Γαντζωμένος στην καρέκλα του στο Οβάλ Γραφείο, ο Ντόναλντ Τραμπ εμποδίζει την ομαλή μεταβίβαση της εξουσίας στον νεοεκλεγέντα Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ξεσηκώνοντας τους οπαδούς του με καταγγελίες για νοθεία. Ο Τραμπ θα παραμείνει Πρόεδρος το αργότερο μέχρι τις 20 Ιανουαρίου, οπότε θα ορκιστεί ο διάδοχός του στον Λευκό Οίκο. Πόσο ακόμα σκοπεύει να τραβήξει το σκοινί ο απερχόμενος Πρόεδρος, ο οποίος κάλεσε τους υποστηρικτές του να διαδηλώσουν εναντίον του «συστήματος» που υποτίθεται ότι έβγαλε νικητή των εκλογών τον Μπάιντεν «μέσα από τα κανάλια»; Άραγε θα διεκδικήσει τώρα η αμερικανική Ακροδεξιά (διαρκώς συνωμοσιολογούσα και ενίοτε παρελαύνουσα ένοπλη) ένα μερίδιο δόξας στον «Ανένδοτο» του Τραμπ;
Αν έχει σε ένα πράγμα δίκιο ο Τραμπ, αυτό είναι ότι διαψεύστηκαν οι προσδοκίες των αντιπάλων του για ένα γαλάζιο κύμα (από το χρώμα των Δημοκρατικών) που θα σάρωνε τους Ρεπουμπλικανούς από την εξουσία, εν μέσω της υγειονομικής κρίσης. Το γαλάζιο κύμα ήρθε, αλλά βρήκε απέναντί του ένα δεξιό κύμα από νεοσυντηρητικούς, «νοικοκυραίους», αρνητές του κορωνοϊού, «γνήσιους Αμερικανούς» και ρατσιστές, που συσπειρώθηκαν γύρω από τον Μεγάλο Δημαγωγό Τραμπ.
Ο Μπάιντεν ξανακέρδισε πολιτείες - κλειδιά, όπως η Πενσιλβάνια, το Μίσιγκαν και το Ουισκόνσιν στη «Ζώνη της Σκουριάς», όπου η αποβιομηχανοποίηση και η ανεργία στοίχισαν ακριβά στους Δημοκρατικούς στις προηγούμενες εκλογές. Όμως το Οχάιο και η Ιντιάνα έμειναν στους Ρεπουμπλικανούς.
Το εκλογικό αποτέλεσμα
Καθώς γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν έχει ολοκληρωθεί η καταμέτρηση ούτε έχει επισημοποιηθεί το αποτέλεσμα, όμως ο Μπάιντεν έχει ξεπεράσει το απαραίτητο όριο των 270 εκλεκτόρων. Αν ο Πρόεδρος εκλεγόταν απευθείας από τον αμερικανικό λαό και όχι με το σύστημα των εκλεκτόρων, ο Μπάιντεν θα είχε ήδη εκλεγεί πανηγυρικά με διαφορά πάνω από 5 εκατομμύρια ψήφους (77,5 έναντι 72,3 εκατ. του Τραμπ).
Στις εκλογές για την ανανέωση του Κογκρέσου, οι Δημοκρατικοί αλλιώς τα περίμεναν και αλλιώς τα βρήκαν στην κάλπη. Διατηρούν με απώλειες τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων, ενώ οι Ρεπουμπλικανοί εξασφάλισαν 50 από τις 100 έδρες της Γερουσίας και αναμένεται ότι θα κερδίσουν τουλάχιστον μία από τις δυο έδρες που θα κριθούν στον δεύτερο γύρο στην πολιτεία της Τζόρτζια. Η ρεπουμπλικανική απόλυτη πλειοψηφία στη Γερουσία θα «δέσει τα χέρια» του Μπάιντεν, δίνοντάς του ταυτόχρονα τη δικαιολογία για αθέτηση κρίσιμων υποσχέσεων, π.χ. για τα εργασιακά και το περιβάλλον, όπως υποψιάζεται η αριστερή πτέρυγα των Δημοκρατικών που πίεσε για να αναληφθούν αυτές οι δεσμεύσεις από το κόμμα.
Η ανάλυση του exit poll
Λόγω των ειδικών συνθηκών του κορωνοϊού, τα περισσότερα μεγάλα αμερικανικά κανάλια (ABC, CBS, CNN, NBC) έκαναν κοινό exit pall, μέσω της Edison Research, στα εκλογικά κέντρα και σε δείγμα πολιτών που είχαν επιλέξει την επιστολική ψήφο.
