Live τώρα    
19°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αυξημένες νεφώσεις
19 °C
16.7°C20.2°C
1 BF 48%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αραιές νεφώσεις
17 °C
14.6°C18.3°C
1 BF 78%
ΠΑΤΡΑ
Αυξημένες νεφώσεις
17 °C
14.9°C18.2°C
1 BF 73%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
17.7°C19.8°C
3 BF 38%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
15.7°C15.9°C
0 BF 77%
Κριτικές / «Βάκχες - με αφετηρία το έργο του Ευριπίδη»- Στο δωμάτιο του πόθου
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Κριτικές / «Βάκχες - με αφετηρία το έργο του Ευριπίδη»- Στο δωμάτιο του πόθου

Η Έλλη Παπακωνσταντίνου, με λαμπρές σπουδές Παραστατικών Τεχνών στην Ελλάδα και στη Βρετανία, για όσους τυχόν δεν την ξέρουν είναι μια διεθνώς αναγνωρισμένη, βραβευμένη, πολυδύναμη και πολυδιάστατη καλλιτέχνιδα, με πάντα ενεργή και δρώσα πολιτική συνείδηση. Μεταξύ άλλων, κατά το διάστημα 2011-2017 ίδρυσε και λειτούργησε στην Ελλάδα, στον χώρο Βυρσοδεψείο, την ομάδα ODC ensemble, που τιμήθηκε δύο φορές με το βραβείο Fulbright τόσο για την έρευνα που προηγήθηκε στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, όσο και για το έργο με τον τίτλο «Oedipus sex with mom was enblinding» (στην Ελλάδα ανέβηκε για δέκα παραστάσεις στο Θέατρο Σφενδόνη), ενώ έχει αποσπάσει, μεταξύ άλλων, και το διεθνές βραβείο Music Τheatre Now για την παράσταση «The cave».

Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών 2023 σκηνοθέτησε στην Πειραιώς 260 τη μουσικοθεατρική παράσταση-πολυθέαμα «Βάκχες - με αφετηρία το ομώνυμο έργο του Ευριπίδη», σε κείμενο δικό της, της Χλόης Τζία Κολλύρη και της Κάκιας Γουδέλη, που είχε κάνει πρεμιέρα τον περασμένο Μάρτιο στη Γαλλία (Mulhouse La Filature - Scene Nationale). Μια διερεύνηση του ερεβώδους κόσμου της μυθικής επιθυμίας και των μυθικών συντελειών, που μας μιλάει αλληγορικά για ένα σύμπαν στο χείλος της καταστροφής και για το Τέλος της Ιστορίας. Αυτό δεν θα αποτελούσε έκπληξη για τους γνώστες της εσχατολογικής διάστασης των ευριπιδικών «Βακχών», που τελειώνουν με μια δυσοίωνη προφητεία καταστροφής. Και της ανάλογης διάστασης πολλών κειμένων της Παλαιάς και της Νέας Διαθήκης, όπως και της βόρειας, νορδικής, ιδιαίτερα της σκανδιναβικής μυθολογίας. Αλλά το έργο της Παπακωνσταντίνου έχει μόνο ως αφετηρία τις «Βάκχες» και ακολουθεί τον δικό του, ιδιαίτερο ξεχωριστό δρόμο. Ο Διόνυσος εδώ δεν είναι ο θυμωμένος θεός των «Βακχών» που πέφτει βαρύς, εκδικητικός επί δικαίων και αδίκων, τιμωρώντας και συνθλίβοντας όλους αδιακρίτως, όσους τον τιμούν και όσους όχι. Έχει «εξημερωθεί», διά της μείξης με την Αντιγόνη, πιστεύω και είναι περισσότερο ο χαρούμενος και χαμογελαστός, διεμφυλικός Διόνυσος Σωτήρ και Διόνυσος Ελευθερεύς των Ανθεστηρίων και των άλλων ανοιξιάτικων τελετών ερωτικής ενηλικίωσης και γονιμότητας. Κατέρχεται με ανθρώπινο πρόσωπο, στεφανωμένος με φύλλα κισσού, στη θυμέλη των θεάτρων ως κεντρική μορφή της μιμητικής αναπαράστασης των ίδιων των παθών του, για να αναγγείλει το τέλος του οιδιπόδειου συμπλέγματος, για να ευλογήσει το ερωτικό σμίξιμο όλων των πλασμάτων της φύσης και να προαγάγει άνευ ορίων, άνευ όρων την ερωτική ευωχία, μέθεξη, ευτυχία τους.

