Ο Χρήστος Οικονομίδης είναι μια ιδιάζουσα και εξαιρετικά πολυσχιδής περίπτωση μουσικού. Σπούδασε πιάνο, θεωρητικά και σύνθεση αλλά και βυζαντινή μουσική και Ιστορία της Τέχνης. Είναι βιρτουόζος πιανίστας, συνθέτης, ενορχηστρωτής αλλά και ιδρυτικό μέλος και δημιουργός όλων των τραγουδιών του ροκ συγκροτήματος Επόμενη Κίνηση, ενώ έχει πειραματιστεί ακόμα και με την ηλεκτρονική pop και, παράλληλα με όλα αυτά, διδάσκει πιάνο και φωνητική. Πέρυσι κυκλοφόρησε ο δεύτερος δίσκος του με τραγούδια «Απ’ την αγάπη δεν μπορώ να ξεγραφτώ», στον οποίο μελοποιεί ποίηση, δικούς του στίχους και τα ερμηνεύει ο ίδιος. Μιλήσαμε μαζί του και ανακαλύψαμε έναν μουσικό που δεν διστάζει να προκαλεί συνεχώς δημιουργικά τον εαυτό του
Συνέντευξη στον
Θάνο Μαντζάνα
Είσαι επικεντρωμένος κυρίως στη μελοποίηση ποίησης και γράφεις δικούς σου στίχους μόνο όταν δεν βρίσκεις ποιήματα τα οποία να προσφέρονται γι’ αυτό;
Προτιμώ την ποίηση γιατί εκφράζει την ουτοπία της καθημερινότητας χωρίς συμβιβασμούς. Nαι, γράφω και δικούς μου στίχους, χωρίς όμως την εντελέχεια και την τελειότητα της μορφής που έχει ένας ποιητής.
Διακρίνω μια προτίμηση στην ποιητική γενιά της δεκαετίας του 1920 και κατά δεύτερο λόγο σ’ αυτή της δεκαετίας του 1930 ή είναι συμπτωματικό το ότι έχεις επιλέξει ποιήματα αυτών;
Τα όμορφα δημιουργήματα είναι μορφοπλαστικά επιτεύγματα και ως τέτοια είναι αειθαλή, δεν γερνάνε. Επιπλέον, οι ποιητές των δεκαετιών του 1920 και του 1930 κατά κάποιον τρόπο, λόγω ηλικίας, είναι πνευματικοί μου πατέρες. Έτσι προκύπτει ηθική και ιστορική αναγκαιότητα να τους μελοποιήσω.
Υπάρχει κάτι που να συνδέει -για εσένα προσωπικά βέβαια- αυτά τα ποιήματα ή έστω τους δημιουργούς τους μεταξύ τους;
Βέβαια! Η αίσθηση της ελπίδας σαν δημιουργική προσμονή, η μεταφυσική ανησυχία, η αναγκαιότητα της αγάπης και της ουτοπίας της και η δίψα για ελευθερία.
Και η μελοποίηση ενός μόνο σονέτου του Σαίξπηρ, από το οποίο μάλιστα προήλθε και ο τίτλος του δίσκου, πώς και γιατί προέκυψε;
Αρχικά ήταν μέρος της μουσικής που έγραψα για τη θεατρική παράσταση «Για ένα ζευγάρι ρόδα» σε σκηνοθεσία Μαίρης Παππά, και ως αγαπημένο το εντάξαμε στον δίσκο. Ο τίτλος δόθηκε από τον Άγγελο Σφακιανάκη, ιδρυτή και «ψυχή» της εταιρείας Μικρός Ήρως, από την οποία κυκλοφόρησε ο δίσκος.
Ποια ιδιώματα και ποιοι δημιουργοί θα έλεγες ο ίδιος ότι είναι οι κυριότερες επιδράσεις στη μουσική γραφή σου;
Ολη η ευρωπαϊκή έντεχνη μουσική. Μπετόβεν, Μάλερ, Ντεμπισί, Σένμπεργκ κ.ά., από τις πρώτες αναγεννησιακές όπερες του 16ου αιώνα μέχρι τους σύγχρονους συνθέτες που γράφουν για το κουαρτέτο Arditti, η jazz και το rhythm ‘n’ blues, η ευρωπαϊκή τραγουδοποιία από τη δεκαετία του 1950 μέχρι σήμερα, Jacques Brel, Scott Walker, Bjork αλλά και Μάνος Χατζιδάκις και Λένα Πλάτωνος, όπως όμως και ηπειρώτικοι, θρακιώτικοι και κρητικοί χοροί.
