Συναντηθήκαμε με τη Γιώτα Νέγκα μια ηλιόλουστη χειμωνιάτικη μέρα στο Άλσος, όπου έχουν ξεκινήσει και συνεχίζονται οι παραστάσεις της με τίτλο «Κρυφές γωνιές» κάθε Παρασκευή. Ο καλός καιρός μας επέτρεψε να πατήσουμε στην άδεια σκηνή του θερινού Άλσους για να αποτυπωθεί και φωτογραφικά από τον Παύλο Παρασκευά. Κλέψαμε λίγη από την ενέργεια της σκηνής, αφέθηκε στα φωτογραφικά κλικ και η κουβέντα μας είχε ήδη ξεκινήσει. Μ’ αυτό το χαμόγελο που την έχουμε ενσωματώσει στη μνήμη μας, μας μίλησε για τις παραστάσεις της στο Άλσος, για το «Αυτή η νύχτα μένει», που με τη φωνή της ξανακυκλοφορεί και ξαναγαπιέται με αφορμή την ομώνυμη σειρά, αλλά μας μίλησε και για την Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου και τον δίσκο που θα κυκλοφορήσει και ως φυσικό προϊόν αυτές τις μέρες από την Panik Oxygen. Αλλά η Γιώτα Νέγκα μετά την καραντίνα είναι γεμάτη από κρυφές γωνιές. Έκανε θέατρο και είναι ενεργά και δυναμικά παρούσα στο Πανελλήνιο Σωματείο Ελλήνων Τραγουδιστών, που διεκδικεί και αγωνίζεται για να κάνει το επάγγελμα του τραγουδιστή πιο βιώσιμο, όπως θα πει. Κρατάω το χαμόγελό της, την αγάπη της για το τραγούδι και τις λέξεις, αλλά και την απλόχερη ανοιχτή διάθεσή της γι’ αυτή την κουβέντα. Αυτή είναι η Γιώτα Νέγκα.
Συνέντευξη στον Χρήστο Τζίφα
Φωτογραφίες για την ΑΥΓΗ: Παύλος Παρασκευάς
Κυκλοφορεί ξανά το «Αυτή η νύχτα μένει» με αφορμή τη σειρά. Πώς φτάνει στη φωνή σου;
Ανέκαθεν το αγαπούσα αυτό το τραγούδι. Δεν είχα προλάβει να δω την ταινία όταν το άκουσα. Το λάτρεψα από την πρώτη στιγμή και γι’ αυτό το τραγουδούσα πάντα. Θυμάμαι ότι το τραγουδούσα και στο πρόγραμμα που μου είχε φτιάξει ο Σταμάτης στη Χελώνα το 2012. Ήταν κομμάτι της καρδιάς μου. Το ξέρει και ο Σταμάτης. Όταν έγινε η πρόταση να το πω εγώ, πέταξα στα σύννεφα. Γιατί, ξέρεις, αυτά τα τραγούδια που φωλιάζουν στις καρδιές έχεις την ανάγκη να τα βγάλεις από μέσα σου και να τα πεις. Δεν υπάρχει καμία σκέψη για το αν το έχει πει εξαιρετικά κάποιος συνάδελφος πριν ή θα το πει κάποιος αργότερα. Είναι η δική σου ανάγκη εκείνη τη στιγμή. Αισθάνομαι τυχερή που το είπα με τη διασκευή του Σταμάτη, με την ενορχήστρωση του Νίκου Κατσίκη, γιατί είναι ακριβώς ο τρόπος που θα το έκανα αν μπορούσα εγώ να ενορχηστρώσω ή να διασκευάσω. Χαίρομαι που ξαναγαπιέται έπειτα από τόσα χρόνια.
