ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ
Ευχέρεια εξάμηνης διαπραγμάτευσης θα έχει η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου, καθώς η χώρα δεν αντιμετωπίζει, επί της ουσίας, πρόβλημα λήξης ομολόγων μέχρι και τον Ιούλιο του 2015. Την ίδια ώρα οι τράπεζες αναμένεται να παραμείνουν σε... τροχιά ρευστότητας, αφού, πρώτον, η Κομισιόν έχει δώσει την εξάμηνη παράταση για τα λεγόμενα ομόλογα Αλογοσκούφη (πάνω από 20 δισ. ευρώ), ενώ οι συστημικές, έχουν το "νόμιμο" ευρωπαϊκό δικαίωμα να προσφεύγουν στον μηχανισμό ELA, αντλώντας τα χρήματα που κρίνονται απαραίτητα. Σύμφωνα με έγκυρους οικονομικούς αναλυτές, τα παραπάνω δεδομένα δίνουν τη δυνατότητα στη νέα κυβέρνηση που θα προκύψει να κατέχει "όπλα" στο πλαίσιο διαπραγμάτευσης που θα γίνει με τους δανειστές, σχετικά με τους όρους που θα έχει το όποιο πρόγραμμα τυχόν συμφωνηθεί.
Η παγίδα και οι προθέσεις
Στο θέμα των ομολόγων αναφέρθηκε διεξοδικά ο υποψήφιος βουλευτής Β' Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Δραγασάκης, ο οποίος έκανε λόγο για δύο κρίσιμα εξ αυτών που είναι στα χέρια της ΕΚΤ και λήγουν το πρώτο τον Ιούλιο (3,5 δισ. ευρώ) και το δεύτερο τον Αύγουστο (3,1 δισ. ευρώ). Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά σε συνέντευξή του "Αν φτάσουμε εδώ και δεν έχει βρεθεί μια φόρμουλα, μια συμφωνία, αυτά τα ομόλογα δεν μπορούν να πληρωθούν. Γιατί; Διότι είμαστε σε μια κατάσταση όπου μας δίνουν τα λεφτά, μας δανείζουν για να πληρώνουμε τα προηγούμενά τους δάνεια. Αυτή είναι η παγίδα", και πρόσθεσε: "Άρα μέχρι τότε, αν δεν έχει βρεθεί λύση, τα ομόλογα αυτά δεν μπορούν να πληρωθούν και θα δημιουργηθεί κρίση στην Ευρώπη. Εμείς κρίση στην Ευρώπη δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε. Άρα είναι κοινό συμφέρον μέχρι τότε να βρεθεί λύση", δίνοντας το στίγμα των προθέσεων, ο ΣΥΡΙΖΑ εφόσον αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας.
Αναμενόμενη η προσφυγή στον ELA
Εν τω μεταξύ, στον έκτακτο μηχανισμό παροχής ρευστότητας ELA προσέφυγαν οι τράπεζες Alpha Bank και Eurobank, κίνηση η οποία θεωρούνταν αναμενόμενη από την αγορά κατά το επόμενο διάστημα, αλλά ήρθε λίγο πιο νωρίς. Oι δύο τράπεζες ζήτησαν από την Τράπεζα της Ελλάδος χρήματα μέσω του ELA την Πέμπτη (πληροφορίες ανέφεραν για ποσό άνω των 5 δισ. ευρώ), ως προληπτική ενίσχυση της ρευστότητάς τους, εφόσον κάτι τέτοιο κριθεί απαραίτητο στο μέλλον, ενώ ανάλογη κίνηση αναμένεται να κάνουν και οι λοιπές συστημικές τράπεζες της χώρας, αν και ήδη η Εθνική Τράπεζα έσπευσε να διαψεύσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο (η Πειραιώς αναμένεται να το πράξει τη Δευτέρα).