* Η «λευκή» Αμερική ψήφισε Τραμπ σε ποσοστό 57%, δηλαδή μόλις μία μονάδα λιγότερο από το 2016. Πάλι ψήφισαν τον Τραμπ περισσότεροι άνδρες και λιγότερες γυναίκες, όμως δεν επιβεβαιώθηκε η πρόβλεψη των δημοσκόπων για στροφή των λευκών γυναικών των προαστίων υπέρ του Μπάιντεν. Στις νεαρές ηλικίες επικράτησε ο Μπάιντεν, στους άνω των 65 ο Τραμπ. Στους ψηφοφόρους κολεγιακής μόρφωσης κέρδισε ο Μπάιντεν.
* Οι Aφροαμερικανοί ψήφισαν μαζικά τον Μπάιντεν σε ποσοστό 87%. Όμως ένα αξιοσημείωτο 12% επέλεξε τον Τραμπ, που είχε πάρει το 8% της «μαύρης ψήφου» με αντίπαλο την Κλίντον.
* Ο Τραμπ αύξησε τη δύναμη του στη λατινοαμερικανική κοινότητα, από 28 σε 32%. Αν και ήταν αναμενόμενο ότι η απόπειρα του Τραμπ να περιγράψει τον Μπάιντεν ως... κομμουνιστή θα έπιανε τόπο στους κουβανικής καταγωγής Αμερικανούς πολίτες στη Φλόριντα, οι Δημοκρατικοί προσπαθούν ακόμα να καταλάβουν γιατί έπεισε επίσης αρκετούς μεξικανικής καταγωγής στο Τέξας.
* Οι λευκοί ευαγγελιστές παρέμειναν στο πλευρό του Τραμπ, αν και εκείνος δεν αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα «σεμνού και ταπεινού» πολιτικού, ψηφίζοντάς τον σε ποσοστό 76%. Προφανώς εκτίμησαν ιδιαίτερα τους διορισμούς συντηρητικών δικαστών στο Ανώτατο Δικαστήριο, που ενίσχυσαν τις προσδοκίες τους για οπισθοδρόμηση, π.χ. απαγόρευση των αμβλώσεων. Το μερίδιο της ευαγγελικής ψήφου ανέβηκε εφέτος στο 28% από 26% στις προηγούμενες εκλογές.
* Πριν από τέσσερα χρόνια ο Τραμπ είχε κερδίσει τους ανεξάρτητους (χωρίς σαφή κομματική ταυτότητα) ψηφοφόρους με διαφορά 4 μονάδων. Τώρα έχασε με διαφορά 13 μονάδων.
Δημοψήφισμα
Η προεδρική εκλογή της 3ης Νοεμβρίου ήταν ταυτόχρονα ένα άτυπο δημοψήφισμα για τον ίδιο τον Τραμπ, με άνευ προηγουμένου προσέλευση των δύο στρατοπέδων στις κάλπες.
Στις εκλογές του 2016 το 18% των ψηφοφόρων (σχεδόν ένας στους πέντε) είχαν αρνητική γνώμη και για τους δύο υποψήφιους. Από αυτή τη μεγάλη δεξαμενή ο Τραμπ ψάρεψε τότε πολλές ψήφους, 17% περισσότερες από την Κλίντον. Τώρα η δεξαμενή ήταν σχεδόν άδεια. Το ποσοστό των ψηφοφόρων με αρνητική γνώμη τόσο για τον Τραμπ όσο και για τον Μπάιντεν ήταν μόλις 3%!
Αυτόν τον δημοψηφισματικό χαρακτήρα των εκλογών κάνει πως δεν καταλαβαίνει ο Τραμπ επιμένοντας σε δικαστικές προσφυγές και επανακαταμετρήσεις, που διχάζουν ακόμα περισσότερο τις ΗΠΑ. Τροφοδότησε μάλιστα φημολογία για πραξικόπημα με τις αιφνιδιαστικές απολύσεις του υπουργού Άμυνας και ανώτερων πολιτικών στελεχών του Πενταγώνου και τον διορισμό ανθρώπων της απολύτου(;) εμπιστοσύνης του.
Μέσα στο κλίμα πόλωσης και κοινωνικών εντάσεων, η Αμερική δύσκολα θα άντεχε μια επανεκλογή Τραμπ μέσω δικαστικών αποφάσεων και με το δεδομένο δεύτερης ήττας του στη λαϊκή ψήφο. Την πρώτη φορά η Κλίντον πήρε 2,9 εκατομμύρια περισσότερες ψήφους. Τώρα ο Μπάιντεν είναι μπροστά με 5,2 εκατομμύρια ψήφους. Ο Τραμπ παίζει με τη φωτιά.