Είναι ένα τραγούδι που γράφτηκε για μια ταινία και τώρα διασκευάζεται για μια σειρά που κι αυτή πραγματεύεται τη βαθιά άγρια νύχτα των μπουζουκιών και των σκυλάδικων. Είναι τελικά η νύχτα τόσο δύσκολη;
Η νύχτα τα έχει όλα. Όπως τα έχει όμως και η μέρα. Ούτε να μυθοποιήσουμε τη νύχτα ούτε όμως να τη δαιμονοποιήσουμε. Η νύχτα από μόνη της δεν είναι τίποτα. Η νύχτα και η μέρα είναι οι άνθρωποι. Είναι οι συνθήκες, είναι οι σχέσεις και είναι και οι λόγοι που συμβαίνουν τα πράγματα. Αυτό που μας δείχνει το «Αυτή η νύχτα μένει» είναι μια πραγματικότητα που υπήρχε και υπάρχει και θα υπάρχει. Εγώ προσωπικά δεν έχω γεύση αυτής της συνθήκης, γιατί κινήθηκα από την αρχή σε διαφορετικούς χώρους, έχοντας την ευλογία, την ευκολία ή την τύχη αλλά και την ανάγκη να βρίσκομαι σε άλλους χώρους και να επικοινωνώ με έναν άλλον τρόπο. Δεν δαιμονοποιώ τη διασκέδαση, αλλά δεν μου φτάνει μόνο η διασκέδαση. Ανοίγω το πεδίο μου περισσότερο στην ψυχαγωγία. Θέλω την επικοινωνία. Θέλω και την εξωστρέφεια, και τη φωνή, και το τραγούδι μαζί, θέλω το δάκρυ, τη μνήμη. Θέλω όλα τα συναισθήματα που νιώθω εγώ επί σκηνής να τα νιώθουν και οι θεατές. Κινήθηκα αλλού και αλλιώς.
Κάνεις μια sold out περιοδεία που επιμελείται η Λίνα Νικολακοπούλου με αφορμή τα τραγούδια της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου και βγαίνει και δίσκος με αυτά τα τραγούδια. Σύμπραξη γυναικών;
Αρχικά καταρρίπτεται ένας μύθος. Οι γυναίκες μαζί μπορούμε να κάνουμε πολύ όμορφα πράγματα. Βρεθήκαμε τρεις γυναίκες διαφορετικές αλλά και ίδιες σ’ αυτή τη δουλειά. Η ηθική αυτουργός για την ολοκληρωμένη αυτή δουλειά είναι η Λίνα. Ξεκίνησε από μια παράσταση που σκεφτόταν για την Ευτυχία, με κάλεσε να τραγουδήσω κάποια τραγούδια και γνωριστήκαμε. Μέσα από αυτό ήταν σαν να γητεύτηκα και να ήθελα όλο και περισσότερο Ευτυχία. Πάντα τραγουδούσα Ευτυχία στις παραστάσεις. Το επόμενο καλοκαίρι δεν μπορούσε να φύγει από το μυαλό μου. Ήθελα να φτιάξω μια ολοκληρωμένη παράσταση και να την καταγράψω, με την επιμέλεια της Λίνας και τον δικό της τρόπο που διαβάζει την Ευτυχία σαν ομότεχνη που είναι. Ας μην γελιόμαστε. Η Λίνα είναι η Ευτυχία του σήμερα. Μοιράστηκα λοιπόν αυτή μου την ανάγκη μαζί της. Αρχίσαμε να δουλεύουμε αυτή την παράσταση μ’ αυτά τα λόγια και δεν ξέραμε τι να αφαιρέσουμε. Η Λίνα ζωγράφισε, φώτισε, κέντησε την Ευτυχία με τον δικό της μοναδικό τρόπο σαν βαθιά γυναίκα του λόγου. Έτσι φέραμε στο σήμερα το χθες, αποδεικνύοντας ότι η Ευτυχία όπως και η Λίνα δεν έχουν εποχή. Θα υπάρξει αυτός ο δίσκος και σε φυσικό προϊόν γιατί είχαμε την ανάγκη να τον πιάσουμε στα χέρια μας αυτόν τον δίσκο.
Τι διαφορετικό φωτίζει ο γυναικείος λόγος από αυτόν των ανδρών;
Σ’ αυτή τη γυναίκα εγώ βρήκα την απόλυτη αλήθεια. Την απόλυτη τόλμη να πει πράγματα σε μια εποχή που όχι μόνο δεν τα λέγαμε, αλλά δεν τολμούσαμε να τα σκεφτούμε. Δεν είναι όμως θέμα φύλου ο στίχος, η αλήθεια, η τόλμη. Είναι περισσότερο θέμα ανθρώπου, χαρακτήρα, διαδρομής. Δεν νομίζω πως μια γυναίκα μπορεί να γράψει καλύτερα από έναν άντρα απλώς και μόνο επειδή είναι γυναίκα.
