Ο Δ.Σ. βγάζει από την τσέπη του ένα διπλωμένο χαρτί από τετράδιο. Το κρατά μπροστά μου δείχνοντας τον λόγο για τον οποίο έγιναν όλα. Ένα χαρτί με δέκα γραμμένες σειρές. Λιγότερο από 100 λέξεις, όσο ένα μονόστηλο εφημερίδας.
«Με απόφαση της χορωδίας: Θέλουμε να αφιερώσουμε αυτό το τραγούδι για τα παιδιά που χάθηκαν στα Τέμπη. Η ανείπωτη αυτή τραγωδία μάς θυμίζει με τον χειρότερο τρόπο τι σημασία συνεχίζει να δίνει το κράτος και οι εταιρείες στην ανθρώπινη ζωή. Φάνηκε για ακόμη μια φορά ότι βάζουν τα κέρδη τους πάνω από τις ζωές μας. Θα παλέψουμε για να μην υπάρξουν νέα Τέμπη, πουθενά! Το έγκλημα αυτό δεν θα ξεχαστεί!».
Το χαρτί δεν μπόρεσε ποτέ να ξεδιπλωθεί εκείνο το πρωί της 22ης Μάρτη. Το σχολείο απαγόρευσε να διαβαστεί το παραπάνω κείμενο. Ο Δ.Σ., γονιός τού ενός παιδιού που τιμωρήθηκε, μου περιγράφει τα γεγονότα με τη σειρά.
Ο γιος του Δ.Σ., μαθητής Λυκείου, συμμετέχει στη δεκαπενταμελή χορωδία του 15ου Γενικού Λυκείου Αθηνών στην Κυψέλη. Ενόψει της σχολικής γιορτής για την επέτειο της 25ης Μαρτίου είχαν ξεκινήσει το προηγούμενο διάστημα τις πρόβες για τα τραγούδια που θα έλεγαν. Κατά τη διάρκειά τους γεννήθηκε η σκέψη να τραγουδήσουν στο τέλος του προγράμματος ένα τραγούδι αφιερωμένο στα Τέμπη και ειδικότερα στα νέα παιδιά που χάθηκαν. Ανάμεσα στα 57 θύματα βρισκόταν ένα παιδί 15 ετών που θα μπορούσε να είναι συμμαθητής τους και πολλά ακόμη παιδιά τα οποία ήταν φοιτητές. Το τραγούδι που σκέφτηκαν ήταν το «Κάποτε θα ’ρθουν να σου πουν». Σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου, καθιερώθηκε στο μουσικό μας υποσυνείδητο με τη φωνή του Παύλου Σιδηρόπουλου. «Υπερασπίσου το παιδί, γιατί αν γλιτώσει το παιδί, υπάρχει ελπίδα...».
Ταυτόχρονα, τα παιδιά θεώρησαν απαραίτητο να εισάγουν το τραγούδι στη σχολική γιορτή με ένα μικρό κείμενο στο οποίο θα εξηγούσαν τους λόγους που το επέλεξαν, αλλά και να στείλουν το δικό τους μήνυμα για τα Τέμπη. Μόλις έγινε γνωστή η πρόθεσή τους, η διεύθυνση, σύμφωνα με τον Δ.Σ., αποφάσισε την απαγόρευση της πρωτοβουλίας. Οι μαθητές ξαφνιάστηκαν, ωστόσο αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν κανονικά την παρέμβασή τους.
Σύμφωνα με τον Δ.Σ., η διεύθυνση απέδωσε την απαγόρευση στο γεγονός ότι τα παιδιά έλεγαν ψέματα κι έδιναν συγκεχυμένες απαντήσεις για το περιεχόμενο της παρέμβασής τους. «Προφανώς τα παιδιά δεν λέγανε ψέματα, γιατί ήταν παρά πολύ απλό αυτό που θα έκαναν και δεν είχαν λόγο να εξαπατήσουν κανέναν».
