Όπου αλεπού ας πούμε ότι είναι η Ε.Ε. και αρκούδα η Ρωσία. Υποτίθεται ότι η πρώτη είναι πονηρότερη, αλλά κατά την αισώπεια μυθολογική ανατροπή το έξυπνο πουλί από τη μύτη πιάνεται. Μπορεί ο Πούτιν να είναι ένας αυταρχικός ηγέτης με υπερεξουσίες και καγκεμπίτικη κουλτούρα, αλλά μια χαρά τους την είπε προ ημερών για το κερδοσκοπικό παιχνίδι με το φυσικό αέριο που απειλεί να παγώσει τους πληθυσμούς της ηπείρου και να στριμώξει εκατομμύρια νοικοκυριά.
Όπως και στην περίπτωση της Συρίας, όπου η Ε.Ε. χάθηκε στον τυχοδιωκτισμό της, ενώ οι ΗΠΑ κατέστρεψαν τις τελευταίες συμμαχίες και γέφυρες με την περιοχή αφήνοντας τη Ρωσία να κάνει μεγάλο παιχνίδι, έτσι και με την ενεργειακή κρίση το Κρεμλίνο επέδειξε μεγαλύτερη ευελιξία και διορατικότητα. Εκ του ασφαλούς, βέβαια, αφού αυτό έχει το μαχαίρι και το πεπόνι των ορυκτών καυσίμων, κυρίως του αερίου, αλλά μεγάλη ευελιξία και γεωπολιτικό ρεαλισμό.
Ο Πούτιν είχε απόλυτα δίκιο δείχνοντας την Κομισιόν και την ηγεσία της Ε.Ε. ως κατ’ εξοχήν υπεύθυνες για την ενεργειακή κρίση και την εκτόξευση των τιμών του αερίου και των άλλων καυσίμων. Ανεξάρτητα από τις αυξομειώσεις στη ροή του αερίου που έρχεται από τη Ρωσία σε όλη την Ευρώπη, όπως επίσης ανεξάρτητα και από τις ροές αερίου από τη Νορβηγία, η τιμή του καθορίζεται σε ένα χρηματιστήριο ενέργειας στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας.
Όπως συμβαίνει με όλα τα χρηματιστήρια, σε αυτό το χρηματιστήριο, το Dutch TTF Spot, γίνονται αγοραπωλησίες συμβολαίων μελλοντικής παράδοσης αερίου -ρωσικού, νορβηγικού ή αζέρικου.
Ποιοι «παίζουν» με αυτά τα συμβόλαια δεν είναι σαφές. Πάντως είναι μάλλον απίθανο η Gazprom, που τροφοδοτεί το 40% του αερίου που παίρνει η Ευρώπη -όσο αυτή παραμένει εξαρτημένη από τον άνθρακα- να αγοράζει τα συμβόλαια για το αέριο που δεσμεύεται να παραδώσει, όπως εντελώς ακατέργαστα ισχυρίστηκαν Αμερικανοί και αρκετοί Ευρωπαίοι.
Το ότι η ρωσική ηγεσία δεν είναι ενθουσιασμένη με την απόφαση της Ε.Ε. για επιτάχυνση της στροφής στην πράσινη ενέργεια και για απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο είναι προφανές. Η ενεργειακή ομηρεία της Ε.Ε. εξασφαλίζει κάποια ισορροπία στις ευρωρωσικές σχέσεις και μετριάζει την αντιρωσική υστερία που διαπερνά ένα μπλοκ χωρών και δυνάμεων στην Ε.Ε., σταθερά υποδαυλιζόμενο από τις ΗΠΑ.
Η παραδοξότητα από τη μια η Ρωσία να αντιμετωπίζεται ως απειλή και να περικυκλώνεται στρατιωτικά και από την άλλη να ζεσταίνει τα σπίτια των περισσότερων Ευρωπαίων αντιμετωπίζεται με ψυχρή συγκατάβαση από το Κρεμλίνο. Όταν όμως σ’ αυτή την ευρωρωσική γραφικότητα υπεισέρχεται και ο αμερικανικός παράγοντας, η ψυχραιμία εξαντλείται και δίνει τη θέση της στα «καρφιά».
Τι μας είπε, με λίγα λόγια, ο Ρώσος Πρόεδρος την περασμένη Τετάρτη και επιδοκιμάστηκε τόσο ανοικτά από την απερχόμενη Γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ; Ότι για την κερδοσκοπία στα χρηματιστήρια ενέργειας και για τον εκτροχιασμό της τιμής του αερίου φταίνε
* ο τρόπος με τον οποίο η Ε.Ε. απελευθέρωσε την ενεργειακή αγορά,
* το ότι υποχώρησε στις αμερικανικές πιέσεις για αποσύνδεση από το ρωσικό αέριο,
* το ότι, αντί για διακρατικές ή ευρωρωσικές συμφωνίες για τις ποσότητες και την τιμή του αερίου, παρέδωσε την τιμολόγησή του στον χρηματιστηριακό τζόγο
* και το ότι, την ώρα που η Ε.Ε. κατηγορεί την Gazprom για χειραγώγηση της τιμής, δεν βλέπει το παιχνίδι που κάνουν οι Αμερικανοί με το υγροποιημένο αέριο.
Τι σημαίνουν αυτά; Οι Ρώσοι καρφώνουν ότι οι Αμερικανοί κάνουν τη σπέκουλα με το αέριο και είναι πίσω από την κερδοσκοπική εκτίναξη της τιμής του.
Πόση αλήθεια υπάρχει σε αυτό το εντυπωσιακό ξεμπρόστιασμα; Αρκετή. Διότι, ακόμη κι αν η ρωσική ηγεσία και οι ολιγάρχες της χώρας είναι κι αυτοί συνιστώσα της ενεργειακής κρίσης, για την παράδοση της εξουσίας τιμολόγησης του φυσικού αερίου και όλων των ενεργειακών αγαθών σε μια δράκα κερδοσκόπων ευθύνεται ξεκάθαρα η ηγεσία της Ε.Ε.
Πέφτει πλέον κι αυτή θύμα της τερατώδους πλήρους απορρύθμισης της ενεργειακής αγοράς. Η αλεπού πιάστηκε στην παγίδα της κι εναποθέτει στην αρκούδα τις ελπίδες της.
