Αν κάποιος ζητούσε από το φίλαθλο κοινό για να ψηφίσει στο "ποιος είναι ο κορυφαίος Έλληνας αθλητής του 20ού αιώνα", δεν θα υπήρχε καμία αμφιβολία ότι ο Νίκος Γκάλης θα έπαιρνε με μεγάλη διαφορά την πρωτιά στον "διαγωνισμό". Βέβαια, οι πιο "ψαγμένοι" θα μπορούσαν να είχαν ψηφίσει και τον Πύρρο Δήμα, όμως υπάρχει μεταξύ τους μια μεγάλη διαφορά: η... σπορά του Νίκου Γκάλη στο ελληνικό μπάσκετ εξακολουθεί να δίνει πολύτιμους καρπούς...
Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του '80, το ελληνικό μπάσκετ με δυσκολία διακρινόταν εκτός συνόρων. Η επιτυχία της ΑΕΚ το 1968 με την κατάκτηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων και μάλιστα σε... εντός έδρας τελικό, στο Παναθηναϊκό Στάδιο, ήταν η εξαίρεση που επιβεβαίωνε τον κανόνα. Η παρουσία του Νίκου Γκάλη στην πεντάδα του Άρη μπορεί να μην έδωσε τα πρώτα χρόνια τίτλους στην ομάδα της Θεσσαλονίκης, αλλά ανέβασε το επίπεδο στο ελληνικό πρωτάθλημα, αφού "ανάγκασε" τους προπονητές να ψάχνουν λύσεις για να σταματήσουν την ανθρώπινη αυτή "καλαθομηχανή".
"Το σημαντικότερο πράγμα που έκανε ο Γκάλης είναι ότι ότι έβαλε εμάς τους αντιπάλους του να δουλεύουμε πιο πολύ στην προπόνηση, να γίνουμε πιο γρήγοροι και αθλητικοί, αφού σε διαφορετική περίπτωση ήταν αδύνατον να αντιμετωπίσουμε τα δικά του αθλητικά προσόντα και την ταχύτητα με την οποία... εκτελούσε" δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μέμος Ιωάννου, συμπαίκτης του Γκάλη στην πρωταθλήτρια Ευρώπης ομάδα του '87 και παίκτης του Παναθηναϊκού, κάτι που εξηγεί και το προσωνύμιο "γκάγκστερ" που ακολουθούσε τον μεγάλο σκόρερ τα πρώτα χρόνια της παρουσίας του στα ελληνικά γήπεδα.
Με τεράστια αυτοπεποίθηση...
Η πορεία της εθνικής ομάδας στο Ευρωμπάσκετ της Αθήνας είχε τη σφραγίδα του Νίκου Γκάλη. Με την αυτοπεποίθηση που τον χαρακτήριζε, πίστευε ότι "όλα είναι δυνατά"! Ήταν αυτός που διέκρινε τον φόβο στα... μάτια των Ιταλών στο "ζέσταμα" του προημιτελικού, αλλά κι αυτός που χαρακτήρισε εκείνη τη νίκη ως τη "μεγαλύτερη ως την... επόμενη!" Απόλυτα δικαιολογημένα αναδείχθηκε κορυφαίος παίκτης της διοργάνωσης, ενώ δεν ήταν... είδηση ότι αναδείχθηκε και πρώτος σκόρερ (το είχε κάνει το 1983 και το ξανάκανε το 1989 και το 1991).
Σ' εκείνη τη διοργάνωση - σταθμό η Ελλάδα είχε τερματίσει μόλις στην 4η θέση στον προκριματικό όμιλο. Είχε νικήσει 109-77 τη Ρουμανία, 78-74 τη Γιουγκοσλαβία και 82-69 τη Γαλλία, αλλά είχε χάσει 106-89 από την Ισπανία και 69-66 από τη Σοβιετική Ένωση. Στα προημιτελικά η Ελλάδα είχε νικήσει με 90-78 την Ιταλία, που είχε τερματίσει αήττητη στον άλλο όμιλο, στον ημιτελικό 81-77 τη Γιουγκοσλαβία (δεύτερη φορά μέσα σε λίγες μέρες) και με 103-101 στον τελικό στην παράταση (89-89 ο κανονικός αγώνας) τη μεγάλη Σοβιετική Ένωση του Αλεξάντερ Γκομέλσκι.
