Την Κυριακή καλούνται οι Αλβανίδες και οι Αλβανοί στις κάλπες εν μέσω πανδημίας και η Αθήνα παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις εξελίξεις. Αφενός διότι η Αλβανία είναι γειτόνισσα, έχει στο έδαφός της ελληνική μειονότητα, ενώ τουλάχιστον 1 εκατομμύριο άνθρωποι από τη βόρεια πλευρά των συνόρων πηγαινοέρχονται και εργάζονται εδώ και πολλά χρόνια στην Ελλάδα. Αφετέρου διότι η απερχόμενη κυβέρνηση του Έντι Ράμα συμφώνησε με την ελληνική να προσφύγουν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών. Μια συμφωνία που έχει προκαλέσει εσωτερικές συγκρούσεις στη γειτονική χώρα και δεν είναι σαφές πώς θα τη χειριστεί η όποια νέα κυβέρνηση.
Η πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση με τίτλο “Μπορεί η Αλβανία να ξορκίσει το ‘φάντασμα’ των εκλογών του παρελθόντος;” που επιμελήθηκαν ο Ιωάννης Αρμακόλας, επικεφαλής του προγράμματος Νοτιοανατολικής Ευρώπης του ΕΛΙΑΜΕΠ και ο Μπλεντάρ Φετά εξηγεί το διακύβευμα της κάλπης, ενώ κάνει αναλυτική περιγραφή των πολιτικών συσχετισμών, αλλά και των πολλαπλών προκλήσεων της εκλογικής αναμέτρησης του 2021 που διεξάγεται εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού.
Το διακύβευμα των εκλογών της 25ης Απριλίου
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η επιτυχής ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας θα αποτελέσει ευκαιρία να προχωρήσουν η Αλβανία και το πολιτικό της σύστημα πέρα από το σύνηθες πολιτικό παιχνίδι από το οποίο βγαίνουν τελικά όλοι χαμένοι. Εάν βεβαίως υπάρξει καθολική αποδοχή των εκλογικών αποτελεσμάτων, η οποία θα αυξήσει την πολιτική σταθερότητα και θα βελτιώσει τη δημοκρατική νομιμοποίηση της χώρας. Εκτιμούν, επίσης, ότι η ανάδειξη μιας σταθερής κυβέρνησης και μιας πραγματικά ουσιαστικής αντιπολίτευσης θα συμβάλει στην προώθηση των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων με συναίνεση, γεγονός που θα αναζωογονήσει το μομέντουμ της ευρωπαϊκής προοπτικής της Αλβανίας. Εάν πάλι επαναληφθούν φαινόμενα παραβίασης των κανόνων της ψηφοφορίας, η δημοκρατική νομιμοποίηση της Αλβανίας θα δεχτεί ένα νέο ισχυρό πλήγμα, που θα έχει σοβαρές επιπτώσεις για την ενταξιακή της πορεία προς την Ε.Ε., ενισχύοντας τη δυσπιστία ορισμένων κρατών - μελών και δυσχεραίνοντας με τον τρόπο αυτό την έναρξη της πρώτης διακυβερνητικής διάσκεψης.
Τα μετεκλογικά σενάρια
Η έκθεση απαριθμεί όλα τα μετεκλογικά σενάρια, από την ξεκάθαρη νίκη του Έντι Ράμα, την οριακή νίκη του στρατοπέδου της αντιπολίτευσης, έως και το ενδεχόμενο σχηματισμού κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού. Τέτοια κουλτούρα δεν υπάρχει στην Αλβανία, αλλά ποτέ μην λες ποτέ. Επιπλέον, αυτή είναι μια επιλογή την οποία ευνοούν η Ε.Ε και οι ΗΠΑ με την ελπίδα ότι μια συγκυβέρνηση των δύο μεγαλύτερων κομμάτων θα οδηγήσει στην προώθηση των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων και στον τερματισμό των πολιτικών παιχνιδιών του παρελθόντος. Άλλωστε η βασική πρόκληση της επόμενης μέρας για την Αλβανία είναι η ενταξιακή πορεία προς την Ε.Ε., που δεν είναι καθόλου εύκολη.
Σημαντική πρόκληση για την εξωτερική πολιτική της Αλβανίας είναι και η επίλυση όλων των ανοιχτών ζητημάτων με την Ελλάδα, που θα οδηγήσει σε οριστική συμφιλίωση τα δύο γειτονικά έθνη. Οι εθνικιστικές τάσεις, που αναζωπυρώθηκαν από την απόφαση της σημερινής κυβέρνησης των Σοσιαλιστών να επιλυθεί το ζήτημα της οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και η έλλειψη πολιτικής συναίνεσης στο θέμα έχουν ήδη προκαλέσει έντονες αντιπαραθέσεις για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα μιας τέτοιας κίνησης. Το βασικό ερώτημα είναι αν η νέα κυβέρνηση θα διατηρήσει το μομέντουμ της επίλυσης των διαφορών ή θα επιστρέψει στην παλιά τακτική τού ανταγωνισμού με τους γείτονες.
