Ενας σύγχρονος Έλληνας και δύο Κεντροευρωπαίοι ρομαντικοί συνθέτες εισέφεραν έργα στη συναυλία της 19ης Ιανουαρίου στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» (Φίλων της Μουσικής) του Μεγάρου των Αθηνών. Τον Θάνο Μαργέτη γνωρίζαμε κυρίως από σημαντικές συνεργασίες του ως πιανίστα με ευήκοον ους για λυρικούς καλλιτέχνες, αλλά η παρουσίασή του ως συνθέτη ενός συμφωνικού ποιήματος για μεγάλη ορχήστρα αποτέλεσε ευκαιρία ριζικής ανανέωσης της γνωριμίας. Αφενός επειδή με τον τίτλο «Υπνερωτομαχία Πολυφήμου» (έτσι υπαγορεύει η μουσικότητα της γλώσσας τον τονισμό) σκανδάλισε τη γλωσσική μας ευαισθησία, ανατρέχοντας στη μυστικιστική και ερμητική λογοτεχνική αναφορά της «Hypnerotomachia Poliphili», έκδοση του έτους 1499 από τον Άλδο Μανούτιο, με την πατρότητα του έργου να ανακύπτει κρυπτογραφημένη και αποδιδόμενη στον κληρικό της εποχής Francesco Colonna. Αφετέρου επειδή η πρώτη -urbi et orbi- εκτέλεση της σύνθεσης από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών βρήκε στο πόντιουμ ένα αντιστοίχως δυσαπομνημόνευτο όνομα, τη Λιθουανή Izabele Jankauskaite, νικήτρια, μόλις το 2022, του Βραβείου «Neeme Jarvi» της Μουσικής Ακαδημίας Διεύθυνσης Ορχήστρας του Ελβετικού Γκστάαντ.
Η τονικά προσανατολισμένη παρτιτούρα μεταβαίνει από την ονειρική κατάσταση, όπου πρωτοστατούν οι άρπες και η τσελέστα, στη μουσική αποτύπωση της αγριότητας του Κύκλωπα, με υποβλητικές κλιμακώσεις των εγχόρδων για τον εξευγενιστικό έρωτά του και τη φωτερή γαλήνη που εκείνος σταδιακά εγκαθιδρύει. Οι δύο άρπες αποτέλεσαν την οργανική γέφυρα με τον «Ορφέα», 4ο από τον κύκλο συμφωνικών ποιημάτων που ο Franz Liszt συνέθεσε κατά τη θητεία του ως Kapellmeister στη Βαϊμάρη, έργο που αρχικά προόρισε ως πρελούδιο αναβίωσης του «Ορφέα και Ευρυδίκη» του Γκλουκ. Και εδώ, όπως και στο κατά σειράν 5ο, τον συνθετικά πιο τολμηρό «Προμηθέα», η μόλις 25χρονη αρχιμουσικός απέδειξε ενσυναίσθηση για το ιδίωμα του Αυστροούγγρου συνθέτη, ολοκληρώνοντας ένα τρίπτυχο στιβαρών και αναλυτικών εκτελέσεων πριν το διάλειμμα.
Για το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης η ΚΟΑ είχε το προνόμιο φιλοξενίας της Γεωργιανής Elisso Virsaladze για το ερμηνευτικά απατηλό, μοναδικό κοντσέρτο για πιάνο του Robert Schumann. Μαέστρος και σολίστ ευθυγραμμίσθηκαν σε δυναμισμό για ένα πρώτο μέρος δίχως υστερορομαντικές στρεβλώσεις, με τον πιανισμό της ώριμης μουσικού να αναδεικνύεται ευθύς και ενθουσιώδης, με δακτυλισμό άδολης, ελάχιστα επιδεικτικής δεξιοτεχνίας και μουσικότητας, αρετές που έλαμψαν ιδιαιτέρως στην απροκάλυπτα δωρική καντέντσα, με έξοχο διάλογο των δύο χεριών. Αντιθέτως, το πλέον βελούδινο toucher της επιστράτευσε η πιανίστα για τη ρομάντσα, η οποία μολαταύτα διατήρησε την αγωγική της εγρήγορση για μια συνολικά εμπροσθοβαρή ανάγνωση, με τα έγχορδα να αναλαμβάνουν τη ρομαντική επίταση της ερμηνείας σε διαλογική αντίστιξη με το παιγνιωδώς λεπταίσθητο αποτύπωμα του πιάνου. Σε αναλογία με τις ζωηρές ταχύτητες των προηγουμένων, η τελευταία κίνηση συνάρπασε με το δραματικό σφρίγος της, αναδεικνύοντας παραλλήλως τη δαντελένια ευχέρεια πολυπραγμοσύνης των δακτύλων μιας μεγάλης κυρίας του πιάνου, η οποία επέτυχε ρόλο κλιμάκωσης για το μέρος αυτό, που, στη διαχείριση άλλων, ακόμη και διεθνώς διακεκριμένων, συχνά εκφυλίζεται σε αμήχανη και επαναληπτική επωδό...
