Με τα έργα της έδωσε φωνή στους κυνηγημένους και τους αποσυνάγωγους, τους μοναχικούς και τους προδομένους, τους ευαίσθητους και τους αδικημένους. Ανέδειξε τη μεγάλη περιπέτεια της Αριστεράς, αποτύπωσε την κοινωνική και την πολιτική πραγματικότητα και ιστορία της μετεμφυλιακής Ελλάδας, τα συλλογικά τραύματα της ήττας και της ενοχής, τη μοναξιά και την ψευδαίσθηση, το υπαρξιακό αδιέξοδο και την ανάγκη για κάτι μεγάλο, υψηλό και σπουδαίο.
Με λόγο μεστό, με ποίηση και μελαγχολικό σαρκασμό, η Λούλα Αναγνωστάκη αποτύπωσε, ως ενσυνείδητος συγγραφέας, τα προσωπικά της βιώματα, ανάγοντάς τα σε συλλογικά. Η κηδεία της γίνεται σήμερα στις 4 το απόγευμα από το Α' Νεκροταφείο.
Τα πρώτα τρία μονόπρακτα έργα της που ανέβηκαν για πρώτη φορά στη σκηνή το 1965 ήταν "Η διανυκτέρευση", "Η πόλη" και "Η παρέλαση", που πρωτοπαρουσιάστηκαν σε μία ενιαία παράσταση στο Θέατρο Τέχνης από τον Κάρολο Κουν. Ακολούθησε το τρίπρακτο έργο "Η συναναστροφή", που παρουσιάστηκε στο Εθνικό Θεάτρο το 1967. Τα μεταγενέστερα έργα της, όπως “Η νίκη", "Η κασέτα", "Ο ήχος του όπλου", "Διαμάντια και μπλουζ", "Το ταξίδι μακριά", "Ο ουρανός κατακόκκινος", " Σ' εσάς που με ακούτε", "Ο Γιώργος ως Άμλετ”, “Αντόνιο ή το μήνυμα” κ.ά., ερμήνευσαν καλλιτέχνες όπως η Ρένη Πιττακή, η Βέρα Ζαβιτσιάνου, η Λυδία Κονιόρδου, ο Γιώργος Αρμένης, ο Στράτος Τζώρτζογλου κ.ά. και τα σκηνοθέτησαν, εκτός από τον Κουν, ο Λευτέρης Βογιατζής, ο Λεωνίδας Τριβιζάς, ο Βασίλης Παπαβασιλείου, ο Μίμης Κουγιουμτζής, ο Βίκτωρ Αρδίττης.
Γεννημένη στην περιοχή της Αγίας Σοφίας στη Θεσσαλονίκη, η Λούλα, μικρότερη αδερφή του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη, έζησε τον πόλεμο και τον Εμφύλιο που άφησε βαθιά σημάδια στην οικογένεια. Σπούδασε Νομική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης αλλά δεν άσκησε ποτέ το δικηγορικό επάγγελμα. Παντρεύεται για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του 1960 τον ηθοποιό και θεατρικό κριτικό Μηνά Χρηστίδη και το 1966 παραδίδει στα χέρια του Κάρολου Κουν τα δύο πρώτα της μονόπρακτα. Μέσα σε μια νύχτα γράφει ένα ακόμη μονόπρακτο που είναι “Η Παρέλαση”, εμπνευσμένο από τη φυλάκιση του αδελφού της, ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη, καταδικασμένου σε θάνατο. Η πρώτη παράσταση είναι γεγονός και καθιερώνει τη Λούλα Αναγνωστάκη ως τη σπουδαία φωνή του θεάτρου. Οι θεατρόφιλοι παρακολουθούν τις παραστάσεις των έργων της με αμείωτο ενδιαφέρον και αρχίζει να δημιουργείται ένα φανατικό κοινό. Με λόγο πολιτικό, καθαρό και λιτό, βαθιά ανθρώπινο και ευαίσθητο, η Αναγνωστάκη συγκινεί και συναρπάζει.
Η ίδια παραμένει πάντα στη σκιά των ηρώων και των ιστοριών της, διατηρώντας σε ολόκληρη την ζωή της μια σπάνια διακριτικότητα και βαθιά ευγένεια. Όσοι την ήξεραν και την συναντούσαν μάθαιναν και μια απρόβλεπτη και άγνωστη στους πολλούς πλευρά της, που ήταν η δύναμη και το σαρκαστικό χιούμορ. Η ίδια έλεγε πως δημιουργούσε υπερβολικούς ήρωες και χαρακτήριζε τους Έλληνες "λαό αδικημένο".
Κομψή και αέρινη, παρέμενε γοητευτική και ελκυστική πίσω από τα μαύρα γυαλιά της, που δεν έβγαλε ποτέ. Στο τέλος της δεκαετίας του '60, γνωρίζει τον μεγάλο της έρωτα, τον ποιητή, συγγραφέα και καθηγητή Ψυχιατρικής Γιώργο Χειμωνά, με τον οποίο αποκτά, τον Ιανουάριο του '71, τον μοναχογιό τους Θανάση. Όταν την ρωτούσαν εάν τον ενέτασσε σε κάποιο θεατρικό της έργο, απαντούσε πως δεν θυμάται κάτι τέτοιο, “επειδή απλώς μπορεί να τον έχω βάλει και σε όλα."
