Τραγουδούσε η μαμά, αλλά κι ο μπαμπάς, παίζοντας πιάνο ή μπουζούκι. Kαι τη μικρή Μελίνα την έπαιρνε ο ύπνος στην κόκκινη φόδρα της θήκης του. Στην πατρική αγκαλιά φώλιαζε όταν ο πατέρας της έπαιζε πιάνο και είχε στα δάχτυλά του τη μουσική του Τσιτσάνη. Αργότερα και η Μελίνα άγγιξε τα πλήκτρα ενός πιάνου, με τη βοήθεια της πρώτης της δασκάλας, Rima Müller. Μέχρι που το σαξόφωνο έγινε ο πιο μεγάλος της έρωτας. Τη jazz τη συνάντησε στο πανεπιστήμιο, στο Βερολίνο.
Στο μπουζούκι του πατέρα
Ο πατέρας της, ναυπηγός στο Αμβούργο, της έμαθε τα 9/8. Την έπαιρνε στην αγκαλιά του και χτυπούσε την πλάτη της σ’ αυτόν τον ρυθμό. Χρόνια μετά, ο πρώτος της δίσκος βασιζόταν στα 9/8 και το μπουζούκι του Τσιτσάνη ή το κλαρίνο του Πετρολούκα Χαλκιά ήταν η κληρονομιά, πλούτος για τη μουσική της. Γιατί «οι άνθρωποι χρειάζονται ρίζες για να βγάλουν φτερά»!
Στη νέα - παλιά πατρίδα
Φτάνοντας η Μελίνα στην Αθήνα, συνάντησε συνθήκες άγνωστες γι’ αυτήν. Γραφειοκρατία και απόλυτη έλλειψη σεβασμού προς έναν νέο καλλιτέχνη. Κάτι που έγινε πιο φανερό στα χρόνια του «αποκλεισμού». Θέατρα, εστιατόρια και κλαμπ κλειστά, χωρίς μουσική, μαύρο σκοτάδι. Όμως, ποτέ δεν ένιωσε ξένη.
Πήρε δύναμη να υπερπηδήσει τις αναποδιές και να χαρεί τους νέους φίλους, τον ήλιο, τη θάλασσα. Ένιωσε τη ζέστη της χώρας και των ανθρώπων της. Τις οσμές, τις γεύσεις, τη μουσική. Οι θείες, οι αδελφές του «απόντα» πατέρα της, την αγκάλιασαν θερμά και προσπάθησαν να την κρατήσουνε κοντά. Ήταν τότε που συνάντησε τον σύντροφό της Στέφανο.
Melina Paxinos Quartet
Η πρώτη της επαφή με την εγχώρια τζαζ σκηνή έγινε σ’ ένα μπαράκι. Δίπλα στον Δημήτρη Βασιλάκη, είδε και άκουσε για πρώτη φορά τον πιανίστα των Next Step Γιάννη Παπαδόπουλο. Τον θαύμασε σαν μουσικό, σαν έναν πραγματικό δημιουργό. Ψάχνοντας στο Βερολίνο για πιανίστα, τον θυμήθηκε. Τον προσκάλεσε στην ηχογράφηση του cd «Circle of Oddness».
Τότε η Μελίνα κατάλαβε πως είχε συναντήσει την «αδελφή» της ψυχή. Το πιάνο του Γιάννη έγινε ο βασικός αρμονικός συντελεστής της μουσικής της. Και αυτός, μαζί με τα άλλα «παιδιά», τον Ντίνο Μάνο και τον Δημήτρη Κλωνή, αναγνώρισαν το ταλέντο της και μαζί σχημάτισαν το Melina Paxinos Quartet.
Με την ομάδα αυτών των ταλαντούχων νέων μουσικών αισθάνεται ασφαλής. Μουσικά ταίριασαν πολύ, ο ένας συμπληρώνει ιδανικά τον άλλο. Ο Γιάννης έχει ένα όραμα για κάθε κομμάτι. Αμέσως καταλαβαίνει αυτά που η Μελίνα θέλει και γράφει στο χαρτί. Ο Ντίνος με το κοντραμπάσο του είναι η λυρική βάση των τεσσάρων που αλληλοεπιδρούν με μια ανεξήγητη για τους «απ’ έξω» μαγεία. Με τον Κλωνή, η Μελίνα απολαμβάνει την ελευθερία της έκφρασης, την ευαισθησία, αλλά και την εξωστρέφεια, το χιούμορ του.
