Εχει κάνει πολλά και σημαντικά στη ζωή του. Ο νέος δίσκος του, ένα λιτό ντουέτο, διαφέρει από τη λαμπρή balkan fusion των δύο προηγούμενων.
Ηταν Χριστούγεννα όταν ο μόλις 4χρονος Θάνος βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη για να διαλέξει τα δώρα του. Δίπλα στο μαγαζί με τα παιχνίδια, στη βιτρίνα μουσικού οίκου, είδε ένα στιλπνό ακορντεόν. Έρωτας με την πρώτη ματιά! Το σχήμα του, το χρώμα του τον εντυπωσίασαν. Αυτό το όργανο τον διάλεξε.
Μουσικός-ταξιδευτής, μ’ ένα ακορντεόν και με τη μουσική να τον ολοκληρώνει ως άνθρωπο, ο Θάνος δημιούργησε, ταξίδεψε, γνώρισε κόσμο, έκανε φίλους καλούς - κι ας είναι μόνο 45 ετών. Είναι χαρούμενος γιατί εισπράττει αγάπη από τους συνεργάτες του και από τον κόσμο. Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια έχει δουλέψει πολύ με τον εαυτό του. Θέλει να μοιάσει σε έναν άνθρωπο που θα επιθυμούσε να έχει απέναντί του.
Πληκτροφόρο πνευστό
Ο Θάνος αισθάνεται πως ο ήχος του ακορντεόν συμπληρώνει τη φωνή του. Έχει την ιδιαιτερότητα ότι μπορεί να συνοδεύσει μια φωνή αλλά και να γίνει «πρωταγωνιστής» σε ένα σχήμα. Του ταιριάζει ως άνθρωπο όπως και στις σχέσεις του -ανθρώπινες ή μουσικές-, όπου του αρέσει να υποστηρίζει αλλά και να καθοδηγεί.
Το ακορντεόν, σαν ιδέα, υπάρχει εδώ και αμέτρητα χρόνια. Με αυτό το σχήμα, αυτή τη μορφή το συναντάμε στις αρχές του 19ου αιώνα. Το να παράγεται ήχος από μία γλωττίδα που πάλλεται μέσω του αέρα το συναντάμε από την αρχαιότητα σε πολλούς πολιτισμούς. Στην Κίνα το sheng είναι ένα πνευστό όργανο με πλήκτρα που παράγει ήχους συνοδεύοντας τελετουργίες ήδη από τον 11ο π.Χ. αιώνα σύμφωνα με τοιχογραφίες της εποχής.
Στις παραδόσεις όλου του κόσμου
Ο Μπαχ φανταζόταν ένα όργανο αντίστοιχο με το εκκλησιαστικό, που να μπορεί να παίξει σε εξωτερικούς χώρους. Το «portatif» της εποχής έμοιαζε με μινιατούρα εκκλησιαστικού οργάνου. Η αρχαία ύδραυλις βασίζεται σε παρόμοια αρχή: ο ήχος δημιουργείται από τον αέρα που περνάει μέσα από σωλήνες. Από τη στιγμή που το ακορντεόν βρέθηκε στα χέρια ενός μουσικού-χειριστή του, λόγω της ευκολίας στη μεταφορά, υιοθετήθηκε από πολλές μουσικές παραδόσεις της Ευρώπης αλλά και ολόκληρου του κόσμου.
Στη χώρα μας το ακορντεόν έφτασε στα Ιόνια Νησιά στις αρχές του 20ού αιώνα και από τον ρωσικό Βορρά, μέσω Μαύρης Θάλασσας, στη Βόρεια Ελλάδα αλλά και στη μικρασιατική μουσική, όπου υπάρχουν ηχογραφήσεις με ακορντεόν από το 1912 στην Κωνσταντινούπολη, στα «καφέ αμάν» της Πόλης, από τον περίφημο Παπατζή.
Απολαυστικές συνεργασίες
Ο Θάνος Σταυρίδης γεύτηκε τη χαρά να έχει κάνει πολλά ωραία πράγματα στη ζωή του, με κορυφαίο τον ούτε 2χρονο Γιωργάκη. Έχει παίξει με κάποια από τα μουσικά του πρότυπα, που είναι πάντα εν ζωή. Ο έξοχος Βούλγαρος χειριστής του πνευστού kaval Theodosii Spassov και ο ακορντεονίστας Petar Ralchev είναι δάσκαλοι και μέντορές του. Τον Ρ. Ralchev τον συνάντησε στη Φιλιππούπολη και ηχογράφησαν μαζί τη σύνθεση «Northern pulse» για το άλμπουμ του 2015 «Με μια βαλίτσα όνειρα»-«A suitcase full of dreams». «Είναι ένας πολύ γήινος άνθρωπος, που χαίρεται την επικοινωνία μέσω της μουσικής» λέει ο Θάνος, που τον θεωρεί καλό του φίλο. Το 2022 έπαιξαν ξανά μαζί στο Tinos World Music Festival, ενώ στη Θεσσαλονίκη, στη διάρκεια του Reedblocks Festival (αποκλειστικά για ακορντεόν), οι δύο μαζί ολοκλήρωσαν τη βραδιά αντικριστά, όρθιοι, όπως και το ενθουσιασμένο κοινό τους.
