Μεγάλη είναι η κινητικότητα στην οδό Κάνιγγος 33 από χθες το πρωί. Η έδρα του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών έχει ήδη μετατραπεί σε εκλογικό κέντρο όπου οι ηθοποιοί ψηφίζουν μέχρι την Κυριακή τη νέα διοίκηση του συνδικαλιστικού τους φορέα.
Ο άνεμος ανανέωσης που έπνευσε πριν δύο χρόνια στο ΣΕΗ, συσπείρωσε τους ηθοποιούς και τους βρήκε σε στάση μάχης απέναντι στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος.
Παρά τη δύσκολη συγκυρία και τα προβλήματα που δημιούργησε η πανδημία και αυτά που κλήθηκε να λύσει το metoo, το Σωματείο στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, έδειξε έναν άλλο δρόμο συνδικαλιστικής δράσης και συχνά αποτέλεσε σημείο αναφοράς όχι μόνο για τον χώρο του πολιτισμού.
Παρά τους αγώνες και τις σημαντικές νίκες που επιτεύχθηκαν την προηγούμενη διετία το μεγάλο διακύβευμα για την επόμενη διοίκηση παραμένει η υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων στο ελεύθερο θέατρο και στον οπτικοακουστικό τομέα. Σ' αυτό συνηγορούν και τα τέσσερα μέλη της απερχόμενης διοίκησης που μιλούν στην Αυγή για όσα κατακτήθηκαν και όσα προκύπτουν ως στόχοι και μεγάλες διεκδικήσεις για τον κλάδο.
Συγκεκριμένα μιλούν ο απερχόμενος πρόεδρος, ηθοποιός Σπύρος Μπιμπίλας, η απερχόμενη αντιπρόεδρος του Πειθαρχικού Συμβουλίου του ΣΕΗ, ηθοποιός Ντίνα Αβαγιανού, υποψήφιοι αμφότεροι με την παράταξη Ανεξάρτητη Ενότητα Ανεξάρτητων Ηθοποιών (ΑΕΝΑΗ), ο απερχόμενος γενικός γραμματέας, ηθοποιός-σκηνοθέτης Άρης Λάσκος, υποψήφιος με την παράταξη "ΑΠΟ ΚΟΙΝΟΥ" και ο απερχόμενος πρόεδρος του Ταμείου Αλληλοβοήθειας του ΣΕΗ, ηθοποιός Ζαχαρίας Ρόχας, υποψήφιος με την παράταξη Συναδελφική Κίνηση Ενιαίου Ψηφοδελτίου Ηθοποιών (ΣΚΕΨΗ).
Σπύρος Μπιμπίλας απερχόμενος πρόεδρος ΣΕΗ
Πέρασαν ήδη δύο χρόνια της συνδιοίκησης του σωματείου μας από τις δύο παρατάξεις που πλειοψήφησαν τη δική μας δηλαδή την ΑΕΝΑΗ παράταξη μαζί την παράταξη Από κοινού των νέων παιδιών που ξεπήδησαν από τους support Art workers. Στα δύο αυτά χρόνια της θητείας μας που συνέπεσαν με πολύ μεγάλα προβλήματα του κλάδου μας, ταυτόχρονα με την έξαρση του κορονοϊου ,τις δύο μεγάλες καραντίνες και τη μεγάλη Επανάσταση του metoo, προσπαθήσαμε να φέρουμε σε πέρας αδιέξοδες καταστάσεις μέσα από συνεχείς αγώνες.
Kαταφέραμε να κάνουμε το Υπουργείο Εργασίας να καταλάβει ότι οι ηθοποιοί έφτασαν στην απόλυτη ένδεια και έτσι αναγκάστηκαν να χρησιμοποιήσoυν το μητρώο καλλιτεχνών του υπουργείου πολιτισμού ως μέσον επιδότησης των ηθοποιών παρά τις κάποιες αντιδράσεις από συγκεκριμένη παράταξη που δεν ήθελε καν την ύπαρξη του μητρώου καλλιτεχνών.
Μέσα από συνεχείς αγώνες, πορείες ,διαμαρτυρίες και συναντήσεις με υπουργούς και φορείς καταφέραμε μαζί και με τα άλλα καλλιτεχνικα σωματεία αυτές οι επιδοτήσεις να φτάσουν σε όσο γίνεται μεγαλύτερο αριθμό ηθοποιών. Μέσα στα 2 αυτά χρόνια υπογράφηκε η σύμβαση με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και με το Εθνικό Θέατρο ενώ ήρθαμε σε συνεννοήσεις με τα ΔΗΠΕΘΕ για τις επερχόμενες συμβάσεις και ανοίξαμε το δρόμο ώστε με τη νέα διοίκηση να μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε τελικά τη σύναψη των συλλογικών συμβάσεων με τα νεοιδρυθέντα σωματεία των εργοδοτών τα οποία απέφευγαν ,τόσο καιρό να τα δημιουργήσουν, ακριβώς για να μην μπορούν οι ηθοποιοί να διεκδικήσουν τίποτε περισσότερο από τους μισθούς των μνημονίων.