Αμβούργο - Βερολίνο - Αθήνα
Το lockdown καθήλωσε τη Μελίνα στην Αθήνα. «Υπήρχε πολύς διαθέσιμος χρόνος. Έπρεπε να μάθεις να τον διαχειρίζεσαι. Άκουγα μουσικές, έγραψα καινούργια κομμάτια, αφιέρωσα χρόνο στη μουσική παραγωγή. Μέχρι και πριν από την έλευση του κορωνοϊού, με το τζαζ τρίο μας -σαξόφωνο, πιάνο και στο μπάσο τον Ντίνο Μάνο- παίζαμε jazz standards, συνθέσεις μου και Χατζιδάκι - σε τζαζ μορφή, στο ξενοδοχείο “Μεγάλη Βρετανία”». Αυτό που της έλειψε, όμως, ήταν η οικογένεια κι οι φίλοι που βρίσκονταν σε άλλες χώρες. Τότε η Μελίνα έμαθε ότι «η απουσία είναι η πιο δυνατή παρουσία».
Λίγα μόλις χρόνια πριν την πανδημία, η Μελίνα άρχισε να μαθαίνει το film scoring, με τον σπουδασμένο στο Berklee College of Music Βασίλη Μήλεση. Στη δική του Screen Composer Academy, στην Αθήνα, διδάχθηκε τις πιο αναγκαίες τεχνικές για να γράψει μουσική για μια ταινία. Το πώς να αναλύσει μια σκηνή, πώς να συνθέσει και να ενορχηστρώσει την απαραίτητη μουσική. Μια σαγηνευτική δουλειά, που αποτελεί μακρόχρονό της στόχο.
Τυχερή και άτυχη μαζί, τα δύο από τα τρία χρόνια στην Αθήνα, η Μελίνα τα έζησε κάτω από τους σκληρούς κανόνες της πανδημίας. Όμως δεν πτοήθηκε. Στο ικανοποιητικό για τα νέα της συνθετικά βήματα home studio έγραψε τη μουσική για δύο άλμπουμ: το «Jazz Noir», με κινηματογραφική νουάρ διάθεση, και το «Fast Jazz», για την εταιρεία «Twisted Jukebox» του Λονδίνου.
Τα οκτώ ψαράκια
Παράλληλα έγραφε τη μουσική για ένα παιδικό ηχητικό παραμύθι στο οποίο, ως εκφωνητές και ηθοποιοί, συμμετείχαν πολλοί φίλοι μουσικοί και όχι μόνο. «Τα οκτώ ψαράκια και η χρονομηχανή» -της Στέλλας Τσιάνιου και του Δημήτρη Αθανασίου- μιλούν για το κλίμα και το θαλάσσιο περιβάλλον που κινδυνεύουν, τη θέληση του ανθρώπου να τα εξουσιάζει.
Στόχο τους έχουν να μεταδώσουν στα παιδιά το μήνυμα της προστασίας του πλανήτη, που κινδυνεύει από τον μεγαλύτερό του εχθρό. Τον άνθρωπο. Τα «ψαράκια» δέχτηκαν τη «σφραγίδα» της UNESCO από τη Γεωργία Παράσχου και τον Ιωάννη Μαρωνίτη, για την απόδοσή τους στην ελληνική γλώσσα. Και μετά ήρθε μια φανταστική συνεργασία!
Με τη Λένα Πλάτωνος
Ενώ σπούδαζε στο Βερολίνο, η Μελίνα εντυπωσιάστηκε μαθαίνοντας για μια δυναμική γυναίκα από τη δεκαετία του ’50, η οποία, στον ανδροκρατούμενο κόσμο της σύνθεσης και της τεχνικής του ήχου, υπήρξε πρωτοπόρος στην καταγραφή και δημιουργία ηλεκτρονικής μουσικής για το θέατρο, το σινεμά και τη διαφήμιση.
Ήταν η Daphne Oram (1925-2003), μία από τις πρώτες γυναίκες τεχνικούς του ήχου στο BBC και συνθέτρια ηλεκτρονικής μουσικής. Η Daphne εφήυρε το «Oramics», σύστημα καταγραφής ήχων, μέσω σχημάτων, από οδοντωτούς τροχούς, σε φιλμ 35mm, που αναλύονταν από φωτοκύτταρα. Κάτι σαν τα σημερινά Digital Audio Workstations, με τα οποία οι μουσικοί καταγράφουν τις δημιουργίες τους.
Εμπνευσμένη από αυτή τη φιγούρα, η Μελίνα ολοκλήρωσε τη διπλωματική της εργασία στο SRH Hochschule der Populaeren Kuenste του Βερολίνου στις Αρχές Ηχογράφησης της Μουσικής & την Ιστορική Εξέλιξη της Ηλεκτρονικής. Δυστυχώς, όμως, δεν πρόλαβε να συναντήσει από κοντά την Oram. To όραμά της έγινε πραγματικότητα στο πρόσωπο της Λένας Πλάτωνος, την οποία πάντα ήθελε να γνωρίσει. Μια δημιουργό ξεχωριστή, γλυκιά, ταλαντούχα και πάντοτε «μπροστά», μουσικά και νοητικά.
H Λένα Πλάτωνος την υποδέχθηκε με ανοιχτές αγκάλες. Η Μελίνα τής χάρισε τα δύο της -ώς τότε- cd και της πρότεινε να επιλέξει η ίδια τέσσερα κομμάτια. Η Πλάτωνος τα διασκεύασε στη χαρακτηριστική της ηλεκτρονική γραφή με τη συνεργασία του Stergios T. κι αυτά κυκλοφόρησαν σε cd και διαδικτυακά.
