Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.2°C26.3°C
2 BF 36%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.3°C26.0°C
3 BF 36%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.4°C24.8°C
2 BF 52%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
22.9°C24.0°C
2 BF 38%
Γαλλία / Τα ναζιστικά στρατόπεδα και η μνήμη
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Γαλλία / Τα ναζιστικά στρατόπεδα και η μνήμη

στρατόπεδο Στράτχοφ

“Από τους μάρτυρες όσων έγιναν εδώ ζουν σήμερα λιγότεροι από δέκα. Ο ρόλος ενός χώρου όπως το στρατόπεδο Στράτχοφ θα αποκτά όλο και περισσότερη σημασία. Αυτός ο ρόλος πρέπει να σκιαγραφηθεί”. Τα λόγια ανήκουν στον Γκιγιόμ Αντλό, τον διευθυντή του Ευρωπαϊκού Κέντρου των Αντιστασιακών, Εκτοπισμένων στο Στράτχοφ. Αυτήν ακριβώς την προσέγγιση επιβεβαίωσε και η έρευνα του ινστιτούτου IPSOS, την οποία ζήτησε η Οργάνωση των Βετεράνων και Θυμάτων του πολέμου.

Έτσι η έρευνα, που αφορούσε στο μοναδικό στρατόπεδο συγκέντρωσης των ναζί σε γαλλικό έδαφος, ανέδειξε το γεγονός ότι, για μια τεράστια πλειοψηφία Γάλλων, η μεταβίβαση στις νέες γενιές της μνήμης όσων έγιναν στα στρατόπεδα θανάτου των ναζί είναι κεντρικό διακύβευμα προκειμένου να μην επαναληφθούν τα εγκλήματα του παρελθόντος.

Μέχρι σήμερα δεν υπήρχε κανένας δείκτης για τη στάθμιση της σημασίας της μεταβίβασης της μνήμης των στρατοπέδων, των μέσων αυτής της μεταβίβασης και του ρόλου που παίζουν, σε αυτό το πλαίσιο, οι τόποι μνήμης όπως το Στράτχοφ. “Αυτό που μας εξέπληξε είναι η σημασία που δίνουν οι Γάλλοι στη μεταβίβαση της μνήμης των στρατοπέδων, με μια μεγάλη ομοιογένεια των απαντήσεων, ανεξαρτήτως κατηγορίας πληθυσμού, περιοχών καταγωγής, ηλικίας, κοινωνικο-επαγγελματικών κατηγοριών ή επιπέδου σπουδών”, διαπιστώνει ο Αντλό. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έρευνα, το 93% των ερωτηθέντων κρίνουν πως το θέμα της μεταβίβασης της μνήμης των εκτοπισμένων στις νέες γενιές είναι κεντρικό - και, μεταξύ τους, το 43% τη θεωρούν προτεραιότητα. Αυτό ισχύει και για τους πιο νέους και για τους μεγαλύτερους: δεν υπάρχει κανένα ρήγμα μεταξύ των ηλικιών. Και παρότι κάποιος θα μπορούσε να θεωρεί ότι αυτό το αίτημα συναντάται περισσότερο στους κατοίκους της περιοχής του Κάτω Ρήνου, όπου βρίσκεται άριστα συντηρημένο το στρατόπεδο Στράτχοφ, ισχύει το αντίθετο: το 36% των κατοίκων της Αλσατίας (έναντι 43% των Γάλλων) θεωρούν “προτεραιότητα” τη μεταβίβαση της μνήμης.

Σε ό,τι αφορά τους λόγους για τους οποίους θεωρούν σημαντική τη μνήμη των εκτοπισθέντων στις νέες γενιές, οι Γάλλοι, κατά πλειοψηφία (57%) και ανεξαρτήτως κοινωνικών κατηγοριών, πιστεύουν ότι έτσι δεν θα επαναληφθούν τα λάθη τού χθες. Ακολουθεί η επιθυμία να “τιμηθούν οι βετεράνοι και τα θύματα”. Στα μέσα μεταβίβασης μνήμης οι Γάλλοι περιλαμβάνουν τις επισκέψεις στους χώρους των ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης και θανάτου και τις μαρτυρίες πρώην εκτοπισθέντων, ενώ σε δεύτερο πλάνο περνάνε τα ντοκιμαντέρ, οι επισκέψεις σε μουσεία, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι ταινίες.

“Το να ξέρουμε ότι η ανακάλυψη του χώρου είναι το βασικό εργαλείο μεταβίβασης της μνήμης έχει για εμάς μεγάλη σημασία, γιατί επιβεβαιώνει ότι χώροι όπως αυτός του Στράτχοφ έχουν πραγματική χρησιμότητα”, εξηγεί ο Αντλό, που διακρίνει στα συμπεράσματα της έρευνας του Ινστιτούτου τον αντίκτυπο και τη δικαίωση των πολιτικών που εφάρμοσαν τα τελευταία 20 χρόνια οι χώροι μνήμης αλλά και το υπουργείο Παιδείας και οι οργανώσεις για τη στήριξη και χρηματοδότηση των ταξιδιών των νέων σε αυτούς.

Το στρατόπεδο Στράτχοφ ξεκίνησε να λειτουργεί τον Μάιο του 1941, με απόφαση του Χίμλερ, υποδεχόμενο κρατούμενους, στην αρχή, από την ΕΣΣΔ και την Πολωνία και, αργότερα, από όλη την Ευρώπη. Οι Εβραίοι, κυρίως από την Ουγγαρία και την Πολωνία, ήσαν το 11% του συνόλου των κρατουμένων, που ανήλθαν στους 52.000. Από αυτούς 17 με 18.000 εκτελέστηκαν στο απόσπασμα ή στους θαλάμους αερίων ή πέθαναν από κακουχίες, μέχρι την είσοδο των Αμερικανών πεζοναυτών, στις 25 Νοεμβρίου του 1944, σε ένα άδειο στρατόπεδο - οι εναπομείναντες κρατούμενοι είχαν οδηγηθεί στο Νταχάου...

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL