Σε πλήρη εξέλιξη είναι στη Γαλλία και σε άλλες χώρες της ΕΕ, μεταξύ τους και στην Ελλάδα, η μαζική κινητοποίηση των ανθρώπων του πρωτογενούς τομέα που διεκδικεί από τις εθνικές κυβερνήσεις και τις Βρυξέλλες άμεσες και σοβαρές πολιτικές στήριξης απέναντι στο τεράστιο κόστος παραγωγής, τους περιορισμούς της «πράσινης μετάβασης» και την αισχροκέρδεια που εμποδίζει τους παραγωγούς να καρπωθούν έστω ψίχουλα από τα τεράστια επιπλέον έσοδα μεσαζόντων και λιανεμπορίου.
Από πίσω, ωστόσο, όπως περιγράφει αναλυτικά το France24 σε σχετικό θέμα του, κρύβεται το κύριο επίδικο, οι συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ με άλλες χώρες και περιοχές του πλανήτη. Όχι τόσο με γειτονικές χώρες, όπως π.χ. η Νορβηγία, όσο περιοχές με δραματικά διαφορετικές οικονομικές συνθήκες και τεράστιες δυνατότητες παραγωγής. Εκεί δηλαδή που οι μεσάζοντες και οι λιανέμποροι «ονειρεύονται» να βρουν ακόμη πιο κακοπληρωμένα εργατικά χέρια και πιο φτηνά προϊόντα, ώστε να «αποβάλουν» πλήρως τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά από τα ράφια. «Οι Γάλλοι αγρότες λένε ότι ένας από τους μεγαλύτερους φόβους τους είναι ότι τα μήλα της Χιλής, τα βραζιλιάνικα σιτηρά και το καναδικό βοδινό κρέας θα πλημμυρίσουν την ευρωπαϊκή αγορά», όπως σημειώνεται.
Στέλεχος του Ινστιτούτου Ζακ Ντελόρ σημείωσε ότι «αυτές οι συμφωνίες στοχεύουν στη μείωση των τελωνειακών δασμών, με μέγιστες ποσοστώσεις για ορισμένα γεωργικά προϊόντα και μη δασμολογικούς φραγμούς ... Έχουν επίσης ένα ολοένα και ευρύτερο ρυθμιστικό πεδίο για την προώθηση των ευρωπαϊκών προτύπων για τις επενδύσεις, την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, τις γεωγραφικές ενδείξεις και τα πρότυπα αειφόρου ανάπτυξης». Ωστόσο, αυτά μοιάζουν δευτερεύοντα όταν εξετάσει κανείς το μέγεθος των χωρών που εμπλέκονται στην εδώ και δεκαετίες σχεδιαζόμενη συμφωνία ΕΕ-Mercosur.
Το προσχέδιό της δείχνει ότι η απελευθέρωση των εμπορικών συναλλαγών με Αργεντινή, Βραζιλία, Ουρουγουάη και Παραγουάη θα δημιουργήσει τη μεγαλύτερη ζώνη ελεύθερων συναλλαγών στον κόσμο, μια αγορά που θα περιλαμβάνει 780 εκατομμύρια ανθρώπους. Η ΕΕ ελπίζει να εισάγει τεράστιες ποσότητες ειδών βασικής κατανάλωσης, με εκατοντάδες χιλιάδες τόνους κρέατος και άλλων προϊόντων, προκειμένου να εξάγει με καλύτερους όρους δικά της προϊόντα, στηρίζοντας κυρίως την βιομηχανία της (αυτοκίνητα, υψηλή τεχνολογία, κτλ). Κυρίως όμως, να «δέσει» την πρόσβαση σε σπάνιες γαίες και μέταλλα, σε μία περίοδο που η Αφρική δείχνει να εγκαταλείπει ταχέως την δυτική οικονομική ηγεμονία.
Η συμφωνία με τη Χιλή θα επιτρέψει την εξαγωγή στρατηγικών ορυκτών με αντάλλαγμα τα γεωργικά προϊόντα. Η Γερμανία υποστηρίζει σθεναρά τη συμφωνία με τη Mercosur, καθώς τη βλέπει ως διέξοδο για τους βιομηχανικούς της τομείς. «Σε όλες σχεδόν τις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών, η γεωργία χρησιμοποιείται πάντα ως διαπραγματευτικό χαρτί σε αντάλλαγμα για την πώληση αυτοκινήτων ή αεροπλάνων Airbus», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Βερονίκ Μαρκεσσό, γενική γραμματέας της Συνομοσπονδίας Paysanne.
Για τους Ευρωπαίους αγρότες, το να εξαφανιστεί η εγχώρια παραγωγή σιτηρών που τρέφει την εγχώρια κτηνοτροφία και γαλακτοκομία, με αντάλλαγμα τις εξαγωγές προϊόντων ΠΟΠ στην άλλη πλευρά του πλανήτη και σε χώρες με μικρότερη αγοραστική δύναμη, δικαίως ακούγεται ως αυτοκτονία. «Η βιομηχανία κρασιού και οινοπνευματωδών ποτών καθώς και η βιομηχανία γαλακτοκομικών προϊόντων κερδίζουν περισσότερα από τους κτηνοτρόφους, για παράδειγμα», δήλωσε ο Fabry. Αυτοί οι τομείς είναι οι κύριοι δικαιούχοι των συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών, σύμφωνα με έκθεση του 2023 της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης.
Επίσης, οι Γάλλοι αγρότες κάνουν λόγο για αθέμιτο ανταγωνισμό από αγρότες στη Νότια Αμερική που μπορούν να καλλιεργήσουν γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες και να χρησιμοποιούν αντιβιοτικά που προάγουν την ανάπτυξη στα ζώα, κάτι που απαγορεύεται στην ΕΕ. Η FNSEA, η μεγαλύτερη αγροτική ένωση της Γαλλίας, ζήτησε αμέσως μια «σαφή απόρριψη των συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών», ενώ η φιλοπεριβαλλοντική αγροτική ομάδα Confédération Paysanne (Συνομοσπονδία Αγροτών) ζήτησε «άμεσο τερματισμό των διαπραγματεύσεων» για αυτό το είδος συμφωνίας.