Μετά τον αιφνίδιο θάνατο του Χειμωνά από καρδιακή προσβολή, στο Παρίσι, τον Φεβρουάριο του 2000, η Λούλα Αναγνωστάκη δεν θα γράψει ποτέ ξανά. Σπάνιες είναι επίσης οι εμφανίσεις και οι έξοδοι από το σπίτι της.
Τα συλλυπητήρια μηνύματα
Σύσσωμη η πολιτική ηγεσία καθώς και άνθρωποι του θεάτρου εξέφρασαν τα συλλυπητήριά τους για τον θάνατο της Λούλας Αναγνωστάκη.
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, με ανάρτησή του στο Twitter, εξέφρασε τα συλλυπητήριά του για τον θάνατο της Λούλας Αναγνωστάκη, λέγοντας πως «Έφυγε μια διανοούμενη, μια σημαντική μορφή του θεάτρου".
«Μια σπουδαία θεατρική συγγραφέας, μια σπουδαία γυναίκα, έφυγε από τη ζωή, προκαλώντας θλίψη στον κόσμο της τέχνης και καθιστώντας φτωχότερα τα ελληνικά γράμματα" δήλωσε ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης. Η υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου, στο δικό της συλλυπητήριο μήνυμα, τονίζει ότι η Λούλα Αναγνωστάκη «υπήρξε αναμφισβήτητα μια από τους σημαντικότερους συγγραφείς στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου. Ήδη από την πρώτη της εμφάνιση θα παρουσιάσει τα χαρακτηριστικά εκείνα του θεατρικού της τοπίου, τα οποία θα την τοποθετήσουν στην ιστορία του δραματικού λόγου ως μια από τις πιο σημαντικές, ιδιαίτερες και επιδραστικές φυσιογνωμίες στο νεοελληνικό θέατρο».
Στην ανακοίνωσή τους ο ΣΥΡΙΖΑ και το Τμήμα Πολιτισμού του κόμματος αναφέρουν μεταξύ άλλων: «Η Λούλα Αναγνωστάκη πέτυχε να διατηρήσει την αυθεντικότητα της δικής της φωνής, την ξεχωριστή ματιά της στον κόσμο, τον ιδιαίτερο τρόπο της να προσεγγίζει τα πρόσωπα των έργων της». Διέθετε μια σπάνια ευαισθησία που της επέτρεπε να περνά από το καθημερινό και το ιδιωτικό, από τις μικρές ιστορίες των ανθρώπων, στα δημόσια της ζωής μας, στην κοινωνία και την πολιτική· χωρίς ίχνος ψυχολογισμού, με μια γραφή σπάνιας μουσικότητας, αφαιρετική και ποιητική, πάντα όμως συνδεδεμένη με το ρεαλιστικό υπόβαθρό του, το έργο της Αναγνωστάκη ανατέμνει την ψυχολογία των προσώπων της αλλά και την ψυχή της εποχής της, την ελληνική και την παγκόσμια".
Η Τομεάρχης Πολιτισμού και Αθλητισμού της Νέας Δημοκρατίας Όλγα Κεφαλογιάννη σημείωσε πως “Η Λούλα Αναγνωστάκη αποτύπωσε στα έργα της με τον πιο διεισδυτικό τρόπο μια ολόκληρη περίοδο της μεταπολεμικής Ελλάδας".
Συλλυπητήριο μήνυμα εξέδωσαν οι Τομείς Πολιτισμού της Δημοκρατικής Συμπαράταξης αναφέροντας πως “Ο λόγος της Αναγνωστάκη [υπήρξε] ζωντανός, άμεσος, ρεαλιστικός που τον διαπερνά μια ανεπαίσθητη ποιητική αύρα και τα πρόσωπα της ομιχλώδη, εγκλωβισμένα, μοναχικά, με έναν ιδιαίτερο ψυχισμό. Πραγματεύτηκε τα σημαντικότερα θέματα της μεταπολεμικής Ελλάδας χρησιμοποιώντας μικρές στιγμές από την καθημερινή ζωή, κατάφερε να συνθέσει τη σύγχρονη ιστορία του τόπου μας».
"Στη Λούλα Αναγνωστάκη, που έφυγε σήμερα, δεν θα άρεσαν ούτε οι αποχαιρετισμοί, ούτε οι αποτιμήσεις. Αντί για αντίο, δυο λέξεις που έγραψε ο Νίκος Μπακόλας στο αφιέρωμα της 'Λέξης' τον Ιούνιο του 1987, στη μέση περίπου του δημιουργικού της κύκλου: 'Μέσα από τα δράματά της η Αναγνωστάκη πετυχαίνει να είναι ένας από τους πιο καίριους και έντιμους εκφραστές της ελληνικής περιπέτειας ή της περιπέτειας των Ελλήνων μεταπολεμικά'", υπογράμμισε το Ποτάμι.
Σε ανακοίνωσή του το Kρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος εκφράζει τη θλίψη του για την απώλεια μιας από τις σπουδαιότερες μορφές της σύγχρονης θεατρικής γραφής, που κατέγραψε τη μεταπολεμική περίοδο της Ελλάδας μέσα από τη δική της βαθιά ματιά. Η Λούλα Αναγνωστάκη συνεργάστηκε με το ΚΘΒΕ στην παράσταση «Διαμάντια και μπλουζ», που παρουσιάστηκε, σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα, το 2011, στη Μονή Λαζαριστών (Σκηνή Σωκράτης Καραντινός).