Ποια είναι τα σημεία της καλλιτεχνικής διαδρομής σου που θυμάσαι έντονα όταν γυρνάς πίσω τον χρόνο;
Αρχικά, οι παραστάσεις «Έχω άνθρωπο» του Θοδωρή Γκόνη στον Ζυγό ήταν ένας σταθμός. Πρώτη φορά με σκηνοθετούσαν, τραγουδούσα καινούργια τραγούδια επί σκηνής και συνδιαλεγόμουν με μια ηθοποιό. Συναντήσεις με ανθρώπους που μου ξεκλείδωναν κάθε φορά κάτι από τον εαυτό μου. Ο Σταμάτης Κραουνάκης είναι ένα τέτοιο πρόσωπο. Είναι φίλος, δάσκαλος, πατρική φιγούρα, είναι η πλάκα μας και τα αστεία μας. Δεν θα ξεχάσω που ήμασταν στο στούντιο και του έλεγα «Σταμάτη, αυτή η νότα είναι αρκετά ψηλή» και μου έλεγε «Μην μιλάς. Δώσ’ το μου». Και του το έδωσα χωρίς να το καταλάβω. Λειτούργησα. Είναι ένας σπουδαίος σταθμός. Σπουδαίος σταθμός και η αρχή μου στη δισκογραφία με τον Παναγιώτη Καλαντζόπουλο. Η σπουδαία συνάντησή μου με τη Λίνα, που είναι μια σοφή γυναίκα. Λατρεύω τον τρόπο που αντιμετωπίζει τα ξαφνικά. Αλλά και όλες αυτές τις παράλληλες συναντήσεις με ανθρώπους στη δουλειά, τραγουδιστές και συνθέτες, που όλοι τους κάτι μου άφηναν. Κάτι μου χάριζαν. Προσπαθούσα να το καταλάβω, να το μυρίσω για να μπορέσω να προχωρήσω.
Ωραίες οι ομορφιές αυτής της διαδρομής. Υπάρχουν ασχήμιες;
Ό,τι ασχήμιες συναντάει κάποιος που βρίσκεται σε έναν στίβο και προσπαθεί να υπάρξει. Κακές συμπεριφορές, τρικλοποδιές, άσχημες ενέργειες.
Πώς τα αντιμετώπισες όλα αυτά; Είχες από πάντα τα εργαλεία;
Όχι. Κι εμείς κάνουμε μια διαδρομή και αλλάζουμε. Και ευτυχώς που αλλάζουμε. Ευτυχώς, σιγά-σιγά καταλαβαίνουμε τι συμβαίνει. Παλιότερα δεν απαντούσα και μετά θύμωνα με τον εαυτό μου που δεν απαντούσα. Όλο αυτό μέσα μου έπαιρνε χρώμα γκρίζο. Προσπαθούσα να είμαι το καλό παιδί. Είχα μια τέτοια τάση. Είχα το σύνδρομο του καλού παιδιού. Και τώρα είμαι καλό παιδί. Τώρα όμως αντιλαμβάνομαι ότι αυτός που μου φέρεται άσχημα έχει προβλήματα που δεν μπορεί να τα διαχειριστεί μέσα του και τα βγάζει έξω του. Δεν τα λαμβάνω υπόψη. Ας πούμε ότι πια συγχωρώ. Διάλεξα πια να είμαι κοντά με το συμβατό μου. Με το ασύμβατο δεν θα πολεμήσω, γιατί τη χρειάζομαι την ενέργεια για να δημιουργήσω. Σε ό,τι δεν μου ταιριάζει χαμογελώ και πάω να βρω αυτό που μου ταιριάζει. Αυτό μου δίνει ηρεμία και το συνιστώ ανεπιφύλακτα. Γιατί δεν θολώνει το τοπίο. Βλέπω καθαρά την εικόνα μου και τον δρόμο που θέλω να πάρω.
Στο Πανελλήνιο Σωματείο Ελλήνων Τραγουδιστών είσαι για αντίστοιχους λόγους;
Ναι, με την ίδια ματιά. Η εμπλοκή μου με τα συνδικαλιστικά και το σωματείο ήρθε και αυτή μέσα από αυτή τη διαδρομή. Ένιωσα την ευθύνη και την ανάγκη. Είπα στον εαυτό μου «μπορούμε να γκρινιάζουμε για το πώς δεν γίνονται τα πράγματα, αλλά δεν έχουμε βουτήξει το πόδι μας στο νερό για να προσπαθήσουμε να γίνουν». Είπα «ή θα σταματήσεις να γκρινιάζεις, ή θα μπεις μέσα να προσπαθήσεις και εσύ για τους συναδέλφους σου και για σένα την ίδια. Για τους αυριανούς συναδέλφους που έρχονται». Αυτή ήταν η πρώτη μου ανάγκη και χαίρομαι που βρίσκομαι ανάμεσα σε πολύ άξιους και μαχητικούς συναδέλφους, γιατί αυτό εξελίσσει και εμένα. Είναι πολλά τα θέματα που έχουμε να διαχειριστούμε και να πολεμήσουμε. Έχουμε πάρα πολλά προβλήματα και η καραντίνα έδειξε πραγματικά σε τι θέση βρισκόμαστε στα μάτια και του κράτους αλλά και της κοινωνίας θα έλεγα. Χρειάστηκε να δηλώσουμε, να φωνάξουμε και να ζητήσουμε το αυτονόητο. Δεν τα έχουμε καταφέρει ακόμα. Θεωρώ όμως πως μπορούμε να παλέψουμε και να καταφέρουμε να κάνουμε αυτό το επάγγελμα πιο βιώσιμο και πιο ανθρώπινο.
