Ήταν απολύτως ορθή η προτροπή Τσίπρα στον Μπορέλ για εφαρμογή των αποφασισμένων από το 2019 κυρώσεων στην Τουρκία. Στοιχειώδης πολιτικός συλλογισμός επιβάλλει όχι μόνο αμυντικά μέσα (τη συνηθισμένη παλέτα που μεταχειρίζεται η κυβέρνηση), αλλά ενεργητική, επινοητική πολιτική. Να μετατεθεί το κέντρο της αντιδικίας στο έδαφος του «επιτιθέμενου». (Να σημειώσουμε την ανεξήγητη αποσιώπηση του Κυπριακού μέσα από την οποία περνάνε και η εξοργιστική παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, και η καταπάτηση των δημοκρατικών και ανθρώπινων δικαιωμάτων Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων). Πρέπει κάπως να προσπαθήσεις να τοποθετήσεις διαφορετικά το πρόβλημα.
Γιατί όμως υπάρχουν αυτή η νωθρότητα και η έλλειψη φαντασίας στην κυβερνητική πολιτική παραγωγή, και μάλιστα σε όλα τα πεδία, όχι μόνο στα εξωτερικά; Πιθανόν γιατί κινείται ανάμεσα σε δογματισμούς. Της αρκεί η τακτοποίηση των ομάδων πιέσεων ή δικτυωμένων εργοληπτών-πολιορκητών. Αυτό αποτελεί τον μηχανισμό συνοχής της. Στον τομέα της «μεγάλης» πολιτικής, με τις πολύπλοκες απαιτήσεις, ακολουθούνται στερεότυπα μιας εντελώς ξεπερασμένης αναλυτικής. Ακόμα και το επινόημα της «σιγουριάς» και «ησυχίας» ως κύριο προεκλογικό επιχείρημα αφενός είναι μεταχρονολογημένος καραμανλισμός, αφετέρου δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα που η κυβέρνηση εγκατέστησε. Ο πολίτης όντως επενδύει στην «ησυχία», με τη διαφορά ότι η κυβερνητική πράξη τού την ανατρέπει συνεχώς. Με το συγκεκριμένο προεκλογικό επινόημα γίνεται απόπειρα μιας τεράστιας αντιστροφής. Πλήρης θεσμική, οικονομική αστάθεια, κρίση στις κοινωνικές δομές, κρίση στην ασφάλεια, κρίση με έναν δημόσιο, επηρμένο, εχθροπαθή και συγχρόνως, ηττοπαθή και περιφρονητικό λόγο.
Η κυβερνητική πράξη αλλάζει τα πρωτόκολλα πολιτικής και θεσμικής συμπεριφοράς, αλλάζει τις κοινωνικές συμφωνίες, προωθεί μια ξιπασιά, μια κουλτούρα του ελάσσονος, που βαφτίζει αριστεία. Άμυνες και αγωνίες αυτοαναπαραγωγής. Επί είκοσι και πλέον χρόνια έχει διαλυθεί ακόμα και η πιο στοιχειώδης οικονομική λειτουργία, όταν π.χ. μέσα σε μισό χρόνο ο πολίτης, ο νοικοκύρης, ο μικροαστός, ο «μεσαίος» χώρος, ο πολίτης της ησυχίας μεταβλήθηκε από αποταμιευτή σε οφειλέτη (σ.σ.: σκάνδαλο του χρηματιστηρίου, υφαρπαγή αποταμιευμένου εισοδήματος και ξέφρενη δανειοληψία ως φάρμακο εξισορρόπησης). Του είπαν (του πολίτη-ψηφοφόρου τους) «ας πρόσεχες» (για το φαλιμέντο). Ενώ αυτός είχε κατά νου -γιατί έτσι είχε εκπαιδευτεί- την τραπεζική τοκοφορία, του συμπεριφέρθηκαν με λογική παπατζή και τοκογλύφου. Τώρα οι ίδιοι προτάσσουν μια εξοργιστική, κουρασμένη, επισφαλή «ασφάλεια» έναντι της υποτιθέμενης ανασφάλειας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Δεν ξέρω αν αυτή η αντιστροφή είναι επικοινωνιακό επινόημα ή απλό θράσος, αλλά εκείνο που ξέρω είναι ότι παράγει πολιτικά τέρατα.
Τι αντιτάσσεις ως αριστερός; Γιατί το δίκιο σου δεν βρίσκεται απλώς στο άδικο του άλλου. Το δίκιο σου τεκμηριώνεται από τις προτάσεις, τη συγκεκριμενοποίηση του πολιτικού σου διαβήματος. Πολλά σπρώχνουν είτε στον αναχωρητισμό -μια νεορομαντική επιλογή- είτε στον πεινασμένο και νεοφώτιστο πραγματισμό (μια νεοφώτιστη χαρμανιά εξουσίας). Και τα δύο όχι μόνο αλλοτριώνουν τα καλύτερα χαρακτηριστικά του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., αλλά απομακρύνουν και από την ψυχή αλλά και από την εξουσία. Η σύγκρουση λοιπόν είναι προς όλες τις πλευρές. Και στο καθημερινό πεδίο, και στο πεδίο της πολιτικής ποιότητας. Η ένταση των επιθέσεων συσπειρώνει μεν, δεν δε βελτιώνει αυτόματα την πολιτική σου πρόταση. Γιατί ο κόσμος, ο λαός, είναι έτοιμος για όλα. Και έχει προετοιμαστεί πολλά χρόνια γι’ αυτή την «ετοιμότητα». Ενυπάρχουν στοιχεία μιας δημοκρατικής και αγωνιστικής κουλτούρας αλλά και στοιχεία ατομισμού (ενίοτε κανιβαλισμού) και υποκουλτούρας. Αυτό μπορεί να ωθήσει προς όλες τις πολιτικές κατευθύνσεις. Ο λεγόμενος μέσος πολίτης ταλαντεύεται. Μπορεί να πειστεί από πολλές, διαμετρικά αντίθετες γλώσσες. Υπολογισμένες πιθανότητες ή ζάρι;
Οι προωθημένες και λεπτομερώς δουλεμένες προοδευτικές και τίμιες οικονομικές αντιπροτάσεις, η αντιπολιτευτική πίεση επί του θεσμικού, επί θεμάτων δημοκρατίας, το «στρίμωγμα» της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας στο να παίρνει θέσεις κ.λπ. εντέλει αποδεκατίζει την ηττοπαθή πρόσληψη του προηγούμενου διλήμματος που διατέμνει τη λαϊκή επικράτεια.