Σημαντική υπήρξε η γνωριμία του Θάνου Σταυρίδη, όταν ακόμα ήταν φοιτητής, με τον χαμηλών τόνων, αλλά υψηλής ουσίας δημιουργό της αυτοσχεδιαζόμενης βαλκανικής μουσικής Κώστα (Dine Doneff) Θεοδώρου. Η συνεργασία με τα σχήματά του έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του μουσικού του χαρακτήρα, που, στις αρχές του νέου αιώνα, έπαιζε τις μουσικές της «Πολίτικης κουζίνας» με τα σύνολα της Ευανθίας Ρεμπούτσικα στην αρχή μιας «σχέσης ζωής». Η συνύπαρξή του με κάποιους από τους πλέον ενεργούς τραγουδοποιούς και τραγουδιστές του τόπου του πρόσφερε μια συνειδητή επαφή με την έντεχνη ελληνική τραγουδοποιία.
Αποτυπώνοντας τη μαγεία
Ο Θάνος είναι ένας «συλλέκτης εικόνων». Έχει συμμετάσχει σε περισσότερες από εκατό ηχογραφήσεις έντεχνου, λαϊκού ή παραδοσιακού τραγουδιού αλλά και jazz, με καλλιτέχνες του διαμετρήματος του Θανάση Παπακωνσταντίνου, της Άλκηστης Πρωτοψάλτη ή του σεξτέτου του σαξοφωνίστα Φλώρου Φλωρίδη και των crossover projects της Αγγελικής Τουμπανάκη. Κινητήρια δύναμη αλλά και χαρακτηριστικό του είναι η θέλησή του να βγαίνει από το «κουτί». Να κάνει διαφορετικά πράγματα. Ο νέος του δίσκος με το σχήμα Tales from the Box, ένα λιτό ντουέτο, απέχει αισθητικά από το balkan fusion των πρώτων άλμπουμ του «Με μια βαλίτσα όνειρα»-«A suitcase full of dreams» και «Spicy margarita».
Ενορχηστρωτής ονείρων
Ο Θάνος έχει τη χαρά να ταξιδεύει συχνά σε πολλά σημεία του πλανήτη και να μαζεύει εικόνες και ήχους «όπως μια μέλισσα κάνει το μέλι». Συνειδητά ή όχι ακούσματα από τον κόσμο όλο αποτελούν τη μουσική του «βιβλιοθήκη». Κάποιες νύχτες, μια μουσική θα εμφανιστεί στα όνειρά του και θα αναγεννηθεί τη στιγμή που θα βρεθεί με το ακορντεόν αγκαλιά. Άλλες φορές σφυρίζει και μετά ηχογραφεί μια μουσική ιδέα που αργότερα σμιλεύει με το όργανο βοηθό του. Σε κάθε κομμάτι που του έρχεται στον νου φαντάζεται τους μουσικούς που θα το ολοκληρώσουν: «Όποτε ακούω κοντραμπάσο, ακούω τον Γιάννη Παπατριανταφύλλου να παίζει. Το ίδιο συμβαίνει κι όταν ο Γιώτης “ακούγεται” από την αρχή σ’ αυτή τη μουσική» λέει σαν ένας ιδανικός σκηνοθέτης και ενορχηστρωτής.
Στις μπάντες του, δίπλα στο ακορντεόν του, ο Θάνος θεωρεί απαραίτητο τον Χρήστο Τάσιο στα τύμπανα και τον Γιώτη Κιουρτσόγλου στο ηλεκτρικό μπάσο, που κάνουν θαύματα. Ο Γιάννης Καρακαλπακίδης άλλοτε παίζει κιθάρα κι άλλοτε κοντραμπάσο στα κοινά τους σχήματα, με τα οποία ταξιδεύουν σε όλη την Ελλάδα - και όχι μόνο.
«Χωρίς αυτοσχεδιασμό, όλα θα ήταν πληκτικά»
Ξεκινώντας από το Αγροτικόν του Νίκου Παπάζογλου στα 18 του, ο Θάνος Σταυρίδης έχτισε μια ζηλευτή δισκογραφία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, με δεκάδες συνεργάτες, μουσικούς από κάθε ρεύμα
Στα 18 του χρόνια ο Θάνος Σταυρίδης μπήκε για πρώτη του φορά σε ένα στούντιο ηχοληψίας. Ήταν το ιστορικό Αγροτικόν του Νίκου Παπάζογλου. Εκείνο το βράδυ συμμετείχε στην ηχογράφηση ενός δίσκου του τρομπετίστα από τη Μακεδονία Παντελή Στόικου. Σε στούντιο μπήκε αμέτρητες φορές από τότε συμμετέχοντας ως σολίστας ή ενορχηστρωτής σε δισκογραφικές παραγωγές για κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα του ελληνικού πενταγράμμου. Ανάμεσά τους: Ευανθία Ρεμπούτσικα, Παναγιώτης Καλαντζόπουλος, Μάκης Σεβίλογλου, Γιώργος Καζαντζής...
