Αν πρέπει να αξιολογήσουμε ένα φεστιβάλ με βάση τον αριθμό των συμμετοχών του αλλά και την ποιότητά του, αναμφισβήτητα στο Φεστιβάλ Εδιμβούργου θα βάζαμε άριστα! Πρόκειται για ένα φεστιβάλ που ξεκίνησε το 1947 ως Edinburgh Festival of Music and Drama, με διάρκεια έναν περίπου μήνα, κάθε Αύγουστο.
Εμφανίστηκε ως αμιγώς θεατρικό φεστιβάλ, για να εξελιχθεί μέχρι σήμερα σε ένα παγκόσμιας εμβέλειας πολιτιστικό γεγονός, με παράλληλες φεστιβαλικές εκδηλώσεις για τη μουσική και το βιβλίο. Όσον αφορά το θέατρο, στο κυρίως φεστιβάλ παίρνουν μέρος κάθε χρόνο 4 θεατρικά συγκροτήματα από τα πιο σπουδαία του πλανήτη. Πρεμιέρα έγινε το 1947 με τον θίασο του Λουί Ζουβέ. Πλήθος άλλων σημαντικών θεάτρων ακολούθησαν, όπως η Κομεντί Φρανσέζ, το Μπερλίνερ Ανσάμπλ, το Πίκολο Τεάτρο ντε Μιλάνο και το Αμφιθέατρο του Σ.Α. Ευαγγελάτου, που το 1981 συμμετείχε στο επίσημο φεστιβάλ με τη μεγάλη του επιτυχία «Ιφιγένεια εν Ληξουρίω», στην οποία είχα την τύχη να συμμετέχω ως πολύ νέος ηθοποιός. Στη συνέχεια παρουσιάσαμε την «Ιφιγένεια» για μία εβδομάδα στο Round House Theater στο Λονδίνο.
Είναι, λοιπόν, το Εδιμβούργο ένας τόπος συνάντησης μεγάλων διεθνών θεατρικών επιτυχιών, αλλά ταυτόχρονα και σημείο παρουσίασης φιλόδοξων παραγωγών που στη συνέχεια κάνουν διεθνή καριέρα. Όμως ο κόσμος του θεάτρου ασφυκτιά σε ένα φεστιβάλ τεσσάρων μόνο παραστάσεων. Έτσι λοιπόν, ένα νέο κύμα παραστάσεων αναπτύσσεται παράλληλα με τις επίσημες του φεστιβάλ. Είναι μικρότερες παραγωγές, πειραματικές, ανήσυχες, καινοτόμες. Αυτό το κύμα παίρνει το όνομα Fringe Festival, δηλαδή Φεστιβάλ Περιθωρίου. 3.000-4.000 παραστάσεις φιλοξενούνται κάθε χρόνο σε αίθουσες πολιτισμού, γκαράζ, ναούς, αποθήκες, χώρους ξενοδοχείων, αθλητισμού ή εκπαίδευσης. Ανακαλύπτει κανείς εκεί σπουδαίες προτάσεις και ένα παλλόμενο νεανικό κύμα σπουδαίων δράσεων στον κόσμο των παραστατικών τεχνών.
Μια ειδική θεατρική κατηγορία που αναπτύχθηκε στο Fringe Festival είναι εκείνη των πανεπιστημιακών ομάδων. Εκεί δόθηκε η ευκαιρία σε νεαρούς θεατρίνους να εξελιχθούν σε διεθνείς προσωπικότητες. Να αναφέρουμε τους Τρέβορ Ναν, Μάγκι Σμιθ, Ντέρεκ Τζάκομπι, Τομ Στόπαρντρ, αλλά και κωμικούς όπως οι Ρόουαν Άτκινσον και Τζον Κλιζ. Γεννήθηκαν όλοι αυτοί στο Φεστιβάλ Περιθωρίου για να μεγαλουργήσουν στη συνέχεια έχοντας ως όπλα το ταλέντο τους αλλά και το ακαδημαϊκό τους υπόβαθρο. Γι’ αυτό παλεύουμε τόσα χρόνια για τη δημιουργία ανώτατης σχολής παραστατικών τεχνών στη χώρα μας. Και εννοούμε αμιγώς παραστατικών τεχνών και όχι πανεπιστημιακές σχολές όπου υπάρχουν διάσπαρτα μαθήματα υποκριτικής ή σκηνοθεσίας. Κάτι που διαχρονικά η Ελληνική Πολιτεία έχει πεισματωδώς αρνηθεί.
Ενα τεράστιο ποτάμι εκατομμυρίων φιλότεχνων συρρέει κάθε χρόνο, ζωντανεύοντας την πόλη και δίνοντάς της νεανική ζωντάνια, ενισχύοντας την ταυτόχρονα και οικονομικά.
Πολλά παραδείγματα μπορεί να πάρει κανείς από το Φεστιβάλ του Εδιμβούργου όσον αφορά την πολιτιστική πολιτική ενός τόπου. Και του δικού μας.
* Μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