"Αυτοκράτορα" του ελληνικού μπάσκετ αποκάλεσαν τον Άρη του Γκάλη και του Γιαννάκη, αλλά η ομάδα του Γιάννη Ιωαννίδη αποδείχθηκε "αυτοκράτορας" χωρίς στέμμα, καθώς δεν κατάφερε σε τρεις παρουσίες σε "φάιναλ φορ" ('89, '90, '91) να κατακτήσει το κορυφαίο ευρωπαϊκό τρόπαιο. Αντίθετα, ο Γκάλης αποδεικνύεται, με την πάροδο των χρόνων, ο "τελευταίος αυτοκράτορας", αφού -και μετά τον θάνατο του Ντράζεν Πέτροβιτς- δεν υπήρξε ποτέ Ευρωπαίος μπασκετμπολίστας μέχρι σήμερα που να διαθέτει το δικό του επιθετικό ρεπερτόριο και ταπεραμέντο.
Ο Γκάλης για έντεκα διαδοχικά πρωταθλήματα αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του ελληνικού πρωταθλήματος, έχοντας μέσο όρο τους 40 πόντους (44 την περίοδο 1980-81 και "μόλις" 36 στη... χειρότερή του χρονιά την περίοδο 1987-88). Μάλιστα, όσο υπάρχουν επίσημα στατιστικά του ελληνικού πρωταθλήματος (μετά το 1986), η ευστοχία στα δίποντα δεν ήταν ποτέ μικρότερη του 61%, όσο έπαιζε στον Άρη, και του 57%, όταν αγωνίστηκε με τον Παναθηναϊκό (1992-94). Μόνο μια φορά δεν σκόραρε κι αυτό συνέβη το 1994 στην ήττα (93-71) του Παναθηναϊκού από τον Πανιώνιο...
Με τη φανέλα του Άρη ο Γκάλης κατέκτησε 8 πρωταθλήματα και 9 κύπελλα, ενώ ένα κύπελλο κατέκτησε και με τον Παναθηναϊκό το 1993, παίζοντας μάλιστα κόντρα στην προηγούμενη ομάδα του...
Κάτοχος όλων των ρεκόρ!
Συνολικά στην καριέρα του έπαιξε σε 854 επίσημα παιχνίδια, σημείωσε 25.995 πόντους, με 30,4 κατά μέσο όρο. Στη μεγάλη κατηγορία έχει σημειώσει 12.849 πόντους (33.4 μ.ο.) και βέβαια είναι ο πρώτος σκόρρερ όλων των εποχών, ενώ με την εθνική ομάδα αγωνίστηκε 168 φορές, με μέσο όρο πόντων 30,46. Το ρεκόρ πόντων σ' έναν αγώνα ήταν οι 62, σ' ένα ματς στη Νίκαια, που ο Γιαννάκης, ως παίκτης του Ιωνικού, είχε πετύχει 73! Ρεκόρ πόντων σε ευρωπαϊκό αγώνα του Άρη ήταν οι 57 σ' έναν αγώνα με τη Βενέτσια (1981), ενώ με την εθνική οι 53 εναντίον του Παναμά στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1986. Ακόμη με 231 πόντους (23,1 μ.ο.) είναι ο πρώτος σκόρερ όλων των εποχών σε "φάιναλ φορ".
Βέβαια, η έντονη προσωπικότητά του Γκάλη τον έφερνε συχνά σε "κόντρα" με τους προπονητές. Τα ρεπορτάζ της εποχής αναφέρουν τον "τσακωμό" του το '81 με τον Ίβκοβιτς, τη διαφωνία του με τον Κώστα Πολίτη όταν έπαιζε στον Παναθηναϊκό, που ήταν και η αιτία να φύγει από το γήπεδο του Μετς (αλλά κι από το μπάσκετ γενικότερα), ενώ "σύγκρουση" υπήρξε και με τον Ευθύμη Κιουμουρτζόγλου, όταν δεν ακολούθησε την εθνική ομάδα στο Παγκόσμιο της Αργεντινής ('90), αν και ο τραυματισμός του (βαρύ διάστρεμμα) δεν ήταν απαγορευτικός.
Δεν είναι τυχαίο ότι και οι τρεις προπονητές δεν ήταν την Τρίτη στη Θεσσαλονίκη, εκεί όπου ο Άρης τίμησε, μετά από 18 χρόνια, τον κορυφαίο αθλητή που ανέδειξε και η φανέλα με το νούμερο 6 βρίσκεται στον ουρανό του (πρώην) "Αλέξανδρειου" και πλέον "Nick Galis Hall"...
