Εχει πολύ «ψωμί» και πολλές «άκρες» η υπόθεση των σχέσεων κράτους και ιδιωτικών εταιρειών συμβούλων στη Γαλλία. Προεκλογικά, φέτος την άνοιξη, ο Μακρόν βρέθηκε στο επίκεντρο οξείας κριτικής για τις σχέσεις του και για τον ρόλο συγκεκριμένης εταιρείας, της Μακίνσεϊ, με την κυβέρνησή του. Τότε η Οικονομική Εισαγγελία είχε ανακοινώσει την έναρξη προκαταρκτικής έρευνας για φοροδιαφυγή κατά της αμερικανικής εταιρείας, στην οποία τα τελευταία πέντε χρόνια η γαλλική κυβέρνηση προσέφευγε συχνά. Την ίδια περίοδο η Γερουσία σε έκθεσή της είχε καταδείξει τη μεγάλη εξάρτηση του Δημοσίου από ιδιωτικές εταιρείες συμβούλων.
Οι γερουσιαστές είχαν καταγγείλει ένα «πολύ εκτεταμένο φαινόμενο» και διπλασιασμό των εξόδων που συνδέονται με θέματα συμβουλών: στην πρώτη θητεία του Μακρόν το ποσό αυτό έφτασε στο 1 δισ. και αφορούσε, ούτε λίγο ούτε πολύ, 1.600 περιπτώσεις. «Συμβουλοκρατία» είχε ονομάσει η Monde, φέτος τον Μάρτιο, σε έρευνά της το φαινόμενο, το οποίο είχε ξεκινήσει πριν την πανδημία. Μάλιστα η εφημερίδα είχε χαρακτηρίσει τις εταιρείες αυτές «αόρατες αλλά πανταχού παρούσες». Τότε ο Μακρόν είχε δηλώσει «σοκαρισμένος» από αυτές τις αποκαλύψεις, που όμως αφορούσαν επιλογές των υπουργών του, και είχε επαινέσει την πρωτοβουλία της Δικαιοσύνης. Όμως η υπόθεση δεν έκλεισε.
Στο μικροσκόπιο οι μπίζνες των εταιρειών συμβούλων
Σήμερα τα ζητήματα σύγκρουσης συμφερόντων, άσκησης μεγάλης παρασκηνιακής επιρροής στην εκπόνηση δημόσιων πολιτικών και στη λήψη πολιτικών αποφάσεων παραμένουν στο προσκήνιο. Συγκεκριμένα, για το ζήτημα νομοθετεί η Γερουσία στη βάση συμπερασμάτων της έρευνάς της τον περασμένο Μάρτιο. Πρόκειται για συμπεράσματα που επιβεβαίωσαν μια πραγματική έκρηξη αυτού του άκρως επικίνδυνου είδους, «Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει», ιδιωτικοποίησης του Δημοσίου. Η έκθεση της Γερουσίας τεκμηρίωσε σειρά σοβαρών συμπεριφορών που είναι στα όρια της νομιμότητας, γεγονός που οδήγησε την ισχυρότερη συνδικαλιστική οργάνωση της χώρας, τη CGT, να καταθέσει μήνυση κατά αγνώστων στην Οικονομική Εισαγγελία. Οι αμφιλεγόμενες αυτές συμπεριφορές, σύμφωνα με τα τεκμηριωμένα στοιχεία της έκθεσης της Γερουσίας, αφορούν δυσανάλογη χρήση δημόσιου χρήματος για την παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών, οι οποίες μάλιστα αποδεικνύονται άχρηστες ή παραμένουν στα χαρτιά, χωρίς να έχει προηγηθεί προσπάθεια να ανατεθούν σε κάποια υπηρεσία της Δημόσιας Διοίκησης, συγκρούσεις συμφερόντων μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών παραγόντων, αδιαφανείς διαδικασίες υψηλού ρίσκου, που δεν υπόκεινται σε έλεγχο και αξιολόγηση, διατήρηση δημόσιων δεδομένων για ιδιωτικούς σκοπούς κ.ά. Η CGT επισήμανε ότι ζητά να διερευνηθεί το κατά πόσο μπορεί κάποια από αυτά τα γεγονότα να θεωρηθούν παραβάσεις, όπως κατάχρηση δημόσιου χρήματος, αμέλεια στη χρήση δημόσιων πόρων, δωροδοκία, ευνοιοκρατία, απιστία, σύσταση συμμορίας κ.ά. Και αυτά, σύμφωνα με τη συνδικαλιστική οργάνωση, «εγγράφονται σε ένα πολιτικό πλαίσιο δημοσιονομικών επιλογών που αφορούν την εμπορευματοποίηση του δημόσιου τομέα και των κοινωνικών οπισθοδρομήσεων (στις συντάξεις, στην ανεργία, στο δικαίωμα ασύλου)».