Καταφέραμε μέσα στα δύο αυτά χρόνια να διπλασιάσουμε τον αριθμό των μελών του σωματείου μας και του ταμείου αλληλοβοήθειας. Γιατί οι άνθρωποι μας εμπιστεύτηκαν και είδαν με πόση αγάπη προσπαθήσαμε και χωρίς καμία κομματική μεσολάβηση, για να δώσουμε λύσεις στα προβλήματα των ηθοποιών. Η συνεργασία μας με τον οργανισμό Διόνυσο απέδωσε ώστε για πρώτη φορά αποδόθηκαν συγγενικά δικαιώματα μέσα από τις συνεχείς επαναλήψεις παραστάσεων μέσα από το διαδίκτυο πράγμα που φαινόταν στην αρχή εντελώς απίθανο.
Δώσαμε μεγάλο αγώνα με το πειθαρχικό συμβούλιο από τη στιγμή που ξέσπασε το metoo και δεχθήκαμε δεκάδες καταγγελίες από ηθοποιούς που είχαν κακοποιηθεί με διάφορους τρόπους. Oι μεγάλες μας γενικές συνελεύσεις απέπεμψαν από το σωματείο ηθοποιών τους ηθοποιούς που το αμαύρωσαν, ήρθαμε σε επαφή με όλα τα κόμματα εξηγήσαμε τις θέσεις μας τα προβλήματά μας και τους δώσαμε την ευκαιρία να κάνουν επερώτησεις στη βουλή για τα προβλήματα μας.
Καταφύγαμε στην επιθεώρηση εργασίας για δεκάδες υποδέσεις και τις κερδίσαμε. Με τη νέα διοίκηση που θα προκύψει από τις εκλογές πιστεύουμε ότι θα συνεχίσουμε με το κλίμα συνεργασίας που έχουμε αναπτύξει τους αγώνες, ώστε οι συλλογικές συμβάσεις στο ελεύθερο θέατρο να γίνουν γεγονός και να καθιερωθεί σύμβαση και στον τομέα του οπτικοακουστικού όπου εκεί η εκμετάλλευση των ηθοποιών είναι τεράστια. θα έρθουμε σε επαφή με σωματεία άλλων χωρών και θα ενισχύσουμε το σωματείο μας και με άλλες δράσεις αλλά και στόχος μας είναι όλοι οι ηθοποιοί τελικά να γίνουν μέλη αυτού του πολύ ισχυρού σωματείου που δίνει μηνύματα σε όλη την ελληνική κοινωνία.
Άρης Λάσκος, απερχόμενος Γενικός Γραμματέας ΣΕΗ
Τα δύο χρόνια που μεσολάβησαν από τις τελευταίες εκλογές, αναλάβαμε την διαχείριση μιας έκτακτης και πρωτοφανούς κατάστασης, κατά την οποία κληθήκαμε να απαντήσουμε σε ζητήματα – κυρίως – άμεσης επιβίωσης του κλάδου μας. Δεν ξεχάσαμε ποτέ, βέβαια, πως οτιδήποτε «μικρό» όφειλε να είναι ενταγμένο στο ευρύτερο πλαίσιο που διεκδικούμε για την εργασία μας.
Πετυχαμε λοιπόν δύο συλλογικές συμβάσεις στο Εθνικό και το Κ.Θ.Β.Ε. και για πρώτη φορά: ρύθμιση για τα συγγενικά δικαιώματα σε όλο το ελεύθερο θέατρο σε συνεργασία με τον ΟΣΔ Διόνυσο, παρέμβαση στο Εθνικό Θέατρο για άνοιγμα της διαδικασίας των ακροάσεων, στο πρόγραμμα «Όλη η Ελλάδα, ένας πολιτισμός» υποχρεωτικά τρίμηνες συμβάσεις για όλους τους επί σκηνής καλλιτέχνες, οικονομική στήριξη του αγώνα στο ΣτΕ για την εκδίκαση της προσφυγής των θεατρολόγων ενάντια στην ΚΥΑ που προστατεύει τα δικαιώματα των αποφοίτων καλλιτεχνικών σχολών έως το 2003, διεύρυνση των δικαιούχων και επέκταση διάρκειας των αποζημιώσεων ειδικού σκοπού, από 6 μήνες που θα δινόταν αρχικά, σε 11 τελικά, εξασφάλιση ασφαλιστικής κάλυψης για όλη την περίοδο επιδότησης.
