Απομένουν 111 ημέρες έως το Πάσχα των Καθολικών, το οποίο παραδοσιακά συμπίπτει με το άτυπο άνοιγμα της τουριστικής σεζόν, ωστόσο δεν έχει αποκλειστεί το ενδεχόμενο να χαθεί ένα τμήμα της φετινής περιόδου. Το εάν και κατά πόσο αυτό θα συμβεί θα εξαρτηθεί από μια σειρά παραγόντων οι οποίοι διέπονται προς το παρόν από ρευστότητα.
Ένας «άγνωστος x» που ενδιαφέρει τον ελληνικό τουρισμό έχει να κάνει με το χρονοδιάγραμμα των εμβολιασμών στην παγκόσμια κοινότητα. Στη Γερμανία, για παράδειγμα, τη μεγαλύτερη τουριστική αγορά για τη χώρα μας, όπου τη μεν ευθύνη προμήθειας του εμβολίου έχει αναλάβει η κεντρική κυβέρνηση, τον δε τόπο και τρόπο εμβολιασμών τα 16 ομόσπονδα κρατίδια, το πρώτο βήμα από το γερμανικό υπουργείο Υγείας θα περιλαμβάνει τη διάθεση από 5 έως 8 εκατομμύρια δόσεις των εμβολίων των φαρμακευτικών κολοσσών Pfizer / Biontech και Moderna. Εάν το χρονοδιάγραμμα τηρηθεί με βάση το τυπικό σενάριο, η όλη διαδικασία θα έχει ολοκληρωθεί το καλοκαίρι, δεδομένου ότι και των δύο εταιρειών τα εμβόλια θα απαιτήσουν δύο δόσεις, σε αντίθεση με άλλα εμβόλια, όπως λ.χ. της Johnson & Johnson ή της CanSino Biologics, που θα απαιτήσουν μία.
Πιο αισιόδοξη δηλώνει η πρόεδρος της task force της βρετανικής κυβέρνησης για τα εμβόλια Καίητ Μπίνγκαμ, η οποία δήλωσε στο BBC Radio «Προαισθάνομαι ότι θα κάνουμε όλοι διακοπές αυτό το καλοκαίρι». Όπως είπε, το πιθανότερο είναι ώς τον Απρίλιο να έχουν εμβολιαστεί όσοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο και στη συνέχεια το υπουργείο Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου θα εξετάσει τους τρόπους εμβολιασμού του ευρύτερου πληθυσμού. «Πιστεύω ότι το καλοκαίρι θα είμαστε σε πολύ καλύτερη κατάσταση για να μπορούμε να επιβιβαστούμε στις πτήσεις» είπε.
Δεύτερος παράγοντας, ο οποίος θα διαδραματίσει ρόλο, είναι οι «αερομεταφορές». Το ερώτημα συνίσταται στο εάν και κατά πόσον η καινούργια χρονιά θα φέρει και επανεκκίνηση του κλάδου. Ο απερχόμενος τον Απρίλιο γενικός διευθυντής της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών ΙΑΤΑ Αλεξάντρ ντε Ζουνιάκ, τον οποίον θα διαδεχθεί ο Ιρλανδός Γουίλι Γουόλς, τάχθηκε υπέρ της αποσύνδεσης του εμβολίου με τα ταξίδια. Με σαφήνεια δήλωνε ότι «δεν μπορούμε να περιμένουμε το εμβόλιο». Ουσιαστικά, με τον τρόπο αυτό άσκησε περαιτέρω πιέσεις προκειμένου να επισπευσθεί η επανεκκίνηση των αερομεταφορών τους επόμενους μήνες με τη βοήθεια μαζικών rapid test κορωνοϊού. Όχι ανεξήγητα, εάν ληφθεί υπόψη η επίπτωση της πανδημίας στις αερομεταφορές. Το 2020 μετακινήθηκαν αεροπορικώς 1,8 δισεκατομμύριο επιβάτες από 4,5 δισεκατομμύρια πέρυσι, κάτι που συρρίκνωσε τον τζίρο κατά 500 δισ. δολάρια.
Τρίτος παράγοντας είναι ο περιορισμός των απευθείας αεροπορικών συνδέσεων. Η σμίκρυνση του αριθμού προορισμών και πτήσεων, δεδομένου ότι οι αεροπορικές προσαρμόζουν την προσφορά τους, σημαίνει ότι πολλοί τουρίστες εκτός των βασικών αγορών θα υποχρεωθούν σε ενδιάμεσο σταθμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα 9.000 ζευγάρια πόλεων της Ευρώπης τα οποία συνδέονταν με απευθείας πτήσεις πριν την πανδημία, ο αριθμός τους έπεσε κάτω από το ένα τέταρτο, ένα μήνα μετά από την κήρυξη της πανδημίας από τον ΠΟΥ. Έτσι, την «παρτίδα» ενδέχεται να σώσουν -μερικώς έστω- οι υποχωρήσασες τιμές των εισιτηρίων των χαμηλού κόστους αεροπορικών εταιρειών. Ακόμη και με κινήσεις σαν αυτές της Ryanair, που αναμένεται να αξιοποιήσει εκ νέου τα ιδιαίτερα οικονομικά αεροσκάφη τύπου Boeing 737 Max, τα οποία είχαν αποσυρθεί προ 21 μηνών.
Τέταρτο «άγνωστο x» αποτελεί ένα θέμα που έχει προκαλέσει αντιδράσεις, το λεγόμενο πιστοποιητικό εμβολιασμού. Σε πολλούς προκάλεσε σοκ η δήλωση του διευθύνοντος συμβούλου της Qantas Αλάν Τζόις στο αυστραλιανό κανάλι Channel 09, ότι η αεροπορική εταιρεία σχεδιάζει, όταν θα επαναλάβει τις διεθνείς πτήσεις της το 2021 και εφόσον είναι διαθέσιμο το εμβόλιο, να ζητάει υποχρεωτικό πιστοποιητικό εμβολιασμού από τους επιβάτες της για την Covid-19. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε, «εξετάζεται η αλλαγή των όρων για διεθνείς ταξιδιώτες, προκειμένου να είναι υποχρεωτικός ο εμβολιασμός πριν την επιβίβαση». Άλλες εταιρείες δήλωσαν ότι δεν σκέπτονται κάτι τέτοιο. Με ανάρτησή του για το ζήτημα στο Facebook, ο καθηγητής της Πολιτικής της Υγείας Ηλίας Μόσιαλος ανέφερε ότι θα είναι απαραίτητα προκειμένου να μπορεί κάποιος να ταξιδέψει αεροπορικώς με ασφάλεια. Όπως σημείωσε, θα μπορούσε να υλοποιηθεί ένα διεθνούς ισχύος ηλεκτρονικό πιστοποιητικό, όπως, για παράδειγμα, ισχύει για τον κίτρινο πυρετό, προσθέτοντας ότι πρέπει η κυβέρνηση να καταθέσει πρόταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αν κάποιοι δεν θέλουν να εμβολιαστούν, να μην έχουν τη δυνατότητα να ταξιδεύουν διεθνώς.
Πάντως, ένας παράγοντας ο οποίος δυσχεραίνει τις εξελίξεις είναι η κακή εικόνα της υγειονομικής κατάστασης στη χώρα μας. Τους αξιοζήλευτους δείκτες του πρώτου γύρου της πανδημίας διαδέχθηκαν οι ζοφεροί πίνακες και στατιστικές του δεύτερου γύρου, πλήττοντας στα μάτια των ξένων ταξιδιωτών το brand name «Ελλάδα».