Γιατί βγήκαν καταγγελίες μόνο στον χώρο του θεάτρου; Στον δικό σας χώρο δεν υπάρχουν τέτοιες συμπεριφορές;
Σε όλους τους χώρους υπάρχουν αυτές οι συμπεριφορές. Όπου υπάρχει εξουσία, πάντα θα υπάρχουν αυτοί που δεν μπορούν να τη διαχειριστούν. Νομίζω πως ο λόγος που δεν έχει υπάρξει ένα αντίστοιχο κύμα στον χώρο του τραγουδιού είναι ότι εμείς είμαστε λίγο πιο μοναχικοί. Είναι η φύση της δουλειάς. Δεν ξέρω πόσο σοβαρά μπορεί να είναι τα πράγματα σ’ εμάς. Έχω ακούσει περιστατικά. Έχουν έρθει και στο σωματείο κάποια πράγματα.
Άρα το σωματείο είναι ήδη ένα σημείο απεύθυνσης;
Φυσικά. Ο δρόμος είναι να φτάσει στη Δικαιοσύνη. Να γίνει η καταγγελία και να αποδοθεί δικαιοσύνη. Αν δεν συμβεί αυτό, το σωματείο δεν μπορεί να κάνει και πολλά πράγματα. Δεν υποκαθιστά τη νομική οδό. Φυσικά και είμαστε εκεί για όλες και όλους και είναι εκεί και για μας. Ό,τι βοήθεια ζητηθεί μέσα στο πλαίσιο του σωματείου φυσικά και δίνεται απλόχερα.
Σε τι φάση σε βρίσκουμε στο Άλσος; Τι συμβαίνει στη σκηνή;
Με βρίσκεις εδώ στο Άλσος μετά τις καραντίνες και την εμπειρία μου στη «Μήδεια» το καλοκαίρι. Νιώθω πως ό,τι καινούργιο ήρθε, δύσκολο, ευχάριστο, άγνωστο, φυτεύτηκε μέσα μου και βγάζει τις μυρωδιές του. Αυτές οι μυρωδιές με οδήγησαν εδώ στο Άλσος, σε μια παράσταση που την ονόμασα «Κρυφές γωνιές» γιατί ένιωσα την ανάγκη εντελώς απενοχοποιημένα να διαλέξω τραγούδια που ήθελα πάντα να πω και να τα διασκευάσω με τους μουσικούς μου με τον τρόπο που θέλαμε να τα πούμε. Να βάλω μέσα σε ένα πρόγραμμα από Μητροπάνο μέχρι Νίνα Σιμόν και από Ζαμπέτα μέχρι Παναγιώτη Καλατζόπουλο και Άσιμο και ορχηστρικά του Χατζιδάκι. Όλο μου τον κόσμο. Είναι ένα ελεύθερο πρόγραμμα, χωρίς αναστολές και χωρίς καμία δεύτερη σκέψη. Έχω κατανοήσει ότι είμαι λαϊκή τραγουδίστρια κι αυτό με απελευθερώνει. Σ’ αυτό με βοήθησαν η «Μήδεια» και η καραντίνα. Είμαι σίγουρη ότι αυτά μου με απασχολούν, η μνήμη, η χαρά, το δάκρυ, ο έρωτας, το χθες, το γλέντι, όλα αυτά μας αφορούν όλους και υπάρχουν σ’ αυτή την παράσταση.
Ποια είναι η σχέση σου με την Αθήνα;
Την αγαπώ την Αθήνα. Την αγαπώ κυρίως το βράδυ. Τη νιώθω όλη δική μου. Και στις διακοπές τη νιώθω όλη δική μου, όταν λείπουν όλοι. Ζω κοντά στο κέντρο. Έχει πολύ όμορφες γωνιές αυτή η πόλη και θα ήθελα, όπως και με τους ανθρώπους, να σταματήσουμε να την κακοποιούμε.
