Στον απόηχο της καταστροφής στο Μάτι, ο Αλ. Τσίπρας είχε τοποθετήσει τον κορυφαίο εμπειρογνώμονα για θέματα πυρκαγιών και καθηγητή Οικολογίας των Πυρκαγιών στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ του Πανεπιστημίου του Φράιμπουργκ Γκ. Γκολντάμερ επικεφαλής μιας πολυμελούς επιστημονικής επιτροπής για τις δασικές πυρκαγιές.
Τα βασικά συμπεράσματα της επιτροπής ως προς τις παθογένειες ήταν το κατακερματισμένο σύστημα προστασίας και ανταπόκρισης, η πολυδάπανη και αναποτελεσματική καταστολή πυρκαγιών με έμφαση στη χρήση της εναέριας πυρόσβεσης εις βάρος της πρόληψης και της αξιοποίησης των επίγειων μέσων κατάσβεσης και η μεταβίβαση το 1998 των αρμοδιοτήτων από τη Δασική Υπηρεσία στην Πυροσβεστική Υπηρεσία.
«Είναι ενδεικτικό ότι στην πρόληψη των πυρκαγιών συμμετέχουν 45 συναρμόδιοι φορείς που πρέπει να συντονιστούν σε ένα κοινό πλαίσιο. Επίσης, από τα στατιστικά στοιχεία προκύπτει ότι το 75% των καμένων εκτάσεων οφείλεται σε πυρκαγιές που ξεπερνούν τα 10.000 στρέμματα, οι οποίες αντιστοιχούν στο 4% του συνόλου των πυρκαγιών».
Ο κατάλογος των αδυναμιών είναι μακρύς: έλλειψη ενιαίου και κοινού σχεδιασμού αντιπυρικής προστασίας, απουσία εγκεκριμένων και τεκμηριωμένων τοπικών αντιπυρικών σχεδίων, άναρχη και απρογραμμάτιστη δόμηση δασικών εκτάσεων και δημιουργία ζωνών μείξης δασών - οικισμών γύρω από μεγάλα αστικά και τουριστικά κέντρα, περιστασιακή ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση των πολιτών και αναποτελεσματική οργάνωση του εθελοντισμού.
Ένα από τα προβλήματα που καταγράφεται επίσης είναι η μεγάλη δυσαρμονία των κονδυλίων που διατίθενται για την πρόληψη σε σχέση με τα πολλαπλάσια κονδύλια που δαπανώνται για την καταστολή των πυρκαγιών.
Η επιτροπή προτείνει τη σύσταση ενός επιστημονικού, συμβουλευτικού και συντονιστικού οργανισμού για τη συστηματική Οργάνωση της Διαχείρισης των Πυρκαγιών Δασών και Υπαίθρου (ΟΔΙΠΥ) σε εθνικό επίπεδο, ενώ παράλληλα επισημαίνεται ότι "σημαντικό στοιχείο του νέου συστήματος θα πρέπει να είναι επίσης η ουσιαστική αναδιοργάνωση της Δασικής Υπηρεσίας, η οποία θα πρέπει να υποστηριχθεί κατάλληλα με μέσα και πόρους.
Σχετικά με το Πυροσβεστικό Σώμα, η έκθεση σημειώνει ότι θα συνεχίσει να είναι ο κεντρικός πυλώνας του μηχανισμού τής καταστολής πυρκαγιών στη χώρα.
Το πόρισμα συστήνει επίσης θεσμικού χαρακτήρα παρεμβάσεις όπως:
Αναθεώρηση του Ν. 4447/2016. Τάχιστη ολοκλήρωση των δασικών χαρτών και του δασολογίου και ανάκληση των ρυθμίσεων των Ν. 4280/2014 και Ν. 4315/2014, οι οποίοι αυξάνουν την ένταση και τον αριθμό των χρήσεων που επιτρέπονται στα ελληνικά δάση.
Τέλος, προτείνουν διάλογο για «πιθανά οικονομικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των φορολογικών κινήτρων, τα οποία θα συμβάλουν στην ενίσχυση της περιφερειακής ανάπτυξης με έμφαση στην αναζωογόνηση της δασοπονίας, της γεωργίας και της κτηνοτροφίας».
Κόλαφος για την αναδιάρθρωση της Πολιτικής Προστασίας από την κυβέρνηση Μητσοτάκη
Ο καθηγητής Γιόχαν Γκέοργκ Γκολντάμερ, είχε μιλήσει στην «Καθημερινή» τον Ιανουάριο του 2020 με αφορμή το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου για τη νέα δομή Πολιτικής Προστασίας στην Ελλάδα.
Η κριτική του ήταν κόλαφος για την κυβέρνηση Μητσοτάκη αφού ο επικεφαλής του Διεθνούς Παρατηρητηρίου για τις πυρκαγιές στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ, επεσήμανε την ένδεια των ρυθμίσεων.
Ανέφερε χαρακτηριστικά: «δίδεται έμφαση μόνον στην αναδιοργάνωση της Πολιτικής Προστασίας με σχεδόν αποκλειστική εστίαση στην καταστολή. Ο νόμος δεν περιλαμβάνει οποιεσδήποτε σε βάθος προβλέψεις για κοινές και συντονισμένες διατομεακές προσεγγίσεις στον σχεδιασμό της πρόληψης των πυρκαγιών και στη δημόσια ενημέρωση και ευαισθητοποίηση. Οι κρίσιμες παράμετροι του φαινομένου, όπως η διαχείριση του δάσους, τα μέτρα πρόληψης, η αποκατάσταση των καμένων περιοχών, η γεωργία και η κτηνοτροφία, η περιφερειακή και αστική ανάπτυξη, η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν προβλέπονται στο σχέδιο νόμου».
