Παντελώς ανοχύρωτη μπροστά στον ερχομό ενός νέου κύματος κακοκαιρίας έχει μείνει η Θεσσαλία και ειδικότερα οι περιοχές που πλημμύρισαν το προηγούμενο διάστημα. Τα αναχώματα κατά μήκος των ποταμών έχουν υποστεί καθίζηση σε διάφορα σημεία και τα κομμάτια που κατέρρευσαν παρασύρθηκαν από τους χειμάρρους προς τα χωράφια και τα σπίτια. Ταυτόχρονα έχει ακυρωθεί όποια ανασταλτική επίδραση μπορούσαν να έχουν οι περιορισμένες αντιπλημμυρικές εργασίες προ της καταστροφής, με το τοπίο να θυμίζει τον πυθμένα ενός απέραντου βάλτου.
«Ακόμη πιο εύκολο να πλημμυρίσουμε»
Μαθαίνοντας για βροχές από τη Δευτέρα (26/9), οι κάτοικοι στα χωριά που υπέστησαν τις μεγαλύτερες καταστροφές άρχισαν πάλι να ανησυχούν. «Αν έχουμε πάλι τα ίδια καιρικά φαινόμενα, θα είναι πιο εύκολο να πλημμυρίσουμε. Δεν υπάρχουν τα αναχώματα στον Σοφαδίτη» λέει στην ΑΥΓΗ της Κυριακής άνθρωπος από τον Παλαμά Καρδίτσας. Πρόκειται για παραπόταμο του Πηνειού και συνέχεια του Ενιππέα. Τα νερά που υπερχείλισαν από την κοίτη του έφτασαν να βουλιάξουν την πόλη του Παλαμά και τις γύρω αγροτικές εκτάσεις. Στην πρόκληση πανικού συνέβαλαν κάποιες βιαστικές προγνώσεις, οι οποίες περιλάμβαναν και ειδικές αναφορές στη Θεσσαλία. Μιλώντας στην ΑΥΓΗ το πρωί της Παρασκευής, ο διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Κώστας Λαγουβάρδος επιβεβαίωσε ότι «αναμένουμε κύμα κακοκαιρίας στην Κεντρική Μεσόγειο, το οποίο θα επηρεάσει και την Ελλάδα», ωστόσο υπογράμμισε ότι η εικόνα για την ένταση της βροχόπτωσης και τις περιοχές που θα αντιμετωπίσουν μεγαλύτερη σφοδρότητα δεν θα μπορούσε να προσδιοριστεί πέντε με έξι ημέρες πριν, πόσο μάλλον παραπάνω, όπως είδαμε να συμβαίνει: «Πρέπει να περιμένουμε να φτάσουμε δύο με τρεις ημέρες πριν την εκδήλωση των φαινομένων για να μεταφέρουμε με ασφάλεια τα δεδομένα. Δεν γίνεται να λέμε πράγματα που ξέρουμε επιστημονικά ότι μπορεί να μην ισχύσουν».
«Ελάχιστοι εκείνοι που έχουν πάρει αποζημίωση»
Στο μεταξύ, οι κάτοικοι μαζεύουν ακόμη τα συντρίμμια της προηγούμενης καθημερινότητας. Πολλά από τα σπίτια έχουν καταρρεύσει. Κυρίως τα παλιότερα που ήταν πλινθόκτιστα. Τα υπόλοιπα παραμένουν στη θέση όπου βρίσκονταν, έχουν μείνει όμως αβάσταχτα άδεια από αναμνήσεις και υπάρχοντα. «Φόρτωσα και τον τρίτο κάδο σήμερα» λέει για τα πράγματα που καταστράφηκαν ο ίδιος κάτοικος απ’ τον Παλαμά. Η εικόνα που έχει είναι ότι ο ρυθμός καταβολής των αποζημιώσεων είναι αναντίστοιχος της αμεσότητας που χρειάζεται ώστε να καλυφθούν βασικές ανάγκες διαβίωσης. «Μίλησα με τον θείο μου δίπλα. Με τον γείτονα. Ελάχιστοι είναι εκείνοι που έχουν πάρει χρήματα». Ο κόσμος, όμως, προσπαθεί να συνεχίσει, να δώσει ένα νόημα στην κίνηση ν’ ανοίγει και να κλείνει την πόρτα του σπιτιού του. «Ο κόσμος έχει βγει ήδη στην αγορά και προσπαθεί ν’ αντικαταστήσει κάποια πράγματα. Όλα είναι επιβάρυνση στην τσέπη του. Μέσα στα σπίτια κοιμούνται σε ράντζα».