Μια βαλίτσα γεμάτη όνειρα
Ωσπου το 2015 ηχογραφήθηκε και κυκλοφόρησε η «Βαλίτσα» του. Ένας δίσκος με ποικίλες μουσικές εικόνες, που του άνοιξε τους δρόμους για χώρες μακρινές. Στο CD «Με μια βαλίτσα όνειρα»-«A suitcase full of dreams», που κυκλοφόρησε από την ολλανδική Kyklos Records, συμμετείχαν 35 (ακριβώς!) μουσικοί -διαφορετικοί για κάθε κομμάτι-, που ο Θάνος τους θυμάται όλους με αγάπη. Τέσσερα χρόνια μετά ήρθε καμαρωτή η «Spicy margarita», ένα κοκτέιλ μουσικών και ανθρώπων που, σαν συνέχεια της «Βαλίτσας», δημιούργησαν έναν πολύχρωμο και φωτεινό δίσκο, με τις παραδόσεις των βαλκανικών χωρών και τους ρυθμούς τους να συναντούν την πολυμορφία της jazz και την πολυρρυθμία και εξωστρέφεια της λατινικής μουσικής. Συμμετείχε η... Α΄ Εθνική των Βαλκανίων. Ανάμεσά σε πολλούς: Vlatko Stefanovski (κιθάρα), Theodosii Spassov (kaval), Vladimir Karparov (sax), Γιάννης Οικονομίδης (τρομπέτα), Γιάννης Παπαδόπουλος (fender Rhodes), Γιώργος Τσούκας (πιάνο), Δημήτρης Λάππας (κιθάρα). Στα τύμπανα ήταν οι Μιχάλης Καπηλίδης, Δημήτρης Κλωνής και Στέφανος Δημητρίου και στα κρουστά οι Βαγγέλης Καρίπης, Χρήστος Τάσιος, Γιάννης Παπαγιαννούλης. Μια πολυμελής dream team!
Tales from the box / Ciel
Νοέμβριο του 2023, η σχέση του Θάνου με την πολυαγαπημένη του και μαμά του μικρού Γιώργου, τη Στέλλα Τέμπρελη, απέδωσε στην κυκλοφορία ενός άλμπουμ που περιγράφει την οικογενειακή τους ζωή -εν μέσω lockdown- λίγο πριν γεννηθεί ο «διάδοχος». Στο «Tales from the box», το πάντρεμα δύο οργάνων με βαθύ αποτύπωμα στις παραδόσεις πολλών λαών -το ακορντεόν και το τσέλο της έντεχνης ευρωπαϊκής μουσικής-, υπήρξε αρμονικό από την πρώτη στιγμή. Δύο όργανα που έχουν πολλές ομοιότητες από πλευράς συχνοτήτων συμπληρώνουν το ένα το άλλο στη δημιουργία ενός ηχητικού συνόλου που αγγίζει το μεσογειακό ηχόχρωμα και ταμπεραμέντο. Οκτώ πρωτότυπες συνθέσεις απαρτίζουν τον πρώτο δίσκο των Tales from the Box, που έχει τίτλο «Ciel» (ουρανός, γαλάζιο) και αφιερώνεται στην αρχή της συνύπαρξης των δύο μουσικών και γονιών. Tango, βαλς, μαροκινοί ρυθμοί ή samba συναντούν τα ηχοχρώματα της ελληνικής και της βαλκανικής μουσικής, με αποκορύφωμα το «Ave Maria» του Μπαχ στο τέλος.
Track on track
Το «Άνεμος», με μια έντονη αναφορά στον Astor Piazzolla, ήταν η πρώτη φορά που ο Θάνος άγγιξε το mood του nuevo tango, του σπουδαίου Αργεντίνου μπαντονεoνίστα και συνθέτη. Το «After the rainbow» περιγράφει την αισιοδοξία την οποία αποπνέει το reset της ζωής τους μετά τον πολύχρονο και οδυνηρό εγκλεισμό της πανδημίας. «Είναι όλα τους παιδιά μου» με αποστομώνει στην επιμονή μου να ξεχωρίσει το αγαπημένο του κομμάτι από το ολόφρεσκο «Ciel». Κι αυτό είναι το «Amisha», όνομα που οι Ινδοί δίνουν στα κορίτσια τους και σημαίνει «αγνή, όμορφη, γεμάτη αγάπη». Το κομμάτι αυτό, συνδημιουργία του Γάλλου ακορντεονίστα Jean Louis Matinier και του βασκικής καταγωγής κοντραμπασίστα Renaud Garcia Fons, ο Θάνος το άκουσε στο άλμπουμ «Fuera» των δύο σπουδαίων μουσικών και αυτοσχεδιαστών της παγκόσμιας world music. Γιατί... «χωρίς αυτοσχεδιασμό, όλα θα ήταν πληκτικά» λέει ο καλός ακορντεονίστας και εξαιρετικός συνομιλητής, που κλείνει την κουβέντα μας με ένα χαμόγελο. Ο Θάνος Σταυρίδης, αντί να σχεδιάζει το μέλλον, το αυτοσχεδιάζει!
