Σε κοντινό, μετωπικό πλάνο, ο υπουργός προσπάθησε να απευθυνθεί στη συντηρητική καρδιά του πολίτη: Η ανομία στα πανεπιστήμια δεν αφήνει τα παιδιά να μάθουν. Θα την πατάξουμε. Κάπως έτσι. «Γιατί δεν το κάνατε τρία χρόνια τώρα»; «Γιατί είχε κορωνοϊό». Ακόμα κι αν δεν βάλεις στη συζήτηση τα ουσιώδη (π.χ. η συστηματική προβολή μιας αόριστης ενδοπανεπιστημιακής παραβατικότητας σκοπεύει μόνο στην έκπτωση των πανεπιστημίων και τη μεταφορά πελατολογίου και πόρων σε ιδιώτες), πάλι το τηλεοπτικό απόσπασμα είναι αποκαλυπτικό των σκληρών πολιτικών προθέσεων. Ελλείψει συγκεκριμένων πολιτικών που να βελτιώνουν τα σοβαρά στοιχεία της νέας φτώχειας, της νέας χρεοκοπίας, της νέας θεσμικής εκτροπής που συντελούνται, έρχεται η «ασφάλεια», η «τάξη», η αόριστη αναφορά σε κάποιο νόμο, ως υποκατάστατα κάθε σοβαρής πολιτικής απέναντι στο κακό. Αυτά ακριβώς τα πολιτικά χαρακτηριστικά και η εμπαθής ρητορική είναι βγαλμένα από τα βαθιά σεντούκια της ιδεολογικής προίκας της Δεξιάς, που τη στήριξε ως πολιτικο-ιδεολογική, κομματική οντότητα, επί πολλές μετεμφυλιακές δεκαετίες. Φαίνεται ότι το σύγχρονο δημοκρατικό «κεκτημένο», η δημοκρατική ωρίμανση των κομμάτων, πετιούνται στον κάδο απορριμμάτων.
Εν τω μεταξύ, η επέκταση του εγκλήματος, τόσο του καθημερινού όσο του μεγάλου, είναι εντυπωσιακή. Αλλά και η ειδησεογραφική επέκταση του εγκλήματος. Που σημαίνει είτε ότι το πραγματικό έγκλημα έχει πολλαπλασιαστεί είτε ότι μεγεθύνεται η κάλυψή του για λόγους αντιπερισπασμού. Τα στατιστικά στοιχεία, πάντως, με μια ματιά μάλλον επιβεβαιώνουν (π.χ. αύξηση των κακουργημάτων και των πλημμελημάτων μεταξύ των ετών 2020-2021). Ακόμα και εμπειρικά, ακόμα και με βάση την ειδησεογραφία, η εγκληματικότητα έχει αυξηθεί και διαχυθεί. Αλλά τα βήματα ουσιαστικών (και ανεπτυγμένων σε πολλά επίπεδα όχι μόνο σε κατασταλτικό, αλλά σε πολιτιστικό, εκπαιδευτικό κ.λπ.), αντι-εγκληματικών πολιτικών που ασκήθηκαν επί ΣΥΡΙΖΑ αντικαταστάθηκαν με πολιτικές μιας αντινεολαιίστικης εχθροπάθειας. Από την ουσιαστική καταστολή ιστών βαθέως εγκλήματος (εγκληματικών συμμοριών που ελέγχουν τα δίκτυα διακίνησης ή εκβιάζουν) αλλά και τη συγκρότηση μηχανισμών που αμβλύνουν τον κοινωνικό βρασμό (πολιτικές εργασίας, εκπαιδευτικές δράσεις στις φυλακές, πολιτικές επανένταξης, στήριξης, πολιτιστικά, συμπεριληπτικά περιβάλλοντα στη γειτονιά), πάμε στο ακριβώς αντίθετο. Παράγεται (λόγω ολικής οικονομικής και θεσμικής ανασφάλειας) ο κοινωνικός βρασμός και επικαλύπτεται με μια κυρίως αντινεολαιίστικη, ιδίως αντιφοιτητική, ρητορική και πρακτική.
Γιατί καταφεύγει σε μια τέτοια ρηχή και αντιδραστική εργαλειοθήκη η κυβέρνηση; Είναι εύκολη και ο κάθε υπουργός πάει στα «ετοιματζίδικα» αντί να κτίζει πολιτικές; Αντί να ενσωματώνει επιστημονικούς όρους στην πολιτική, βάζει τα ξεχασμένα εμφυλιοπολεμικά «ερετζίδικα» εργαλεία; Πού επενδύει; Στους αυτοματισμούς και στα συντηρητικά αντανακλαστικά; Πιθανόν επειδή, στην πραγματικότητα, η εμπάθεια σχετίζεται και με τα προσωπικά βιώματα των ασκούντων πολιτική. Το υπόδειγμα του πολιτικού προσωπικού που αναδεικνύεται από τον χώρο δουλειάς, σπουδής ή την κοινωνία μάλλον σπανίζει. Εγκατεστημένοι κομματικοί σωλήνες, γόνοι (αυτό που αποτελεί το συνηθέστερο υπόδειγμα) δεν μπορούν παρά να είναι μεταπράτες, όχι πολιτικοί παραγωγοί. Επομένως, κάτι που θεμελιώνεται σε μια συλλογική ζύμωση, είναι εξ αρχής απορριφθέν.
Εν κατακλείδι. Με μια μεθοδευμένη, συστηματική, πολυετή ενοχοποίηση του αριστερού μοντέλου, ακόμα και με όρους πολιτικού ρατσισμού (θυμηθείτε το «απλυταριό» που χρησιμοποίησε συνδικαλιστής αστυνομικός), γίνεται συντονισμένη προσπάθεια ενοχοποίησης ενός ολόκληρου ιδεολογικού πολιτικού και κομματικού χώρου, γίνεται προσπάθεια να καλυφθεί ο αριστερός χώρος πίσω από ένα στερεότυπο που μετεξελίσσεται σε αυτονόητο. «Χώρος παρανομίας». Πάνω σε έναν τέτοιο εννοιολογικό εγκιβωτισμό, διαμορφώνονται αλληλουχίες: αριστερός ίσον μπάχαλο, ίσον επεισόδια, ίσον παράβαση, τρομοκρατία, απλυταριό κ.λπ. Θυμηθείτε πόσες επικλήσεις στήνονταν απέναντι στο ΣΥΡΙΖΑ με τα «απολογηθείτε», «καταδικάστε», «ζητήστε συγγνώμη» κ.λπ.
Η παλιά εργαλειοθήκη της ρατσιστικού τύπου ενοχοποίησης και αδρανοποίησης ενός μεγάλου πολιτικού χώρου δεν είναι ούτε στιγμιαίο, ούτε τωρινό επινόημα. Είναι επεξεργασμένη, σχεδιασμένη πολιτική, άρα η άμυνα δεν είναι μόνο η απόκρουση. Ανάλυση με ψυχραιμία και αυτοπεποίθηση.