Σύμφωνα με την εθνική γραμματέα της Ομοσπονδιακής Ένωσης Δημόσιων Συνδικάτων της CGT Ντελφίν Κολέν, η υπόθεση της Μακίνσεϊ «δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου». «Ως συνδικαλιστικές οργανώσεις αντιμετωπίζουμε μεγάλη αδιαφάνεια όταν μπαίνει το θέμα των εταιρειών συμβούλων. Τα αντιπροσωπευτικά όργανα του προσωπικού δεν γνωρίζουν για τις προσκλήσεις για υποβολή προσφορών ούτε για παρεμβάσεις» παρατήρησε η ίδια, επισημαίνοντας ότι πολλές αναθέσεις στον ιδιωτικό τομέα θα μπορούσαν κάλλιστα να γίνουν πράξη από τους υπαλλήλους του δημόσιου τομέα. Η οργάνωση επιμένει ιδιαίτερα στην περίπτωση της κατάχρησης πόρων από αμέλεια. Οι δύο συνήγοροι της συνδικαλιστικής οργάνωσης εξήγησαν ότι αυτή η παλιά και τρέχουσα πρακτική μπορεί να υποκρύπτει ποινικές πτυχές και αναφέρθηκαν σε επτά ενδεχόμενες ποινικές περιπτώσεις, όπως, για παράδειγμα, η «ύπαρξη άχρηστων ή περιττών παροχών υπηρεσιών» ή υπηρεσιών που δεν καταλήγουν πουθενά. «Στη βάση αυτή η Κριστίν Λαγκάρντ, σημερινή πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, καταδικάστηκε στην υπόθεση Ταπί το 2016» θύμισε ο συνήγορος Γουϊλιάμ Μπουρντόν, ενώ ο συνάδελφός του Βενσάν Μπρεγκάρ αναφέρθηκε σε συγκεκριμένο παράδειγμα: «Μπορούμε να σκεφθούμε την παραγγελία που έγινε στη Μακίνσεϊ στο πλαίσιο του σχεδίου της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος το 2019 και δεν ολοκληρώθηκε». Συνολικά, το συνδικάτο θεωρεί ότι αυτές οι συστηματικές προσφυγές στις υπηρεσίες των ιδιωτικών εταιρειών συμβούλων έχουν σε μεγάλο βαθμό άρωμα παρανομιών.
«Τρελά λεφτά»!
Στη συνέντευξη Τύπου η CGT ζήτησε προκαταρκτική έρευνα σε σχέση με τη «συστηματική» και «κρυφή» χρήση υπηρεσιών εταιρειών συμβούλων από το κράτος και επέμεινε στον «πολιτικό χαρακτήρα» της ενέργειάς της, που αφορά, πέρα από την «εμπορευματοποίηση του δημόσιου τομέα», και το γεγονός ότι αυτές οι αναθέσεις λειτουργούν «σε βάρος της λειτουργίας του δημόσιου τομέα και έχουν υποβαθμίσει τις συνθήκες εργασίας των δημοσίων υπαλλήλων, που πλέον μετατρέπονται σε εκτελεστικά όργανα». Οι χρυσές συμβουλές του 1 δισ., τονίζει η CGT, αντιπροσωπεύουν την πρόσληψη 20.000 δημοσίων υπαλλήλων! «Μιλάμε για τρελά λεφτά» ανέφερε ο συνήγορος Μπουρντόν. Δεν χρησιμοποίησε τυχαία τη φράση αυτή. Την είχε χρησιμοποιήσει ο ίδιος ο Μακρόν, αναφερόμενος στις κοινωνικές δαπάνες του κράτους. Όμως σήμερα για αυτά τα «τρελά λεφτά» στις ιδιωτικές εταιρείες συμβούλων κάποιοι θα πρέπει να δώσουν εξηγήσεις και ίσως και να επιστρέψουν, συνέχισε ο δικηγόρος...