Ο χρόνος, η στιγμή που ζούμε
Ηχογραφώντας στο Βερολίνο το πρώτο της άλμπουμ μ’ ένα διεθνές team από Γερμανούς, Ρώσους, Αμερικανούς ή Μαροκινούς μουσικούς, στην Ελλάδα η Μελίνα συνάντησε την ιδανική μουσική ομάδα. Ένα χρόνο μετά, ο Γιάννης, ο Ντίνος, ο Δημήτρης -το Melina Paxinos Quartet- μπήκαν στο στούντιο για την ηχογράφηση του νέου δίσκου. Στο Sierra, οι τέσσερις φίλοι υποδέχτηκαν τον «Ιρλανδό λυράρη της Κρήτης» Ross Daly. Έναν άνθρωπο γεμάτο ταλέντα και ιδέες, που προσαρμόστηκε κι εμπλούτισε με την τεχνική και την ψυχή του το «Athens» άλμπουμ.
Τον Μάρτιο του 2022, η Μελίνα αισθάνθηκε πανέτοιμη για το επόμενο βήμα. Με πέντε νέες της συνθέσεις και τη διασκευή -σε τζαζ μορφή- μιας ιστορικής σύνθεσης του «πατριάρχη» του ρεμπέτικου, του Μάρκου Βαμβακάρη, καλεί και πάλι την αγαπημένη της μουσική «παρέα», στην οποία προστέθηκε με την τρομπέτα και το flugelhorn ο λυρικός Ανδρέας Πολυζωγόπουλος. Τεχνικός, ο «ηχογλύπτης» -κατά τη μητέρα της- Γιώργος Καρυώτης, που αγαπάει την ίδια και τις μουσικές της, με την προστατευτικότητα ενός πατέρα.
To «Time», ένας δίσκος πιο ώριμος από ποτέ, αλλά όχι τόσο «θλιμμένος» όσο τα μινόρε των δύο προηγούμενων, έχει βάση του τη μελωδία και τη νοσταλγία. Φέρνει την παράδοση στο παρόν και γίνεται παιχνιδιάρικος στο «Interaction», 2ο κομμάτι του δίσκου. Το ομότιτλο πρώτο, το «Time», με τον Ανδρέα στην τρομπέτα, θυμίζει τρυφερά τον «Ήχο της ECM» και έχει μια ελληνικότητα στον «τρόπο», στις συνθέσεις της Μελίνας. Συνθέσεις που με είχαν εντυπωσιάσει στην πρώτη μου επαφή μαζί της, όταν συνάντησα το νεαρό κορίτσι με το άλτο σαξόφωνο, από τη Γερμανία, να παίζει στη σκηνή του αθηναϊκού «The Zoo».
Το ντουέτο «Choices» αναφέρεται στις επιλογές που έχει στη ζωή της μια νέα μουσικός σαν την Μελίνα. Τα όνειρά της, τα σχέδιά της, την αξιοποίηση του χρόνου της, τον σεβασμό στα σχέδιά της. Και κάτι σημαντικό: να λέει «όχι» σε ό,τι δεν την εκφράζει.
Ακούγοντας μαζί της «τα ματόκλαδά σου λάμπουν», του Μάρκου, το βλέμμα της υγράνθηκε, γεμάτο μνήμες. Θυμήθηκε παιδικές ακροάσεις με γονείς και φίλους ενωμένους γύρω από το γιορτινό τραπέζι. Με τον μπαμπά Θεόδωρο να παίζει στο μπουζούκι, με τη μαμά Στέλλα να τραγουδάει και με τη μικρούλα Μελίνα ν’ απορροφά αισθήσεις άγνωστες. Με τον τρόπο της, αισθάνεται πως η παράδοση των γονιών τη φτάνει μέχρι το «σήμερα», στη δική της μουσική.
Στο Φεστιβάλ Αθηνών - Επιδαύρου
Με την αισιοδοξία μιας νέας αρχής, η Melina Paxinos και το κουαρτέτο της θα βρεθούν στις 9 Ιουλίου στο «Rhodes Jazz Festival», στο κάστρο της Ρόδου, με καλλιτεχνικό διευθυντή τον Σέργιο Αϊβάζη. Λίγες μέρες μετά, (14 έως 16 Ιουλίου, στις 11 το βράδυ) στο Φεστιβάλ Αθηνών - Επιδαύρου, στην Πειραιώς 260, με καλλιτεχνικούς διευθυντές την Κατερίνα Ευαγγελάτου και τον Δημήτρη Τσάκα, το Melina Paxinos Quartet θα ερμηνεύσει στο αθηναϊκό κοινό, μεταξύ άλλων, τον νέο της δίσκο «Time».
Επιμέλεια: Μαρώ Καβαλιέρου