Αντίθετα με άλλους συνθέτες που θέλουν να έχουν αρκετά όργανα και φυσικά τη συμμετοχή άλλων μουσικών στους δίσκους τους, δείχνεις απόλυτα καλυμμένος παίζοντας πιάνο και προγραμματίζοντας ηλεκτρονικά τα υπόλοιπα όργανα. Εκτός βέβαια από την ευκολία και την ταχύτητά του, σου ταιριάζει καλύτερα το να δουλεύεις μ’ αυτόν τον τρόπο; Ή το κάνεις για να έχεις τον απόλυτο έλεγχο του τελικού αποτελέσματος;
Ολες οι προηγούμενες εργασίες μου από το 1996 ήταν πλούσια ενορχηστρωμένες και με τη συμμετοχή πολλών μουσικών. Αυτό το CD όμως πιστεύω ότι ήταν μουσικά και ιστορικά σωστό να έχει λιτή ενορχήστρωση. Από την άλλη, η αγάπη μου για τον ηχοχρωματικό πλούτο φαίνεται καθαρά στο μοναδικό ορχηστρικό του δίσκου.
Κατέβαλλες προσπάθεια να ακούγονται τα ηλεκτρονικά όσο πιο «φυσικά» είναι δυνατό ή αυτό είναι κάτι που δεν σε ενδιαφέρει;
Ναι, μου αρέσει οτιδήποτε δημιουργώ μουσικά, ακόμα κι όταν γίνεται με μοναχικό τρόπο ή κι όταν ο ήχος είναι αποκλειστικά ηλεκτρονικός, να καταλήγει σε κάτι που να μπορεί να κάνει το ακροατήριο να φανταστεί πως συμμετέχουν και άλλοι μουσικοί.
Θα ήθελες να συνεργαστείς με άλλους ερμηνευτές κι αν ναι, με ποιους;
Ναι, θα το ήθελα. Συχνά φαντάζομαι έναν ερμηνευτή ή μια ερμηνεύτρια στα τραγούδια μου και, χωρίς να δίνω ονόματα σ’ αυτά τα όνειρα, είμαι ανοιχτός σε οποιαδήποτε ενδιαφέρουσα πρόταση που θα οδηγήσει σε ουσιαστικά και γόνιμα μονοπάτια.
Ποιο τραγούδι από τον δίσκο είναι το αγαπημένο σου και γιατί;
Θα πω δύο, τα «Τώρα ένα ρυάκι» και «Πάλι ο θάνατος πεθαίνει». Δύο πολύ όμορφα ποιήματα, που ωθούν τη μελοποίηση να προσεγγίσει το πολύ υψηλό επίπεδό τους.
Το τελευταίο κομμάτι διαφοροποιείται αισθητά από τα υπόλοιπα και όχι μόνο φυσικά επειδή είναι οργανικό αλλά και ως προς τη γραφή, ακόμα και την ανάπτυξή του. Είναι αυτή μια κατεύθυνση που θα ήθελες να ακολουθήσεις περισσότερο στο μέλλον;
Το κάνω αυτό ήδη από το 1982 στις οργανικές συνθέσεις μου, και μάλιστα συχνά εντάσσω ανάλογα στοιχεία και αναπτύξεις και στα τραγούδια μου.
Δεδομένου ότι είναι εντελώς προσωπική σου υπόθεση, τόσο ως προς τη δημιουργία όσο και ως προς την υλοποίησή του, μπορεί αυτός δίσκος να μεταφερθεί στη σκηνή; Έχεις κατά νου να το κάνεις κάποια στιγμή;
Ναι, θα το ήθελα και πιστεύω ότι είναι εύκολο να γίνει ακριβώς λόγω της λιτής ενορχήστρωσης αυτής της εργασίας.
Και τα προσεχή σχέδια σου; Έχεις αρχίσει ήδη να συνθέτεις το υλικό του επόμενου δίσκου ή όχι;
Εχω αρχίσει ήδη να γράφω μια εργασία που είναι ακριβώς το αντίθετο αυτής, τη μελοποίηση μιας μυθοπλασίας αναβράζουσας και αιχμηρής, η οποία είναι επηρεασμένη από τις πολύ δύσκολες συνθήκες που επικρατούν στον κόσμο σ’ αυτή τη συγκυρία.
Θα περιμένουμε λοιπόν με πολύ ενδιαφέρον την εκδήλωση και αυτής της πιο «σκοτεινής» πλευράς του έργου του Χρήστου Οικονομίδη…
