Τι κι αν διαρκώς δημοσιεύονται ρεπορτάζ και καταγγελίες για τη διευρυνόμενη διασπορά του κορωνοϊού στους χώρους δουλειάς (βλέπε το πρόσφατο παράδειγμα της Δυτικής Αττικής αλλά και τις συχνές αναφορές για κρούσματα σε σούπερ μάρκετ), διασπορά που οδηγεί σε νέα κρούσματα, νέους ασθενείς και, δυστυχώς, σε νέους θανάτους, ειδικά στους κλάδους υψηλού κινδύνου;
Τι κι αν, μέσα (και) στο δεύτερο lockdown, είναι πάρα πολλοί οι εργαζόμενοι που συνεχίζουν να δουλεύουν κανονικά (και πολύ πιο εντατικά πολλές φορές, όπως στις ταχυμεταφορές), ώστε να εξυπηρετούνται οι βασικές ανάγκες όλων μας;
Τι κι αν η αδιαφορία των εργοδοτών για τις ελλείψεις σε μέτρα και μέσα προστασίας παραμένει παροιμιώδης;
Η κυβέρνηση της Ν.Δ., παρά τα σχετικά αιτήματα κομμάτων, συνδικάτων και φορέων, αντιμετωπίζει την Covid-19 μέχρι και σήμερα μόνο ως κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και όχι ως παράγοντα επαγγελματικού κινδύνου από τον οποίο χάνουν τη ζωή τους εργαζόμενοι/ες. Ούτε έχει φροντίσει ώστε να καταγράφονται και να δημοσιοποιούνται επίσημα τα περιστατικά Covid-19 στους χώρους εργασίας ως εργατικά ατυχήματα ή επαγγελματικές ασθένειες.
Τι ισχύει σε άλλες χώρες και τι ζητά η EUROSTAT
Η κυβέρνηση δεν έχει καν ξεκινήσει τη σχετική συζήτηση και το υπουργείο Εργασίας σιωπά εκκωφαντικά έως σήμερα, παρότι ήδη, από την πρώτη φάση της πανδημίας, άλλες χώρες - μέλη της Ε.Ε., αλλά και χώρες εκτός αυτής, έχουν προχωρήσει (σε κάποιο βαθμό) στην αναγνώριση της Covid-19 ως επαγγελματικής ασθένειας.
Σταχυολογούμε:
* Η Covid-19 έχει ήδη αναγνωριστεί στο Βέλγιο ως επαγγελματική ασθένεια για τους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και επεκτάθηκε πλέον σε όσους δραστηριοποιήθηκαν σε έναν από τους κρίσιμους τομείς ή υπηρεσίες κατά τη διάρκεια της καραντίνας, όπως το προσωπικό των καταστημάτων τροφίμων ή η αστυνομία.
Κάθε άτομο που πάσχει από τον Covid 19, «που έχει διαγνωστεί από εργαστηριακό τεστ μπορεί να ζητήσει αποζημίωση για επαγγελματική ασθένεια».
* Το Εθνικό Ινστιτούτο Ασφάλισης Εργατικών Ατυχημάτων της Ιταλίας επιβεβαίωσε ότι οι μολύνσεις ιατρικού, νοσοκομειακού και άλλου προσωπικού της Εθνικής Υπηρεσίας Υγείας (SSN) ή οποιασδήποτε άλλης δημόσιας ή ιδιωτικής υγειονομικής εγκατάστασης θεωρούνται εργατικά ατυχήματα.
* Ο γερμανικός κατάλογος επαγγελματικών ασθενειών συμπεριλαμβάνει λοιμώξεις από ιούς τους οποίους θεωρεί ως επαγγελματική ασθένεια εάν ο εργαζόμενος εργάζεται στον κλάδο της υγειονομικής περίθαλψης.
Αλλά δεν θεωρεί τον ιό επαγγελματική ασθένεια για οποιονδήποτε άλλο κλάδο οικονομικής δραστηριότητας (όπως δημόσιες συγκοινωνίες, σούπερ μάρκετ, κατασκευές, υπάλληλοι γραφείων κ.λπ.).
* Στη Νότια Αφρική η Covid-19 αναγνωρίζεται ως μια επαγγελματικά λαμβανόμενη νόσος ιού εάν είναι το αποτέλεσμα της επαγγελματικής έκθεσης η οποία συμβαίνει σε ένα περιβάλλον εργασίας υψηλού κινδύνου ή σε περιοχές και χώρες υψηλού κινδύνου.
* Ο φορέας αποζημίωσης των εργαζομένων στον Καναδά αποζημιώνει τους/τις εργαζομένους/ες για τη νόσο Covid-19 εάν υπάρχει ιατρική απόδειξη ότι ο/η εργαζόμενος/η έχει εκτεθεί στον ιό στην εργασία του/ης.
* Στη Γαλλία η κυβέρνηση υπαναχώρησε από τα αρχικά της σχέδια (με βάση τα οποία θα καλύπτονταν ευρύτερες κατηγορίες εργαζόμενων) και τελικά το διάταγμα της 15ης Σεπτεμβρίου 2020 περιορίζει για την ώρα την αυτόματη αναγνώριση της Covid-19 ως επαγγελματικής ασθένειας μόνο σε εκείνους τους εργαζόμενους στον τομέα της Υγείας που χρειάζονται παροχή οξυγόνου για τη θεραπεία μιας λοίμωξης που προκαλείται από τον ιό SARS-CoV-2. Η αντίδραση των γαλλικών συνδικάτων ήταν έντονη, διότι, όπως τόνισε το CGT, το διάταγμα αφήνει όλους τους μη εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης εκτός της αυτόματης αναγνώρισης.