Παράλληλα, διαχειριστήκαμε δεκάδες περιπτώσεις εργασιακών διαφορών με σχεδόν πλήρεις νίκες σε όσους ήρθαν στο Σωματείο να καταγγείλουν. Το Πειθαρχικό συμβούλιο, οργανώθηκε εκ του μηδενός. Δεν φοβηθήκαμε ούτε τον απίστευτο όγκο εργασίας, ούτε αγωγές, όπως αυτή του κ. Γιώργου Κιμούλη που αξιώνει από το Σωματείο 100.000 ευρώ, σεβαστήκαμε τις διαδικασίες και τις τηρήσαμε κατά γράμμα.
Πετύχαμε έτσι αυτό που θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς ως «ιδιωτική» υπόθεση, να γίνει συλλογικός αγώνας και μαζική διεκδίκηση. Απόρροια της δράσης αυτής είναι η προκήρυξη διαγωνισμών για τους Καλλιτεχνικούς Διευθυντές των εποπτευόμενων φορέων – θυμίζουμε πως πρώτη πράξη της Υπουργού Πολιτισμού όταν ανέλαβε τα καθήκοντα της ήταν να τους ακυρώσει, ενώ διεκδικήσαμε σχεδόν σε εβδομαδιαία βάση την προστασία της Δημόσιας Υγείας, των Μεταφορών, της Εκπαίδευσης. του Θεάτρου και του Κινηματογράφου την περίοδο της πανδημίας.
Όμως δεν μείναμε μόνο στα στενά σωματειακά πλαίσια. Το ΣΕΗ μεταξύ πολλών άλλων ήταν εκεί για τη δίκη της Χρυσής Αυγής, την δίκη των δολοφόνων του Ζακ Κωστόπουλου, την Παγκόσμια μέρα της Γυναίκας και κατά του Ρατσισμού, σε όλες τις απεργίες που προκήρυξαν η ΑΔΕΔΥ, η ΓΣΕΕ και το ΕΚΑ, ενώ χαρακτηριστικά το ΣΕΗ τον Νοέμβριο του 2020, έδωσε τον παλμό με την μοτοπορεία που με πρωτοβουλία του διοργανώθηκε.
Δυστυχώς, όμως, η λήξη αυτής της θητείας συμπίπτει με την επί πάνω από 100 ημέρες στρατιωτική επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία, την τεράστια ανθρωπιστική κρίση και την νέα παγκόσμια οικονομική κρίση. Απαιτείται από όλους μας, και ειδικά από τους καλλιτέχνες, όξυνση των κοινωνικών μας αντανακλαστικών και της αλληλεγγύης μας. Βασικό πρόταγμα η διασφάλιση των συλλογικών διαδικασιών.
Τέσσερις είναι οι βασικοί στόχοι του Σωματείου για την επόμενη διετία. Σύμβαση στο ελεύθερο θέατρο και στον οπτικοακουστικό τομέα, ισοβάθμηση των διπλωμάτων δραματικών σχολών αποφοίτων και ανώτατη βαθμίδα καλλιτεχνικής εκπαίδευσης και, φυσικά, διατήρηση της πλέον διαπιστωμένης σχέσης του μεγαλύτερου αριθμού ενεργών μελών που είχαμε ποτέ με το Σωματείο τους, που έγινε σημείο αναφοράς σε όλη την Ελλάδα.
Ντίνα Αβαγιανού, αντιπρόεδρος του απερχόμενου Πειθαρχικού Συμβουλίου του ΣΕΗ
Η προηγούμενη θητεία ήταν προκλητική, συνέβησαν πολλά. Παρ’ όλο που ήμασταν σε μια σχετική αδράνεια οι περισσότεροι ηθοποιοί λόγω της πανδημίας, το Σωματείο βγήκε από τα στενά κομματικά πλαίσια που είχαν θέσει οι προηγούμενες διοικήσεις, άνοιξε στον κλάδο με αποτέλεσμα πολλές εκατοντάδες ηθοποιών να αγκαλιάσουν ξανά το ΣΕΗ και κυρίως να το εμπιστευτούν και όχι μόνο για τα εργασιακά ζητήματα.
Το metoo έφερε στο προσκήνιο νέα δεδομένα και μας έδωσε την ευκαιρία ως Πειθαρχικό Συμβούλιο να διαπιστώσουμε την εμπιστοσύνη με την οποία μας περιέβαλλαν οι συνάδελφοι. Αντιμετωπίσαμε τα θύματα με ευαισθησία και σεβασμό και χωρίς δισταγμό τους θύτες. Με αποτέλεσμα να διαγραφούν οριστικά από το σωματείο καταγγελλόμενοι ηθοποιοί.
