Για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., τα αναγκαία βήματα ανασυγκρότησής του και τη δημιουργία μιας εναλλακτικής προοδευτικής κυβερνητικής πρότασης απέναντι στη Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη μιλά στην ΑΥΓΗ της Κυριακής ο Κώστας Ζαχαριάδης. Ο επικεφαλής της Ανοιχτής Πόλης και μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. κάνει ιδιαίτερη αναφορά στη διάσπαση του κόμματος, εκτιμώντας ότι μπορούσε να αποφευχθεί. Ο ίδιος τονίζει πως «ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. παραμένει ο χώρος που μπορεί να ενώσει και να ανασυνθέσει την ευρύτερη προοδευτική παράταξη σε κυβερνώσα κατεύθυνση», ενώ μιλά για την προοπτική προοδευτικών συγκλίσεων και ξεδιπλώνει τις σκέψεις του για τις αυτοδιοικητικές εκλογές και την επόμενη ημέρα στον Δήμο της Αθήνας.
Πώς σκοπεύει να πορευτεί εφεξής η αξιωματική αντιπολίτευση μετά την αποχώρηση των 6+6;
Βρισκόμαστε ήδη στην επόμενη μέρα. Έκλεισε πιστεύω, με μεγάλο πόνο και οδύνη, έτσι το αποτιμώ προσωπικά, μια μεγάλη περίοδος καταστροφικής εσωστρέφειας. Από την Κυριακή της 21ης Μαΐου βρισκόμαστε σε μια πρωτόγνωρη περιδίνηση. Οι σεισμικές δονήσεις στον χώρο μας επηρεάζουν αρνητικά την πολιτική ζωή στην ευρύτερη προοδευτική παράταξη και στη χώρα. Θα πορευτούμε με βάση το πρόγραμμά μας, τις αρχές και τις αξίες μας. Θα εστιάσουμε με θετικές προτάσεις στην αντιπολιτευτική τακτική μας στην κυβέρνηση, θα προσπαθήσουμε να στηρίξουμε τις κοινωνικές αντιστάσεις απέναντι στις απαράδεκτες και παράλογες κυβερνητικές πολιτικές. Πρέπει να παλέψουμε για να αποκτήσουμε ξανά δεσμούς εμπιστοσύνης με τους προοδευτικούς πολίτες της χώρας.
Θα μπορούσε να αποφευχθεί η διάσπαση;
Ετσι πιστεύω. Η αποχώρηση των συντρόφων θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί. Έγιναν λάθη, τεράστια λάθη. Κέρδισαν για άλλη μία φορά οι ακραίοι. Δημιουργήθηκαν διαδικαστικά αδιέξοδα, συνθήκες συναισθηματικής ασφυξίας. Όλα αυτά θα τα πληρώσουμε, τα πληρώνουμε ήδη, αλλά εκτιμώ ότι έχουν βάθος που δεν βλέπουμε ακόμα. Η Ιστορία όμως δεν γράφεται με τα «αν». Ζητώ από όλους να κρατήσουμε ένα επίπεδο συντροφικότητας και ανθρωπιάς την επόμενη μέρα. Αυτή ήταν η θέση μου και στη διάσπαση του 2010 και στη διάσπαση του 2015, και αισθάνομαι δικαιωμένος. Έτσι μπορέσαμε με πολλούς να βρεθούμε ξανά, αλλά και με όσους δεν σμίξαμε και δεν θα σμίξουμε γιατί διαφωνούμε μπορούμε και χαιρετιόμαστε στον δρόμο αλλά και στους αγώνες με χαμόγελο. Θεωρώ πολύ μεγάλο λάθος την αποχώρηση. Και γιατί διαμορφώνει ένα δυσμενέστερο τοπίο για την ευρύτερη προοδευτική παράταξη να ανακάμψει, και γιατί αντιμετωπίζει μυωπικά τη διεθνή πραγματικότητα. Δείτε λίγο τι συμβαίνει σε διεθνές επίπεδο. Η ξεκάθαρη επικράτηση του Χέερτ Βίλντερς στην Ολλανδία, με τη γνωστή εθνικιστική, ισλαμοφοβική, ακροδεξιά, αντιευρωπαϊκή ρητορική, είναι άλλο ένα σήμα κινδύνου και ακροδεξιάς στροφής στην Ευρώπη. Ιταλία, Ουγγαρία, Σουηδία, Φινλανδία βαδίζουν ήδη σε σκοτεινά μονοπάτια. Ο κίνδυνος να αναδειχθεί η Ακροδεξιά σε δεύτερη δύναμη στην Ευρωβουλή στις επερχόμενες ευρωπαϊκές εκλογές είναι τεράστιος. Δείτε τι έγινε στην Αργεντινή. Εδώ πού πάμε; Η μάχη των ιδεών της Αριστεράς και της Δημοκρατίας είναι πιο επίκαιρη από ποτέ.