Ήδη από τον Μάιο του 2020 υπάρχει σχετική πρόβλεψη από τη EUROSTAT η οποία καλεί τις «χώρες που αναφέρουν ατυχήματα στην εργασία να χρησιμοποιούν τον πρόσφατα δημιουργημένο κωδικό ‘073’».
«Για την καταγραφή των περιπτώσεων επαγγελματικής νόσου Covid-19 η EUROSTAT προτείνει τη χρήση της μεταβλητής ICD της μεθοδολογίας καταγραφής επαγγελματικών ασθενειών EODS».
Την ίδια ώρα, δύο ευρωπαϊκές Οδηγίες συστήνουν: α) τη συμπερίληψη του ιού SARS-CoV-2 στον κατάλογο των βιολογικών παραγόντων για τους οποίους είναι γνωστό ότι προσβάλλουν τον άνθρωπο και β) την προστασία των εργαζομένων από κινδύνους που διατρέχουν λόγω της έκθεσής τους σε βιολογικούς παράγοντες κατά την εργασία (2000/54/ΕΚ).
Στη χώρα μας η κυβέρνηση αρκέστηκε στην έκδοση Προεδρικού Διατάγματος (7.12.2020) για τη συμμόρφωση με τη δεύτερη προαναφερθείσα Οδηγία όπως αυτή τροποποιήθηκε πρόσφατα.
Να αναγνωριστεί η Covid-19 ως εργατικό ατύχημα ζητά ο ΣΥΡΙΖΑ
Η ΑΔΕΔΥ υιοθετεί το αίτημα της παράταξης "Ενωτική Αγωνιστική Εκκίνηση" να καταστούν υπεύθυνοι οι εργοδότες για την τήρηση των μέτρων κατά της εξάπλωσης του κορωνοϊού στους χώρους δουλειάς
Σε μια προσπάθεια να ανοίξει την αναγκαία συζήτηση, η ΑΔΕΔΥ, υιοθετώντας σχετική πρόταση της παράταξης «Ενωτική Αγωνιστική Εκκίνηση», ζητάει (21.12.2020): 1) την επίσημη αναγνώριση της λοίμωξης από κορωνοϊό ως επαγγελματικής νόσου ή εργατικού ατυχήματος, 2) την αναφορά και την καταγραφή των κρουσμάτων της νόσου που σχετίζονται με την εργασία, καθώς και 3) θεσμοθετημένο σύστημα αποζημίωσης για την κάλυψη των θυμάτων της νόσου Covid-19 που σχετίζεται με την εργασία και τις οικογένειές τους.
Αυτό, με βάση όσα εξηγούν στην ΑΥΓΗ συνδικαλιστές της «Ενωτικής Αγωνιστικής Εκκίνησης», θα έχει πρακτικά ως αποτέλεσμα: α) να καταστούν υπεύθυνοι οι εργοδότες για την τήρηση των μέτρων κατά της εξάπλωσης του κορωνοϊού στους χώρους δουλειάς (με παροχή μέσων ατομικής προστασίας, έκδοση σχεδίου εκτίμησης κινδύνου, γνωστοποίηση κρουσμάτων), β) να γίνει σχετική ενημερωτική καμπάνια και να εκπονηθεί συγκεκριμένο σχέδιο δράσης από το ΣΕΠΕ, γ) να γνωρίζουν οι εργαζόμενοι ότι στην περίπτωση που κάποιος νοσήσει κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, θα έχει έστω κάποια ελάχιστη προστασία όσον αφορά τις αποδοχές του (και την ασφάλισή του) κατά τη διάρκεια της απουσίας του, αλλά και θα ξέρει τι αποζημίωση θα λάβει η οικογένειά του στην απευκταία περίπτωση που χάσει τη ζωή του.
Το αίτημα της αναγνώρισης της νόσου Covid-19 ως επαγγελματικής ασθένειας ή εργατικού ατυχήματος δεν ταυτίζεται με το αίτημα για ένταξη στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα ή για τη λήψη ανθυγιεινού επιδόματος, αν και μπορεί το πρώτο να συμβάλει στην υλοποίηση των δύο άλλων αιτημάτων. Δεν αρκεί όμως η λήψη ενός επιδόματος (δώρο άδωρο για όποιον νοσήσει σοβαρά ή χάσει τη ζωή του), αλλά χρειάζονται σαφή μετρά πρόληψης και προστασίας.
Μέχρι στιγμής στη χώρα μας, αντί για τα παραπάνω, καταγράφουμε διώξεις εργαζομένων και συνδικαλιστών γιατί «τόλμησαν» και νόσησαν οι ίδιοι ή γιατί ανέδειξαν με δημόσιες παρεμβάσεις τους τη μη λήψη επαρκών μέτρων προστασίας.
Το θέμα της αναγνώρισης της νόσου Covid-19 ως επαγγελματικής ασθένειας ή εργατικού ατυχήματος φέρνει στη Βουλή ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία με ερώτησή του (21.12.2020) προς τους υπουργούς Εργασίας και Υγείας.
Ζητάει, μεταξύ άλλων, τα επίσημα στοιχεία για τα περιστατικά Covid-19 στους χώρους εργασίας (ανά κλάδο), τη μεταφορά αυτών το στοιχείων στο ΣΕΠΕ καθώς και τον αριθμό των ελέγχων και των προστίμων που έχει επιβάλει το ΣΕΠΕ κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