Τους έσκισαν τα χαρτιά, τους άρπαξαν το μικρόφωνο
Λίγο πριν ξεκινήσει η σχολική γιορτή, την Παρασκευή 22 Μαρτίου, μια καθηγήτρια πήγε προς την πλευρά των παιδιών, άρπαξε από ορισμένα το χαρτί που είχαν στο τέλος με το τραγούδι του Παύλου Σιδηρόπουλου και το έσκισε λέγοντας -όπως καταγγέλλεται- πως άμα τολμήσουν να το τραγουδήσουν, θα τα τσακίσει. «Τα παιδιά σάστισαν, στενοχωρήθηκαν, παρ’ όλα αυτά συνέχισαν με βάση την απόφασή τους».
Αφού ακούστηκαν τα τραγούδια και τα ποιήματα που είχαν να πουν για τη γιορτή, ο γιος του Δ.Σ. πήρε το μικρόφωνο. «Χωρίς όμως να μάθει ποτέ κανένας τι ήθελε να πει το παιδί μου εκείνη τη στιγμή, γιατί του κατέβασαν το μικρόφωνο». «Δεν έχετε το δικαίωμα, λυπάμαι» έλεγε φωνάζοντας μια καθηγήτρια. Η διευθύντρια, από την πλευρά της, επικαλέστηκε απαγορευτική απόφαση του συλλόγου διδασκόντων στο σχολείο. Καθηγητές, ωστόσο, είχαν ενημερώσει τα παιδιά ότι δεν είχε γίνει η συνεδρίαση.
Ο ένας μαθητής που αποβλήθηκε είπε ότι αυτό που γίνεται είναι ντροπή. «Ήταν ό,τι περισσότερο ακούστηκε. Ούτε καν ντροπή σας». Και οι δύο μαθητές που τιμωρήθηκαν είπαν στη διευθύντρια ότι έλεγε ψέματα για την υποτιθέμενη απαγόρευση από τον σύλλογο, γνωρίζοντας την πραγματικότητα από καθηγητές τους. Αμφότεροι τιμωρήθηκαν για την αγενή τους συμπεριφορά.
«Τους σκίσανε τα χαρτιά, τους κατέβασαν τα μικρόφωνα, μετά μπήκανε μπροστά τους και μιλήσανε αυτοί κι εκείνο που βρήκαν να βαφτίσουν αγένεια ήταν η διεκδίκηση των παιδιών να πραγματοποιήσουν την παρέμβασή τους» λέει ο Δ.Σ.
Πιο εύκολο να πεις ότι τιμωρήθηκαν γιατί ήταν αγενείς
Τη Δευτέρα 1η Απριλίου η εισήγηση για αποβολή των δύο μαθητών υπερψηφίστηκε έναντι της πρότασης να μην υπάρξει καμία τιμωρία σε κανέναν. Τα δύο παιδιά το πληροφορήθηκαν το πρωί της Τρίτης, όταν τους ενημέρωσαν την πρώτη ώρα ότι έχουν αποβληθεί και τους είπαν να γυρίσουν σπίτι. Συμμαθητές τους από τη χορωδία αντέδρασαν. Πήγαν στο γραφείο της διεύθυνσης και ζήτησαν να αποβληθούν επίσης, λέγοντας ότι η ενέργεια ήταν συλλογική. Το αίτημά τους δεν έγινε δεκτό και τότε εκείνοι σε ένδειξη αλληλεγγύης έμειναν έξω από τις τάξεις τους.
«Ισχυρίζονται ότι τα παρέπεμψαν και τιμώρησαν για αγενή συμπεριφορά κι όχι γιατί αψήφησαν την απαγορευτική απόφαση. Είναι πιο εύκολο από το να πεις ότι παραπέμπονται για το θάρρος της γνώμης τους και γιατί διεκδίκησαν ελευθερία λόγου μέσα στο δημόσιο σχολείο, γιατί αυτό είναι το πραγματικό διακύβευμα».
Τα πρακτικά της συνεδρίασης των καθηγητών ώστε να δει το σκεπτικό της απόφασής του δεν τα πήρε ποτέ ο μαθητής στα χέρια του. «Αποβάλλανε το παιδί όχι γιατί έσπασε ένα τζάμι ή γιατί χτύπησε κάποιον άλλο μαθητή, αλλά γιατί ήθελε να τραγουδήσει για τα Τέμπη. Αυτό διαμορφώνει ένα κλίμα στο σχολείο» λέει ο Δ.Σ.