Ποιο πρέπει να είναι το πεδίο της εσωκομματικής συζήτησης στον δρόμο προς το Συνέδριο και τι χαρακτηριστικά πρέπει αυτή να έχει;
Στα σύγχρονα κόμματα δεν υπάρχουν, κατά τη γνώμη μου, αμιγώς εσωκομματικά. Εσωκομματικά και ευρύτερα πολιτικά και κοινωνικά επικοινωνούν και συναντώνται. Γι’ αυτό, άλλωστε, είναι στοίχημα το κόμμα να είναι ανοιχτό στην κοινωνία και προς όλους τους προοδευτικούς πολίτες. Το μεγάλο ζητούμενο είναι να ανασυγκροτηθούμε, να πατήσουμε ξανά καλά στα πόδια μας και να μπορέσουμε να γίνουμε πλειοψηφικό ρεύμα στην ελληνική κοινωνία.
Οι δημοσκοπήσεις του τελευταίου διαστήματος δείχνουν συρρίκνωση της δυναμικής του κόμματος. Αυτό εκτιμάτε ότι οφείλεται στον εσωκομματικό σπαραγμό; Ποια βήματα πρέπει να γίνουν προκειμένου να επιτευχθεί η ανάκαμψη;
Προφανώς το μεγαλύτερο μέρος του οφείλεται σε αυτό. Θέλω να ευχαριστήσω τους ανθρώπους που στέκονται δίπλα μας σε αυτές τις πολύ δύσκολες ώρες, θέλω να τους ζητήσω συγγνώμη για την ταλαιπωρία, πολιτική και ψυχολογική, που υφίστανται. Θέλω να πω σε αυτούς που μας παρακολουθούν, αλλά επιλέγουν να έχουν απόσταση από εμάς, ότι μπορούμε καλύτερα και θα παλέψουμε γι’ αυτό. Η ανάκαμψη είναι εφικτός και ρεαλιστικός στόχος αν το κόμμα μας συνδέσει ξανά την πορεία του με τις ελπίδες, τις προσδοκίες και τις αγωνίες της ελληνικής κοινωνίας. Κατά τη γνώμη μου, ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. παραμένει ο χώρος που μπορεί να ενώσει και να ανασυνθέσει την ευρύτερη προοδευτική παράταξη σε κυβερνώσα κατεύθυνση και προοπτική.
Οι τοπικές συνεργασίες έδωσαν τον τόνο, όπου υπήρχαν, στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές. Υπάρχουν προοπτικές ευρύτερων συγκλίσεων;
Είναι μια μεγάλη πρόκληση και μια ευκαιρία για την προοδευτική παράταξη να αποδείξει ότι μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική στη διοίκηση, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, από τη συντηρητική παράταξη. Θα συμβάλω με όλες μου τις δυνάμεις σε αυτόν τον στόχο. Αυτό, άλλωστε, αποφασίσαμε πρόσφατα στην ολομέλεια της Ανοιχτής Πόλης. Θέλουμε να πετύχει η δημαρχία του Χάρη Δούκα και το 2028 η Αθήνα να έχει κάνει βήματα προς τα μπροστά. Δεν συνδιοικούμε στην πόλη, αυτό είναι ξεκάθαρο, αλλά θα υποστηρίξουμε τη δημοτική Αρχή στα σημεία που συγκλίνουν τα προγράμματά μας.
Και στην κεντρική πολιτική σκηνή; Μπορούν να υπάρξουν προγραμματικές συγκλίσεις για προοδευτική διακυβέρνηση;
Άλλο η κεντρική πολιτική σκηνή, άλλο η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Στην Τοπική Αυτοδιοίκηση υπάρχει δεύτερος γύρος, στην κεντρική πολιτική σκηνή τα πράγματα είναι διαφορετικά. Στις ευρωεκλογές το σύστημα είναι απλή αναλογική, στις εθνικές εκλογές υπάρχει το σύστημα του bonus. Σε κάθε περίπτωση, εμείς έχουμε αποδείξει στην πράξη ότι επιδιώκουμε τη συνεργασία της προοδευτικής παράταξης. Όταν τέθηκε το δίλημμα Μπακογιάννης ή Δούκας, χωρίς δεύτερη σκέψη είπαμε δημόσια Δούκας. Δεν είπαμε «ούτε Μπακογιάννης ούτε Δούκας», όπως κατ’ αναλογία θα έλεγαν κάποιοι, ούτε «άκυρο-λευκό», ούτε «εμπιστευόμαστε την κρίση των πολιτών». Είπαμε τη γνώμη μας ξεκάθαρα και παίξαμε ρόλο στη μεγάλη αυτή ήττα για τη Ν.Δ. στην Αθήνα. Το μεγάλο ζητούμενο στην κεντρική πολιτική είναι η προοδευτική εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης απέναντι στη συντηρητική κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Σε αυτό όλοι έχουμε ευθύνες, και δυνατότητα επίσης, ο καθείς ανάλογα με το μέγεθος που τον κατέταξε ο ελληνικός λαός.