Σε αρκετά κείμενα και σε αρκετές εκδόσεις που προσπαθούν να ερμηνεύσουν την πολυετή κρίση, (σ.σ.: κυρίως από τη σκοπιά των δημιουργών της) ιχνογραφείται η πάλη του «μετώπου του ορθολογισμού» εναντίον του «ανορθολογισμού». Εκ κατασκευής, ο ένας πόλος νοείται ως συσπείρωση, ένωση δυνάμεων σε μέτωπο, ενώ ο άλλος πόλος υπονοείται ως κάτι ασχεδίαστο, χειμαρρώδες, που τιτλοφορείται συχνά και ως «λαϊκισμός». Το δίπολο ορθολογισμός-ανορθολογισμός (λαϊκισμός) μοιάζει με μεταμφίεση της παραδοσιακής ελληνικής διχοτόμησης, που εμφανίζεται συνεχώς στην Ιστορία μας. Συχνά δε προσλαμβάνει σχεδόν πολεμικά χαρακτηριστικά. Από την περίπλοκη διάρθρωση του απελευθερωτικού αγώνα και τη συγκρότηση του κράτους τον 19ο αιώνα, από τις κοινωνικές, ταξικές συγκρούσεις, μέχρι το γλωσσικό ζήτημα, από τα ερωτήματα αυτοπροσδιορισμού, μέχρι τις παραλλαγές του «εξευρωπαϊσμού», από αυτά που εκτυλίσσονταν ως Εθνικός Διχασμός στον Πρώτο Παγκόσμιο, αλλά και αυτά που εκδηλώνονταν από το 1936 με τον Μεταξά και αναπτύσσονταν συνεχώς μέσα στην Κατοχή και μετά, το 1946-1949, ή από τον κοινοβουλευτικά απαράδεκτο μετεμφύλιο, μέχρι τη χούντα, διάφορες εκδηλώσεις της υποκείμενης σχάσης του εθνικού σώματος.
Ουσιαστικά διάφορες εκδοχές εμφυλίου πολέμου συνενώνονται σε ένα ιστορικό σώμα. Αυτό λοιπόν περιγράφει η διχοτόμηση ορθού λόγου και ανορθολογισμού; Ήτοι: η χρεοκοπία της Ελλάδας, η τύφλωση της «ισχυρής Ελλάδας», της μεγαληγορίας των Ολυμπιακών Αγώνων (που τάχα θα πρόσθετε υπεραξία στη χώρα και που οδήγησε σε ελάχιστα χρόνια στα αισχρά, απαξιωτικά κείμενα της Bild για την πατρίδα και τον λαό μας), η τραγωδία του χρηματιστηρίου και της μεγάλης αναδιανομής-κλοπής, η φούσκα των ακινήτων και της εξάπλωσης του δανεισμού, η τελική οικονομική κατάρρευση, αλλά και η πολιτική και τεχνική διαχείρισή της, που οδήγησε, εκτός των άλλων, και στην απορρόφηση μέρους του ΠΑΣΟΚ από τη Ν.Δ., αποτελούν τον ορθό λόγο; Δηλαδή η πολυετής διοίκηση της χώρας από το πολιτικό σύστημα (που κυριαρχούνταν από συγκεκριμένα κόμματα εξουσίας) και που κατέληξε στη χρεοκοπία, η μεταγενέστερη αδύναμη, αντιφατική, χωρίς κανέναν σχεδιασμό (αφού δεν την προέβλεπαν ή την απέκρυβαν) διαχείριση, συγκροτεί τον ορθό λόγο; Ενώ η δευτερογενής έκπληξη, διαμαρτυρία, οδύνη, αντίδραση και βία της κοινωνίας, αποτελεί το μέτωπο του ανορθολογισμού;
Πολλοί οπαδοί του Ταγκιέφ, μάλιστα, πακετάρουν δεξιό και αριστερό λαϊκισμό (π.χ. τη Λεπέν και τον Μελανσόν, εσχάτως και τους αντιεμβολιαστές) οργανώνοντας ένα εμπρόθετα ασαφές αφήγημα που καταλήγει πού; Ποιον περιγράφουν πίσω από εμπρόθετη αφηγηματική ασάφεια; Ποιον κακό της ιστορίας; Στον τόπο μας γνωρίζουμε. Η ανάδυση του ΣΥΡΙΖΑ από τον ερειπιώνα θεωρήθηκε από πολλούς ως αποκλίνον φαινόμενο. Η δε επιβίωσή του ως μεγάλου κόμματος, ακόμα εντονότερα, συστήνει το αποκλίνον φαινόμενο.
Το δίκιο βέβαια δεν το ορίζει ούτε το μίσος του αντιπάλου, ούτε όμως και η καλή σου πρόθεση. Το δίκαιο συγκροτείται από πολύ βαθύτερες διαδικασίες και νοηματικές παραδοχές. Σε αυτό το ερώτημα ιστορικού δικαίου πρέπει να εργαστεί ο ΣΥΡΙΖΑ αν θέλει να ολοκληρώσει μια σημαντική νίκη που ήδη έχει καταγάγει. Είχα γράψει το 2019 στην ΑΥΓΗ ότι ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015 νίκησε (εκλογικά), ηττώμενος ιδεολογικά (λόγω συμβιβασμού και τελικής συμφωνίας) και ότι έχασε μεν εκλογικά το 2019, νικώντας όμως, (παρ’ όλη τη μιντιακή απομόνωση) ιδεολογικά, αφού οριστικοποιήθηκε ως μεγάλος πόλος και συνδιαμορφωτής. Αυτό που εκκρεμεί είναι ο συνδυασμός. Να νικήσει εκλογικά και ιδεολογικά. Να ανακτήσει τη συναισθηματική κατ’ αρχήν σχέση με ευρύτερα ακροατήρια. Ήδη διαταράσσεται η αντιΣΥΡΙΖΑ συσπείρωση, δεν έχει όμως μετεξελιχθεί σε φιλοΣΥΡΙΖΑ συσπείρωση. Αλλά αυτό έχει πολλά επίπεδα απαιτήσεων. Εκτός από το αγαπητικό (να μην σε βλέπουν ως μίασμα, αλλά ως μια διακριτή και σεβαστή φωνή), εκτός από το κύμα λαϊκής δυσφορίας που εν μέρει σε ενισχύει, πρέπει εσύ, ως ενεργό πολιτικό υποκείμενο, να απαντήσεις ψύχραιμα ακόμα και τεχνικά, με λύσεις απέναντι στον βαθύ οικονομικό και πολιτικό ανορθολογισμό που οδηγεί ταχέως σε νέα χρεοκοπία. Ο ΣΥΡΙΖΑ για πολλούς λόγους υπήρξε ο καταλύτης για τον πολιτικό αναστοχασμό. Αναγκαστικά θα προχωρήσει.