Προτάξαμε την ηθική και την αλληλεγγύη. Αυτό είναι ένα από τα πολύ σημαντικά ζητήματα που θα μας απασχολήσουν και στην νέα διοίκηση. Συνεργαστήκαμε άψογα και απόλυτα με άλλες παρατάξεις και παλεύουμε για την ενότητα του κλάδου για την επίλυση των σοβαρών προβλημάτων. Το μεγάλο ζητούμενο για την επόμενη διοίκηση είναι η υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων σε όλους τους κλάδους εργασίας μας, δηλαδή στα οπτικοακουστικά (τηλεόραση, μεταγλωττίσεις, εκφωνήσεις κλπ), στο ελεύθερο θέατρο.
Πάγιο αίτημά μας παραμένει η ανώτατη, δημόσια δωρεάν καλλιτεχνική παιδεία. Η πρότασή μας είναι η ίδρυση Πανεπιστημίου Παραστατικών Τεχνών κατά τα πρότυπα της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών. Δε θα σταματήσουμε επίσης να διεκδικούμε την ισοτίμηση του συνόλου των πτυχίων των αποφοίτων δραματικών σχολών αναγνωρισμένων από το Υπουργείο Πολιτισμού μέχρι το 2003.
Ζαχαρίας Ρόχας, απερχόμενος πρόεδρος ΤΑΣΕΗ, μέλος του ΔΣ ΣΕΗ, υπεύθυνος για το ΚΘΒΕ
Όταν εκλεγήκαμε στην προηγούμενη διοίκηση με την παράταξη ΑΕΝΑΗ θέλαμε να δείξουμε με τον τίτλο ότι θα είμαστε σε διαρκή κίνηση γύρω από τα μεγάλα προβλήματα του κλάδου όπου βεβαίως κυριαρχούσε η αναγκαιότητα της υπογραφής Συλλογικών Συμβάσεων στο ελεύθερο Θέατρο. Όμως μας χύμηξαν τα προβλήματα τόσο με την πανδημία όσο και με το metoo.
Η πανδημία δημιούργησε μεγάλα προβλήματα με κυριότερο τη δημιουργία Μητρώου Καλλιτεχνών από το υπουργείο Πολιτισμού, με ασαφή κριτήρια, μπερδέματα ασφαλιστικά και ότι αυτό συνεπάγεται στα εργασιακά μας. Κυριολεκτικά κολυμπούσαμε σε αχαρτογράφητα νερά. Ταυτόχρονα η αναγκαστική αργία της πανδημίας είχε σαν φυσικό επακόλουθο το κίνημα metoo.
Χρόνια καταπιεσμένοι εργαζόμενοι ηθοποιοί βρήκαν την ευκαιρία να καταγγείλουν διώξεις, ταπεινωτικές συμπεριφορές, χειραγωγίες, απαράδεκτες συναδελφικές συμπεριφορές που όπως λέει και ο Αισχύλος εκπορεύτηκαν από τη "μέθη της εξουσίας" και την ατιμωρησία. Όπως λέει ο Αισχύλος "θράσος γεννά τυράννους". Από την άλλη τα εργασιακά μας θέματα καθυστερούσαν αλλά έγινε μια ενδελεχής προεργασία από την απερχόμενη διοίκηση ώστε να επιτευχθεί σύμβαση στον οπτικοακουστικό τομέα.
Επίσης ως δαμόκλεια σπάθη επικρέμεται των κεφαλών μας ένα ασφαλιστικό νομοσχέδιο που εκπορεύεται για μας χωρίς εμάς. Μπορέσαμε αυτά τα δύο χρόνια με τους αγώνες μας να συσπειρώσουμε τους συναδέλφους γύρω από το Σωματείο, αν και στα λάθη μας θα πρέπει να καταλογίσω τη σύγχυση του θεσμικού ρόλου με τις προσωπικές φιλοδοξίες ή την προσωπική ατζέντα.
Αυτός ήταν ένας από τους κύριους λόγους που μας ώθησε στη δημιουργία της ολοκαίνουριας παράταξης Συναδελφική Κίνηση Ενιαίου Ψηφοδελτίου Ηθοποιών (ΣΚΕΨΗ) το οποίο απαρτίζεται από μέλη του απερχόμενου ΔΣ που έχουν βρει μεταξύ τους μια κοινή γλώσσα μακριά από μικροκομματικές επιδιώξεις. Η νέα διοίκηση έχει μπροστά της το μεγάλο ζήτημα της υπογραφής Ενιαίας Συλλογικής Σύμβασης στο ελεύθερο θέατρο, την συμμετοχή στο διάλογο για το καινούριο ασφαλιστικό και τους αγώνες για θέατρα ανοιχτά και ηθοποιούς που δεν πεινάνε.
