Η βιβλική εβραϊκή λέξη Tehom σημαίνει αρχέγονο βάθος, άβυσσος. Αυτή τη λέξη επέλεξε η φωτογράφος Ρενέ Ρεβάχ για να τιτλοφορήσει την έκθεση μνήμης που εγκαινιάζεται στο Μουσείο Μπενάκη, στην Πειραιώς 138, την Τετάρτη 14 Φεβρουαρίου. Φωτογραφίες, βίντεο και κείμενα συνθέτουν τον καμβά της έκθεσης μέσα από την οποία η φωτογράφος ακολουθεί τα βήματα της οικογένειάς της από το σκληρό 1943 και τα τρένα που από τη Θεσσαλονίκη μετέφεραν 46.061 Εβραίους στα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης, όπου οι δικοί της ξεκληρίστηκαν. Μοναδικός επιζών, ο παππούς της Αλβέρτος Ρεβάχ, που η Ρενέ συναντά τη στιγμή της συντριβής του, όταν μαθαίνει ότι η οικογένειά του έχει αφανιστεί. Σ’ αυτόν απευθύνεται νοερά ταξιδεύοντας στο Μπίρκεναου και στο Άουσβιτς και μοιράζεται μαζί του σκέψεις, φωτογραφίες, συναισθήματα.
Με ένα λευκό πλεκτό ύφασμα, κειμήλιο της οικογένειας, να γίνεται το νήμα της αφήγησης που διατρέχει το έργο της, η φωτογράφος ακολουθεί μια διαδρομή κάθαρσης μέσω της έκθεσης. Απλωμένο αρχικά στο βαγόνι που μετέφερε τους δικούς της στο Άουσβιτς, νοηματοδοτεί «το πνεύμα της οικογένειας», μπλεγμένο στα κλαδιά ενός δέντρου, πάνω από τα συρματοπλέγματα του στρατοπέδου, και πιο πέρα το βρίσκουμε ως κυανό αποτύπωμα του θανατηφόρου Κυκλώνα Β, ενώ στο τέλος της διαδρομής της έκθεσης παρουσιάζεται ξανά τυπωμένο σε πέντε διαφορετικά υφάσματα που αιωρούνται από την οροφή. «Το βλέπουμε να απλώνεται μέσα στο νερό μιας λίμνης, να τυλίγεται στο σώμα μιας γυμνής γυναίκας και να την παρασύρει στον βυθό της» σημειώνει το μουσείο. Οι αφηγήσεις της οικογένειας της φωτογράφου και οι μαρτυρίες αυτών που επέστρεψαν ζωντανοί διαμορφώνουν την αφήγηση της έκθεσης, μέσα από την οποία, ως μετα-μάρτυρας, η ίδια επεξεργάζεται το παρελθόν επιχειρώντας να μετουσιώσει «το κληρονομημένο τραύμα σε μια τελική σκηνή εξαγνιστικής ανάδυσης του σώματος από το νερό της λίμνης, κενοτάφιο των ανθρώπων που δολοφονούνταν κατά χιλιάδες καθημερινά στα στρατόπεδα συγκέντρωσης».
Η έκθεση συνοδεύεται από την ομότιτλή της έκδοση (εκδόσεις Καπόν), η οποία θα παρουσιαστεί την ημέρα των εγκαινίων (7 μ.μ.) στο αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη, με ομιλητές, εκτός από την ίδια τη φωτογράφο, τον Ισίδωρο Ρεβάχ, τον επιμελητή της έκθεσης, ομότιμο καθηγητή Φωτογραφίας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής Κωστή Αντωνιάδη, τον Γιώργο Βουζουλίδη, ερευνητή ανθρώπινων συστημάτων, και την Εύη Κόκκαλη, ψυχολόγο, με συντονιστή τον Νίκο Μεγγρέλη, δημοσιογράφο, σκηνοθέτη ντοκιμαντέρ. Θα χαιρετήσουν ο Γιώργης Μαγγίνης, επιστημονικός διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη, και η εκδότρια Ραχήλ Μισδραχή-Καπόν. Στο πλαίσιο της έκθεσης, που διαρκεί ως τις 19 Μαΐου, θα πραγματοποιηθεί σειρά ξεναγήσεων από την ίδια τη φωτογράφο με έναν ξεχωριστό καλεσμένο κάθε φορά.