Πιστεύει ότι κανονικά στο σχολείο θα έπρεπε να χαίρονται με τα παιδιά που ξέφυγαν από την αδιαφορία, τον ατομισμό και την παθητικότητα. Αντ’ αυτού τα τιμωρούν. «Γιατί αν σήμερα ρωτάς τι έφταιξε με τα Τέμπη, αύριο θα ρωτάς τι φταίει με τη ζωή σου. Τι φταίει στη δουλειά σου. Τι φταίει που δεν φτάνουν τα λεφτά να πληρώσεις το νοίκι...».
Μαρία Καρυστιανού στην ΑΥΓΗ
Αυτό είναι που χρειαζόμαστε: θαρραλέους νέους ανθρώπους
Μου ζητήσατε μία δήλωση για τη στάση της καθηγήτριας. Μίας από τις εκπροσώπους του σημερινού εκπαιδευτικού συστήματος. Και μάλιστα σε διευθυντική θέση. Δεν νιώθω ότι θέλω να το κάνω. Μου τραβά την προσοχή και ευφραίνει την καρδιά μου η κίνηση των παιδιών. Η κίνηση που φέρνει το νέο και το καινούργιο.
Αντιστοιχώ αυτό που έχει γίνει στο 15ο ΓΕ.Λ. με την αλλαγή που συμβαίνει στην κοινωνία σήμερα. Ένα τέτοιο περιστατικό καθρεφτίζει τη γενικότερη κίνηση. Παρατηρώ το παλιό και σάπιο σύστημα να κατεδαφίζεται και όλη μας η προσοχή και η εστίαση ανήκουν στα παιδιά και σε αυτό που φέρουν. Ό,τι χρειάζεται επειγόντως αλλαγή, βελτίωση αλλάζει μέσα από εκείνα και μέσα από τη σπίθα της έμπνευσής τους. Είναι αξιοθαύμαστο πώς γεννιέται δίκαιος ο άνθρωπος και για μας, τους ενήλικες, ιερό έργο είναι να διατηρήσουμε αυτή την ασφάλεια για εκείνον.
Αυτό θα παινέψω λοιπόν, το όραμα και την πράξη τους προς την ένωση του ζωντανού με όποιον αποκλείστηκε, όποιον αδικήθηκε. Γιατί αυτό είναι που χρειαζόμαστε. Αυτό είναι που θέλουμε διακαώς. Θαρραλέους νέους ανθρώπους. Ανθρώπους που στηρίζουν την άποψή τους, που τολμούν να σκέφτονται έξω από τα απάνθρωπα όρια που μας έχουν επιβάλει… Συνειδητοποιημένες νέες και συνειδητοποιημένους νέους που εκφράζουν το αληθινό και το δίκαιο. Εκείνοι είναι το μέλλον μας. Η ελπίδα μας και η καινούργια μοίρα μας. Η λέξη μπράβο μού φαίνεται ελάχιστη γι’ αυτή τη μεγαλειώδη κίνηση των νέων.
Οσο το ηθικό και οι αρετές μας καθοδηγούν, θα είμαστε πάντα στον ωραίο δρόμο, αυτόν της αλήθειας. Ας μην ξεχνάμε ότι υπάρχει και η άλλη πλευρά της ιστορίας. Αυτή τη γράψανε τέτοια παιδιά, τέτοιες ψυχές. Η διαφορετική, η αληθινή. Δεν έχουν όλοι οι εκπαιδευτικοί το ίδιο σκεπτικό, την ίδια συμπεριφορά. Ευτυχώς! Υπάρχουν εξαιρετικοί άνθρωποι, εμπνευστές της ζωής, της αλήθειας και της μάθησης.
Αυτούς ακολουθούμε και εμπιστευόμαστε, αυτούς τους δασκάλους που πρεσβεύουν τη ζωή, υπηρετούν την Παιδεία και, ανεξάρτητα από το αντικείμενό τους, μας διδάσκουν πάνω απ’ όλα το καλό. Πολλά συγχαρητήρια στη δύναμη ψυχής αυτών των μαθητών, και όλων των μαθητών. Η στάση τους είναι ελπίδα και φως στην αδιανόητα σκοτεινή εποχή που έμελλε να διαβούμε μέχρι τώρα. Σέβομαι και αναγνωρίζω τους γονείς τους που μεγαλώνουν τέτοια θαύματα...
