Το να απευθύνεσαι στον κόσμο με μια «ελπιδοφόρα γενικότητα» δεν πιάνει. Αυτό έχει υπάρξει και λειτούργησε το 2012 και το 2015. Επίσης, σήμερα οι χαμηλοί προσωπικοί τόνοι και η σεμνότητα, που εκτός των άλλων βοήθησαν τους βουλευτές, τα στελέχη, τους ανθρώπους και την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ κατά την κυβερνητική πενταετία, δεν αρκούν. Δεν εκπλήττουν. Ο κόσμος γνωρίζει τις εγγενείς ποιότητες (γι’ αυτό νεοφώτιστοι αστέρες να μην τις διαψεύδουν με περιττή οίηση και παλαιοκομματισμούς). Ξέρει ο κόσμος ότι το «μοντέλο σου» σε γενικές γραμμές δεν είναι οι μπίζνες και η εξόφθαλμη ιδιοτέλεια. Σήμερα όμως πρέπει να δίνεις επιπλέον τεχνικά επεξεργασμένες, τεκμηριωμένες λύσεις. Να πείσεις ότι δεν είσαι απλώς καλύτερος στον χαρακτήρα, αλλά ότι έχεις πλέον διοικητική πείρα και νομοθετική ικανότητα. Άρνηση της σημερινής δεσπόζουσας πρακτικής μεν, αλλά και λογική οργάνωση και εκλαΐκευση της αντιπρότασης. Επίσης, συστηματική και ισορροπημένη υπεράσπιση του έργου. Κυβερνητικού, κοινοβουλευτικού και τοπικά βουλευτικού. Αυτό υπήρχε, αυτό κάναμε, αυτό έκαναν οι άλλοι. Οι πολίτες πρέπει να κάνουν σύγκριση. Πόσο δούλεψαν, πόσο κοντινοί στον πολίτη ήταν οι «προηγούμενοι», πόσο ρουσφετοκρατική αντίληψη κυριάρχησε τα τελευταία χρόνια. Φυσικά δεν ήταν όλες οι πολιτικές της κυβερνητικής περιόδου του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. εύστοχες. Η σαφής ανάλυση των ασφυκτικών συνθηκών, η τίμια παραδοχή λαθών, είναι το κλειδί. Η γενικόλογη απεύθυνση με μια μαγική λύση, η απλή συλλογή λαϊκών διαμαρτυριών δεν συγκροτούν από μόνες τους συνεκτικό πολιτικό σώμα. Ούτε, όμως, ερωτικό ρεύμα. Και το νέο «περπατημένο και έμπειρο κοινό θέλει λογικά και ρεαλιστικά οργανωμένο, σχεδιασμένο πολιτικό σώμα. Πάντως η καλή ακρόαση του κοινού είναι βασικό στοιχείο, ακόμα και τώρα, στο παρά πέντε. Ακούω προσεκτικά. Δεν σημαίνει συμφωνώ σε όλα ή ότι μπορώ τα πάντα, αλλά ακούω.
Αν ωριμάζει (ή μπορεί να ωριμάσει) κάτι στον νέο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., είναι μια πολύπλοκη σύνθεση παραδόσεων που όμως μπορούν να συγκροτήσουν πολιτικό σώμα. Γλώσσες και παραστάσεις της ανανεωτικής Αριστεράς, της σοσιαλιστικής, «πασοκικής» θεώρησης, της κεντροαριστερής κοινοβουλευτικής τελεστικότητας, του κομμουνιστογενούς κινηματικού εργασιοκεντρικού πεδίου. Δεν είναι όλα κατακτημένα, είναι όμως η βεντάλια των δυνατοτήτων σου. Το να νομίζουν κάποιοι ότι με παλιές, πολιτικάντικες τεχνικές, με ευκολίες και γλειψίματα στον κόσμο θα πείσουν, είναι τεράστιο λάθος. Ο κόσμος τα ξέρει πριν καν τα σκεφτείς. Δεν μασάει. Αν θέλει το μορφολογικά άλλο (το αλλόκοτο), του το δίνουν τα λαϊκιστικά γκρουπούσκουλα της Δεξιάς και ο κόσμος έχει ανοιχτό αυτί και προς αυτούς (και μην έχουμε ψευδαισθήσεις). Εσύ δεν καβαλάς το κύμα, αποτελείς, συγκροτείς το συντεταγμένο, λογικά δομημένο κύμα. Δεν αποτελείς το πολιτικά ερωτικό νεύμα, αλλά την καλοχτισμένη λογική πρόταση. Το φροντιστήριο «πολιτικής ποιότητας» (και για τα δικά μου μέτρα και πραότητας), η δημιουργική εσωτερική ζύμωση, δεν υπήρχε ο χρόνος να αναπτυχθούν. Η εκμετάλλευση όλων των πόρων του χώρου επίσης δεν έγινε (το αντίθετο μάλιστα). Τώρα όμως πρέπει να συμπυκνωθούν όλα, ποιοτικά και συναισθηματικά και ιδεολογικά στοιχεία, σε ελάχιστο χρόνο. Είναι αργά; Η εμπειρία από τον τρόπο που «εξερράγη» η δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. από το επίπεδο «λέσχης» στο επίπεδο τους μεγάλου πολιτικού οργανισμού δείχνει μια εξαιρετική αφομοιωτική κράση, μια εξαιρετική δυνατότητα να εσωτερικεύει το κλίμα, να οσφραίνεται τη στιγμή. Ε, αναγκαστικά, σ’ αυτό πρέπει να επενδύσεις τώρα. Με την ουσιαστική όμως μετάβαση στη λογική, ψύχραιμη και έχουσα αίσθηση της ιστορικής ισχύος της, πολιτική κατασκευή.