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, αυτό δεν σημαίνει ότι οι τράπεζες θα κάνουν χρήση ακόμα της συγκεκριμένης βοηθητικής γραμμής, αφού κάτι τέτοιο δεν είναι στις προθέσεις τους, όπως άλλωστε διέρρεαν οι διοικήσεις τους. Εκτιμάται μάλιστα ότι είναι πιθανό κάτι τέτοιο να αποφευχθεί μέχρι τις εκλογές και στη συνέχεια να εξομαλυνθεί η κατάσταση.
Είναι γεγονός πως η συγκεκριμένη αντίδραση των δύο τραπεζών εντάσσεται πλήρως στο πλαίσιο του ευρωσυστήματος, ενώ επιταχύνθηκε εξαιτίας των εξελίξεων της υποτίμησης της σχέσης ευρώ-ελβετικού φράγκου, αφού η Eurobank φέρεται να είναι "εκτεθημένη" με ένα λογιστικό ποσό της τάξης των 4,5 δισ. ευρώ.
H κίνηση αυτή των τραπεζών ήρθε ως αποτέλεσμα της φυσιολογικής για τη συγκυρία εκροής καταθέσεων, αλλά και της απόκτησης έντοκων γραμματίων που επιβάλλει στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα το κράτος. Μείωση της ρευστότητας προκάλεσαν και οι αλλεπάλληλες εκδόσεις εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου.
Το... παρελθόν του μηχανισμού
Σημειώνεται ότι οι εγχώριες τράπεζες είχαν καταφύγει στον ELA και το 2011. Μάλιστα, τον Μάιο του 2012, εξαιτίας της μεγάλης αβεβαιότητας που πυροδότησαν τότε οι εκλογές, οι εγχώριες τράπεζες άντλησαν μέσω ELA 124 δισ. ευρώ και κατάφεραν να αναχαιτίσουν τις άνευ προηγουμένου εκροές καταθέσεων. Από τον Δεκέμβριο του 2012 η εξάρτηση σε ρευστότητα από το ευρωσύστημα μειώθηκε από το αρνητικό ρεκόρ των 135 δισ. (Ιούνιος 2012) σε 42,6 δισ. ευρώ τον περασμένο Σεπτέμβριο, ενώ τον Νοέμβριο του 2014 το εν λόγω ποσό ανέβηκε στα 44,8 δισ. ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ελληνικές τράπεζες χρηματοδοτούνται από τον ELA με επιτόκιο 1,55% έναντι του 0,05% της ΕΚΤ.
Γ. Δραγασάκης: Κανένας λόγος για πανικό
Η προσφυγή των ελληνικών τραπεζών στον έκτακτο μηχανισμό ρευστότητας της Τράπεζας της Ελλάδος (ELA) δεν αποτελεί μια δραματική εξέλιξη καθώς το εγχώριο τραπεζικό σύστημα δεν κάνει τίποτα άλλο από το να αξιοποιεί μία από τις δυνατότητες παροχής ρευστότητας στο πλαίσιο του ευρωσυστήματος, δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Βουλής και υποψήφιος βουλευτής Β΄ Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Δραγασάκης σε συνέντευξη που παραχώρησε στον ραδιοφωνικό σταθμό 9,84.
Σύμφωνα με τον κ. Δραγασάκη, είναι γνωστό πως οι τράπεζες είναι ευαίσθητες σε πολιτικές και οικονομικές μεταβολές, όπως βέβαια και στην κινδυνολογία που εκπορεύεται από την κυβέρνηση, γεγονός που δημιουργεί επιπλέον ανάγκες για τραπεζική ρευστότητα. Αυτό όμως, σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογεί τη δραματοποίηση της κατάστασης ή την πρόκληση πανικού. Μάλιστα σε θετική κατεύθυνση κινείται η πρόσφατη απόφαση της Κομισιόν που παρατείνει την ισχύ, μέχρι τις 30/6/2015, των κρατικών εγγυήσεων στα ομόλογα που εκδίδουν τα πιστωτικά ιδρύματα, καθώς οι εν λόγω τίτλοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την άντληση ρευστότητας από τον ELA ή άλλες πηγές.