«Δεν τους τιμωρήσαμε για το τραγούδι» λέει το σχολείο
Αυτό που μας επισημάνθηκε κατά την επικοινωνία μας με τη διεύθυνση του 15ου Γενικού Λυκείου Αθηνών ήταν ότι η τιμωρία στα δύο παιδιά δεν επιβλήθηκε «για το θέμα των Τεμπών». Όπως και ότι την απόφαση για ποινή, «αν υπήρξε ποινή», δεν την πήρε η διευθύντρια, αλλά συλλογικά οι καθηγητές. «Ο σύλλογος των διδασκόντων, σε αντίθεση με ό,τι λέγεται, αποφάσισε ομόφωνα ότι κανένα από τα παιδιά της χορωδίας δεν πρόκειται να τιμωρηθεί γι’ αυτή τους την πρόθεση γιατί είμαστε μαζί τους. Η τιμωρία αφορά τη συμπεριφορά». Εδώ εντοπίζεται μία αντίφαση. Την ώρα που το σχολείο παραδέχεται την επιβολή της τιμωρίας, στην ίδια φράση αμφισβητεί ότι μπορεί να υπήρξε ποινή. Κι ενώ υπάρχει ως δεδομένο ότι τα δύο παιδιά δεν κάθισαν για μάθημα την Τρίτη 2 Απριλίου λόγω της τιμωρίας τους και κάμποσα ακόμη έμειναν έξω από τις τάξεις σε ένδειξη αλληλεγγύης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
15ο Λύκειο Αθηνών - Τέμπη / Τι λένε οι καθηγητές για τους μαθητές που αποβλήθηκαν
Σε ό,τι αφορά τη λογική πίσω από την άρνηση να γίνει η παρέμβαση την ημέρα της εορτής για την 25η Μαρτίου, ήταν ότι τα πράγματα θα περιπλέκονταν. «Προτείναμε να γίνει μια εκδήλωση μόνο για τα Τέμπη. Γιατί και τα μηνύματα που ερχόντουσαν από τα παιδιά ήταν συγκεχυμένα. Κάποια παιδιά λέγανε θέλουμε τραγούδι. Κάποια παιδιά λέγανε θέλουμε τραγούδι κι ένα κείμενο. Ποιο είναι αυτό το κείμενο; Δεν μπορούμε να σας πούμε». Ακριβώς, όμως, επειδή η 25η Μαρτίου έχει έναν ειδικό συμβολισμό, αυτός ήταν και ο λόγος που τα παιδιά ήθελαν να κάνουν την παρέμβαση. «Τα παιδιά το αντιλαμβάνονται ως υπεκφυγή, γιατί με αυτό που θέλανε να κάνουν δεν κάνεις εκδήλωση, με δυο λέξεις κι ένα τραγούδι» αντιτείνει ο Δ.Σ. Επιπλέον, «το πρόταγμα της ελευθερίας για το οποίο ουσιαστικά γίνεται η γιορτή δεν είναι άσχετο με το πρόταγμα της δικαιοσύνης, που λείπει από τα Τέμπη».
«Είναι κανείς εδώ μέσα που πιστεύει ότι για τα Τέμπη ευθύνονται ένας σταθμάρχης και δύο μηχανοδηγοί νεκροί; Όλοι μαζί είμαστε. Υπάρχει κι ένα μέρος του συλλόγου που την ημέρα των Τεμπών απεργήσαμε και χάσαμε το μεροκάματό μας για να κατεβούμε να διαδηλώσουμε για τα Τέμπη. Πώς είναι δυνατόν οι ίδιοι αυτοί άνθρωποι να τιμωρούν για την πρωτοβουλία των παιδιών για τα Τέμπη; Άρα, δεν είναι για την πρωτοβουλία των παιδιών για τα Τέμπη» επιμένει το σχολείο.
