Μοιάζει σαν κάθε πρόβλημα να είναι η αφορμή για αυταρχική παρέμβαση της κυβέρνησης Μακρόν. Από τη συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών ή τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος ως τη... διαχείριση των υδάτων, η αντίδραση της κυβέρνησης είναι η καταφυγή στην αστυνομική βία. Έτσι, πριν λίγες ημέρες 1.500 αστυφύλακες βρέθηκαν απέναντι στους διαδηλωτές στην περιοχή Sainte-Soline (στην επαρχία Deux-Sèvres), τους οποίους κυβέρνηση και πολλά έντυπα και κανάλια έσπευσαν να χαρακτηρίσουν «οικοτρομοκράτες»! Ποιο ήταν το αμάρτημά τους; Διαμαρτύρονταν για την κατασκευή ενός «mega αποθηκευτικού χώρου υδάτων», ενός έργου που έχει ξεκινήσει το 2018. Πρόκειται για μια τεράστια ανοιχτή πισίνα χωρητικότητας 650.000 κυβικών: το αντίστοιχο 260 πισινών ολυμπιακών διαστάσεων! Στις 29 Οκτωβρίου οι διαδηλωτές κατά του έργου κατάφεραν να εισέλθουν στο εργοτάξιο, με αποτέλεσμα δεκάδες να τραυματιστούν -αρκετοί από τους οποίους νοσηλεύθηκαν- στη διάρκεια των συγκρούσεων με τους αστυνομικούς. Οκτώ ημέρες μετά τα εκσκαφικά μηχανήματα ξαναπήραν μπροστά, παρ’ όλα αυτά οι διαμαρτυρόμενοι δεν το βάζουν κάτω.
Απέναντι στο προβαλλόμενο από κυβέρνηση και αγροβιομηχανία επιχείρημα, καθώς και από μερίδα αγροτών περί αγροοικολογίας, οι διαδηλωτές μαζί με επιστήμονες καταγγέλλουν μια «φυγή προς τα μπρος» και ένα «μοντέλο παραγωγισμού», ένα σύμπτωμα ενός γεωργικού μοντέλου άπληστου σε νερό, που αναζητεί επιφανειακές λύσεις στις επαναλαμβανόμενες ξηρασίες, συντηρώντας έτσι την ψευδαίσθηση ότι αρκεί μια μικροπροσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Με πρόσχημα την προσαρμογή στην κλιματική κρίση…
Η συγκεκριμένη περίπτωση στο Sainte-Soline έφερε στο προσκήνιο τη σύγκρουση μεταξύ οικολόγων και ενός μέρους αγροτών, με αφορμή αυτές τις «mega λεκάνες» συγκέντρωσης υδάτων για άρδευση. Ένας νέος «πόλεμος του νερού» με φόντο την κλιματική κρίση και προσαρμογή. Ένα τμήμα του αγροτικού κόσμου πιστεύει ότι χωρίς αυτά τα υδάτινα αποθέματα οι καλλιέργειες απειλούνται. Γιατί θεωρητικά αυτές οι ανοιχτές πισίνες, εν μέσω καλλιεργειών, στοχεύουν στην άρδευση γεωργικών καλλιεργειών σε περιόδους μεγάλης ξηρασίας (όπως, π.χ., η πρόσφατη καλοκαιρινή περίοδος κατά την οποία και η Γαλλία επλήγη από καύσωνες και πρωτόγνωρη ξηρασία).
Όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Σύμφωνα με το γαλλικό τμήμα της Greenpeace, πρόκειται για «γιγάντια έργα αποθήκευσης νερού που προορίζονται να καλύψουν ανάγκες της αγροβιομηχανίας, κυρίως την καλοκαιρινή περίοδο». «Πρόκειται για τεράστιες, πλαστικοποιημένες και με αδιάβροχη κάλυψη τεχνητές λεκάνες» εξηγεί η οργάνωση, προσθέτοντας ότι «είμαστε πολύ μακριά από τη λιμνούλα με τις πάπιες κ.ά. Μια mega λεκάνη συγκέντρωσης υδάτων εκτείνεται κατά μέσο όρο σε μια έκταση 8 εκταρίων, δηλαδή το αντίστοιχο περίπου 10 γηπέδων ποδοσφαίρου. Οι μεγαλύτερες μπορούν να καταλάβουν ως και 18 εκτάρια». Η γαλλική Greenpeace απαντά στο επιχείρημα περί της δήθεν «λύσης προσαρμογής στην κλιματική κρίση» που επικαλούνται η αγροβιομηχανία και οι Αρχές επισημαίνοντας, κατ’ αρχάς, ότι «δεν τροφοδοτούνται απλώς από τα νερά της βροχής, αλλά επιβάλλουν εργασίες άντλησης είτε από υπόγεια ύδατα είτε από ποτάμια, που, αν και γίνονται τον χειμώνα, εντείνουν την πίεση στους υδάτινους πόρους, ενώ ο υδροφόρος ορίζοντας πασχίζει να ανασυσταθεί». Παράλληλα, η οργάνωση εξηγεί πώς επηρεάζουν το φυσικό περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα.
... υπέρ του αγροβιομηχανικού λόμπι
«Μετατρέπουν επίσης έναν ζωντανό, τρεχούμενο πόρο σε στάσιμο νερό, που εξατμίζεται και υποβαθμίζεται». Τέλος, αυτές οι mega λεκάνες αποθήκευσης νερού “συμβάλλουν σε μια φυγή προς τα μπρος για την πάση θυσία διατήρηση ενός καταστροφικού αγροβιομηχανικού μοντέλου. Αυτό το μοντέλο όχι μόνο δεν είναι κατάλληλο απέναντι στην κλιματική αλλαγή, αλλά εν μέρει ευθύνεται γι’ αυτήν”.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Γεωργίας Μαρκ Φενό παρουσιάζει τους χώρους αυτούς ως ένα «θετικό στοιχείο και μια βελτίωση σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση ή εκείνη πριν δέκα χρόνια». Απέναντί του, όμως, δεν στέκονται μόνοι οι ακτιβιστές οικολόγοι, αλλά και μια μεγάλη μερίδα επιστημόνων που μιλούν για οικολογική αστοχία σε συνδυασμό με υφαρπαγή και ιδιοποίηση του νερού. Έτσι, μπορεί η σχετική δημόσια έκθεση να θεωρεί αμελητέα την επίπτωση αυτών των mega λεκανών αποθήκευσης ύδατος στο περιβάλλον, ωστόσο ερευνητές ισχυρίζονται ότι διαταράσσουν τον κύκλο του νερού. «Το να παίρνει κανείς το νερό εκεί όπου κάνει την εμφάνισή του θα έχει επιπτώσεις στο περιβάλλον, που το έχει ανάγκη» εξήγησε στο ειδησεογραφικό δημόσιο ραδιόφωνο France Info η Αγκάθ Εζέν, διευθύντρια ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Ερευνών. Από την πλευρά του, ο Ζαν Φρανσουά Σουσανά, μέλος του Ανώτατου Συμβουλίου για το Κλίμα, υποστήριξε ότι αυτή η διαχείριση του νερού μπορεί να είναι μια «λάθος προσαρμογή». Απευθυνόμενος τον περασμένο Ιούλιο στους βουλευτές, είχε παρατηρήσει: «θα χρειαστούμε με ορίζοντα το 2050, και πιστεύω ότι ο αγροτικός παράγοντας το έχει συνειδητοποιήσει, μια αλλαγή στα συστήματα παραγωγής για τη μείωση των αρδευτικών αναγκών και για μια καλύτερη ισορροπία με το κλίμα όπως αυτό εξελίσσεται».
Γίνεται έτσι κατανοητό ότι μόνο «τρομοκράτες» δεν είναι όσοι αντιδρούν σε αυτά τα αντιπεριβαλλοντικά σχέδια που τροφοδοτούν ένα καταστροφικό αγροβιομηχανικό μοντέλο. Έναν φαύλο κύκλο που ευνοεί μόνο τις mega μπίζνες. Η κυβερνητική αντίδραση, με αφορμή κάποιες βίαιες πράξεις ελάχιστων διαδηλωτών, είναι να επιχειρεί να κουκουλώσει την πραγματικότητα.
