ κάνουν λόγο για προσπάθεια του ΥΠΑΙΘ να ανατρέψει, και με τον νόμο πλέον, εργασιακές σχέσεις, να κατηγοριοποιήσει σχολεία και εκπαιδευτικούς, να φτιάξει ένα περιβάλλον όπου θα κυριαρχεί ο ανταγωνισμός και θα επιβιώνουν οι δήθεν «άριστοι». Αίτημα των εκπαιδευτικών είναι η εφαρμογή καθολικής επιμόρφωσης για όλους και όχι μόνο για εκείνους που θα κριθούν ως «μη ικανοποιητικοί».
Αναφορικά με την αξιολόγηση στελεχών εκπαίδευσης, θα γίνεται με στόχο «τη διάγνωση της αποτελεσματικότητάς τους». Η θετική αξιολόγηση θα αποτελεί μοριοδοτούμενο κριτήριο για την επιλογή τους σε θέση ευθύνης, ενώ σε περίπτωση αρνητικής αξιολόγησης το στέλεχος που κρίνεται ανεπαρκές αντικαθίσταται και δεν μπορεί να συμμετέχει σε διαδικασία επιλογής στελεχών για ίση ή ανώτερη θέση για τέσσερα έτη. Η διαδικασία της αξιολόγησης των στελεχών θα γίνεται δύο φορές εντός τετραετούς θητείας.
Αυτονομία και σχολεία - επιχειρήσεις
Σε σχέση με τον άξονα της «αυτονομίας των σχολείων», θεσπίζονται η ελεύθερη επιλογή βιβλίου από τους εκπαιδευτικούς, οι τετραμηνιαίες δοκιμασίες αξιολόγησης (εργασία, ανεστραμμένη τάξη αντί για ωριαίο διαγώνισμα), η αποκέντρωση της διεξαγωγής εκπαιδευτικών δράσεων, η δυνατότητα διοργάνωσης εκπαιδευτικών ομίλων και η απλοποίηση διενέργειας ερευνών και πρακτικής άσκησης εντός των σχολικών μονάδων.
Επιπλέον, θεσπίζονται υποστηρικτικά όργανα (ενδοσχολικοί συντονιστές, μέντορες, υποδιευθυντές ύστερα από εισήγηση του διευθυντή), ενώ θα γίνει υποχρεωτική η διοργάνωση ετήσιων επιμορφώσεων. Παράλληλα, ο διευθυντής -του οποίου η θητεία αυξάνεται από τρία σε τέσσερα έτη, με δυνατότητα επαναπροσδιορισμού χωρίς όριο δύο θητειών- θα είναι αξιολογητής των εκπαιδευτικών, ενώ θα υπάρχει δυνατότητα αξιοποίησης σχολικών εγκαταστάσεων εκτός σχολικού ωραρίου και εξασφάλισης επιπλέον πόρων μέσα από τη διοργάνωση εκδηλώσεων και την εύκολη αποδοχή δωρεών και χορηγιών. Την ίδια στιγμή, θεσπίζεται η ελληνική PISA, δηλαδή τεστ αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού συστήματος.
Σημειώνεται ότι η λεγόμενη «αυτονομία των σχολικών μονάδων» δημιουργεί ένα μοντέλο συγκεντρωτικό, με τον διευθυντή να αποκτά υπερεξουσίες, ενώ την ίδια ώρα αποδυναμώνεται ο ρόλος του Συλλόγου Διδασκόντων που συνδιαμόρφωναν αποφάσεις για κρίσιμα ζητήματα του σχολείου. Επιπλέον, όπως λένε οι εκπαιδευτικοί, η «αυτονομία» θα δημιουργήσει σχολεία «πολλαπλών ταχυτήτων», τα οποία θα μετατραπούν σε «επιχειρήσεις» και θα βρίσκονται σε διαρκή αγώνα δρόμου για την εξεύρεση χορηγιών ή δωρεών. Άρα, τα σχολεία των βορείων προαστίων για παράδειγμα, θα μπορούν να εξασφαλίσουν περισσότερους πόρους από σχολεία υποβαθμισμένων δήμων.
Σε σχέση με τον άξονα των «δομών εκπαίδευσης», η υπουργός αναφέρθηκε στην ίδρυση δομών εκπαίδευσης με αμιγώς παιδαγωγικό χαρακτήρα και στη σύσταση θέσεων (550 για ψυχολόγους και 550 για κοινωνικούς λειτουργούς) για τις σχολικές μονάδες. Τέλος, σε σχέση με την «εκκλησιαστική εκπαίδευση», αναφέρθηκε στη «δημιουργία ειδικής μεταδευτεροβάθμιας δομής εκκλησιαστικής εκπαίδευσης και στη συνένωση των Ανώτατων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών από τέσσερα σε δύο».
Οι αλλαγές από τον Σεπτέμβριο
Σύμφωνα με όσα είπε η Ν. Κεραμέως, από το σχολικό έτος 2021 - 2022 θα εφαρμοστεί καθολικά η δίχρονη προσχολική αγωγή και εκπαίδευση, ενώ εισάγονται αγγλικά στο Νηπιαγωγείο και εργαστήρια Δεξιοτήτων σε Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Επιπλέον, παγιώνεται και το μέτρο της Τράπεζας Θεμάτων σε Α' και Β' Λυκείου, η οποία, όταν εφαρμόστηκε το 2013 – 2014, είχε αυξήσει κατακόρυφα τη σχολική αποτυχία.
Παράλληλα, σε ό,τι αφορά τα Πρότυπα και τα Πειραματικά Σχολεία, η υπουργός προανήγγειλε τον διπλασιασμό τους από τον Σεπτέμβριο, καθώς και τη λειτουργία των έξι πρώτων Πρότυπων ΕΠΑΛ. Υπενθυμίζεται ότι τόσο η αξιωματική αντιπολίτευση όσο και οι εκπαιδευτικές ομοσπονδίες έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους στον θεσμό των Πρότυπων Σχολείων, τα οποία, όπως επισημαίνουν, είναι σχολεία για την «ελίτ», δημιουργούν μαθητές «πολλαπλών ταχυτήτων» και εντείνουν ακόμη περισσότερο τους ταξικούς φραγμούς.
Τέλος, αναφορικά με τις Πανελλαδικές εξετάσεις, ανακοινώθηκε ότι παγιώνονται η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής -η οποία έχει βρει αντίθετους τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές, καθώς αποτελεί ένα επιπλέον «βαρίδι» για την είσοδό τους στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση- και το παράλληλο μηχανογραφικό, το οποίο θα δίνει πρόσβαση στα δημόσια ΙΕΚ.