Την ίδια στιγμή, σε αδιέξοδο έχουν οδηγηθεί οι προσπάθειες ανθρώπων που δεν πρόλαβαν να ολοκληρώσουν τη μεταβίβαση των ακινήτων από συγγενείς τους που έχουν πεθάνει, με αποτέλεσμα το κόστος επισκευής στα σπίτια που έχουν υποστεί ζημιές να μπορεί να καλυφθεί μόνο από τους ίδιους. Και σε μια συγκυρία όπου το εισόδημα έχει συρρικνωθεί για οποιονδήποτε εργαζόμενο στην περιοχή.
Χωριά-φαντάσματα
Στο μεταξύ, λίγες μόλις ημέρες μετρούν οι άνθρωποι στη Μεταμόρφωση Καρδίτσας και στο πεδινό μέρος του Βλοχού χωρίς λίμνες νερού έξω από την πόρτα τους. Παρ’ όλα αυτά, τα χωριά δεν είναι ακόμη κατοικήσιμα. «Είναι επίφοβο. Τα πνιγμένα ακόμη δεν έχουν μαζευτεί» εξηγεί στην ΑΥΓΗ της Κυριακής ο Δημοσθένης Βαλογιάννης, αντιπρόεδρος της κοινότητας στη Μεταμόρφωση. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο χωριό Κοσκινάς, που επίσης επλήγη, υπάρχει χοιροτροφική μονάδα η οποία μετρά 7.000 νεκρά ζώα. Ο κ. Βαλογιάννης δεν βλέπει τις πληγές να επουλώνονται σύντομα: «Θα δούμε την άνοιξη, πρώτα ο Θεός». Με δεδομένη, επίσης, την εμπειρία από σειρά καταστροφών (αντίστοιχου μεγέθους το 1994 και αρκετές ακόμη πλημμύρες που ακολούθησαν «κάθε φορά που πλημμυρίζει η Καρδίτσα») οι κάτοικοι της Μεταμόρφωσης αποφάσισαν να αιτηθούν οριστική μετεγκατάσταση του οικισμού τους. Πραγματοποίησαν συνέλευση και υπέβαλαν γραπτά αίτημα στον Δήμο Παλαμά ώστε να τους παραχωρηθεί χώρος 200 στρεμμάτων στο χωριό Καλυβάκια, με αντάλλαγμα αντίστοιχη έκταση στο δικό τους χωριό, όπου θα ήθελαν να διατηρηθούν τα κτίσματα ως αγροκατοικίες τις περιόδους που θα δουλεύουν στα χωράφια. Για την ώρα δεν υπάρχει κάποια δέσμευση σε κεντρικό επίπεδο, παρά μόνο κάποιες ενδείξεις ότι θα εξεταστεί το ζήτημα, όταν πήγαν στην περιοχή ο πρωθυπουργός και άλλα κυβερνητικά στελέχη. Όσο, ωστόσο, απομακρύνονται χρονικά τα γεγονότα, η ενημέρωση για μια απόφαση που θα μπορούσε να απαλλάξει τον κόσμο από τις απανωτές καταστροφές, χωρίς να ξεριζωθεί ολοκληρωτικά από τον τόπο του, αρχίζει και περιορίζεται.
Σε κάθε περίπτωση, για ένα μεγάλο διάστημα οι κάτοικοι της Μεταμόρφωσης θα πρέπει να βρουν κάποια άλλη λύση για τη στέγασή τους. Για την ώρα κοιμούνται στα σαλόνια συγγενών τους. Η δυνατότητα να νοικιάσουν έχει αποκλειστεί από τη στιγμή που μειώθηκε δραματικά το κτηριακό απόθεμα του Παλαμά. Υπολογίζεται ότι κατέρρευσαν περίπου 300 πλινθόκτιστα σπίτια, με αποτέλεσμα και να μείνει άστεγος πολύς κόσμος, αλλά και να περιοριστούν οι επιλογές για τη στέγαση των πληγέντων. «Εκεί που ήμασταν σ’ ένα χωριό όλοι μαζί, τώρα βρισκόμαστε σκόρπιοι από εδώ κι από εκεί. Εκεί που μιλούσα με ανθρώπους κάθε ημέρα, τώρα δεν ξέρω καν που κοιμούνται» καταλήγει ο κ. Βαλογιάννης.