Ενόψει μιας απροσδιόριστης κοσμικής καταστροφής που επέρχεται (Μετεωρίτης; Πυρηνικός όλεθρος;) και για να σώσει τους ανθρώπους που αγαπάει και προστατεύει, τους οδηγεί στο τρομακτικό δωμάτιο του πόθου που περιβάλλεται από ένα απροσδιόριστο μαγνητικό πεδίο, της βακχικής έκστασης. Για να φθάσουν σε έναν τόπο, όπου δεν θα γεννάει δευτερογενώς η ανάγκη την επιθυμία, αλλά πρωτογενώς η επιθυμία θα γεννάει την ανάγκη του επιθυμείν, για να ξεπεραστεί το σύνδρομο της ακόρεστης απληστίας που προέκυψε στην αρχή της δημιουργίας, όταν μια απρόσμενη εμπλοκή στον έμφυτο μηχανισμό ανάδρασης του ανθρώπου τον κατέστησε ελεύθερο χωρίς συνείδηση, συντρέχοντάς τον ως σήμερα. Για να μπουν στο δωμάτιο οι υποψήφιοι μύστες, θα πρέπει να ξεπεράσουν πρώτα ομοιοπαθητικά όλους τους φόβους -της αποκάλυψης, της πτώσης, της μόλυνσης, του διαμελισμού, της φθοράς, της ντροπής-, κοινωνώντας μια μυστική εμπειρία. Αυτό είναι το «σενάριο».

Πρόκειται για μια παραστατική queer γλώσσα, ποπ αλλά με κλασικά οπερατικά ξεσπάσματα, με ισχυρό χαρτί την παρουσία του Βενεζουελάνου «αλχημιστή των ήχων» Αράια Λέστερ, συνθέτη και περφόρμερ, που αξιοποιεί στο έπακρο η ευφάνταστη χορογραφία των Γάλλων Κριστόφ Μπερανζέ και Ζονατάν Πρανλά-Ντεκούρ (Sine Qua Non ART). Με το υποβλητικό σκηνογραφικό περιβάλλον που δημιούργησε η Μαρία Πανουργιά, τα εντυπωσιακά video art του Παντελή Μάκκα, τους στραβοσκοπικούς φωτισμούς της Μαριέττας Παυλάκη, τα ευρηματικά κοστούμια της Ιωάννας Τσάμη, και με μια συντονισμένη ομάδα από τους χορευτές Χαρά Κότσαλη, Άρη Παπαδόπουλο, τους λυρικούς Γιώργο Ιατρού και Λητώ Μεσσήνη, τον ηθοποιό Βασίλη Μπούτσικο και τον ίδιο τον Αράια Λέστερ στους «πειραγμένους» ρόλους.

Ο Αράια Λέστερ υποδύεται μια γυμνή, διονυσιακή queer θεά-διαβολάκι, όπως ο Πουκ του Σαίξπηρ, που διαρκώς ανακατεύει τα φύλλα της ερωτικής τράπουλας. Ο λυρικός τραγουδιστής Γιώργος Ιατρού είναι ένας Τειρεσίας με περούκα και έντονο μακιγιάζ, έτοιμος να μπει στον χορό. Η χορεύτρια Χαρά Κότσαλη ντύνεται μια υπνοβατούσα ορχούμενη Αγαύη, ο χορευτής Άρης Παπαδόπουλος τη συνοδεύει, ο ηθοποιός Βασίλης Μπούτσικος γίνεται ένας queer Πενθέας που δεν τιμωρείται με διαμελισμό για τον παρενδυτισμό του, αλλά βρίσκει στο βάθος της έκστασης τον αληθινό του εαυτό. Η πολύ καλή λυρική τραγουδίστρια, υψίφωνος Λητώ Μεσσήνη (υπηρέτρια) είναι το άφυλο αρχικά κοριτσάκι που μπαίνει τελευταίο στο σκοτεινό δωμάτιο του πόθου για να βρει τον βαθύτερο εαυτό του και να οδηγηθεί σε μια πρωτόγνωρη ελευθερία.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL